Khaleda Rahman
Các công tố viên liên bang đã yêu cầu thẩm phán Tanya Chutkan, người đang giám sát vụ án can thiệp bầu cử liên bang của Trump, áp đặt lệnh bịt miệng để cấm ông ta đưa ra những bình luận “kích động” và “đe dọa” về các nhân chứng, luật sư và những người khác có liên quan đến vụ án.
Cựu tổng thống 45, Donald Trump bị buộc tội với 4 tội nghiêm trọng liên quan đến nỗ lực lật ngược thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020 trước Tổng thống Joe Biden, bao gồm âm mưu lừa gạt chính phủ Mỹ và âm mưu cản trở thủ tục tố tụng chính thức. Đây là một trong 4 vụ án hình sự mà Trump đang phải đối mặt khi tìm cách giành lại Tòa Bạch Ốc.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Thẩm phán Tanya Chutkan sẽ nghe các cuộc tranh luận vào thứ Hai về việc có nên áp đặt lệnh bịt miệng Donald Trump hay không.
Quyết định về việc có áp đặt lệnh bịt miệng hay không là một phép thử lớn đối với thẩm phán Chutkan, người được bổ nhiệm bởi cựu Tổng thống Barack Obama, cũng là người đã hứng chịu những đòn tấn công trực tiếp của chính Trump sau khi được ngẫu nhiên chỉ định phụ trách vụ việc.
Thẩm phán Chutkan sẽ phải cân bằng nhu cầu bảo vệ tính toàn vẹn của thủ tục tố tụng trước các quyền của Tu chính án thứ nhất của một ứng cử viên tổng thống để tự bảo vệ mình trước công chúng. Nếu lệnh bịt miệng được áp dụng, Chutkan sẽ phải tìm cách thực thi lệnh này và làm thế nào để bảo đảm lệnh đó không thúc đẩy các tuyên bố của Trump là bị đàn áp chính trị.
Catherine Ross, giáo sư trường luật của Đại học George Washington nói rằng: “Bà ấy phải nghĩ đến nguy cơ nghiêm trọng, rằng không chỉ lời nói của ông ấy có thể gây ra bạo lực mà ông ấy còn có thể lợi dụng các thuyết âm mưu mà những người ủng hộ ông ta sẽ tin tưởng, và hành động ra lệnh bịt miệng của bà ấy có thể gây ra một làn sóng phản đối rất lớn. Nhưng bất kể với những phản ứng đáng lo ngại, bà ấy cần phải chứng tỏ rằng đất nước có một hệ thống luật pháp nghiêm minh. Nếu chỉ vì một người mà hệ thống luật pháp ngăn cản một thẩm phán thực hiện những gì được yêu cầu thì đó sẽ là một vấn đề lớn đối với nền pháp trị. Nếu tôi là thẩm phán, tôi chắc chắn sẽ không thể làm khác đi.”
Erwin Chemerinsky, một học giả pháp lý và là hiệu trưởng Trường Luật Đại học California Berkeley, đã lập luận khác và cho rằng lệnh bịt miệng sẽ “vi phạm quyền tự do ngôn luận và có thể mang lại rất ít lợi ích. Tuy tôi rất ghét những gì ông ấy nói nhưng ông ấy vẫn có quyền tự do ngôn luận. Bất cứ ai, kể cả ông ta, đều có thể chỉ trích một cơ quan công tố, một công tố viên và một thẩm phán. Tất nhiên, không ai có quyền theo Tu chính án thứ nhất để đe dọa các nhân chứng, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy bài phát biểu của ông ta đã chạm đến mức giới hạn đó.”
Chemerinksy nói thêm rằng: “Việc Trump không ngừng chỉ trích các thủ tục tố tụng sẽ làm suy yếu tính hợp pháp của chúng và thậm chí dẫn đến bạo lực Chính phủ, bao gồm cả tòa án, không thể cố gắng củng cố tính hợp pháp của mình bằng cách bịt miệng những người chỉ trích. Nhưng, nếu vì sự an toàn của nhiều người khác, thẩm phán Chutkan có thể áp đặt lệnh bịt miệng, nhưng với điều kiện rằng bà ấy sẽ phải sẵn sàng tống ông ta vào tù vì tội khinh thường nếu ông ta vi phạm các điều khoản và lên tiếng bất chấp lệnh bịt miệng. Nếu bà ấy không thể thực hiện lệnh trừng phạt sau khi đưa ra lệnh bịt miệng, thì tôi khuyên bà ấy chớ nên đưa ra một lệnh bịt miệng. Luật pháp không thể chơi trò bịt mắt trốn tìm với một kẻ phạm tội. Nếu bà ấy đưa ra lệnh bịt miệng Trump, và nếu ông ta tiếp tục vi phạm, và bà ấy sẽ không trừng phạt thì điều đó càng nói lên sự yếu đuối của hệ thống tòa án trước những kẻ ác, ông ta sẽ được nước làm tới và luật pháp sẽ khó đối phó với ông ta về sau”.
Thẩm phán Chutkan đã áp đặt lệnh bảo vệ trong vụ án và cảnh báo rằng việc vi phạm lệnh đó hoặc những bình luận mang tính kích động có thể khiến bà phải dời phiên tòa xét xử sớm hơn thay vì dự kiến bắt đầu vào ngày 4 tháng 3, để giảm nguy cơ nhóm bồi thẩm đoàn bị đe dọa, mất tinh thần. Nhưng lệnh bảo vệ vụ án xem ra khá mơ hồ, không nhằm vào ai và không có tính răn đe.
Các công tố viên liên bang cũng đã yêu cầu thẩm phán Chutkan buộc Trump phải nói cho họ biết liệu ông ta có ý định tự bào chữa hay không bằng cách lập luận rằng ông ta đang làm theo lời khuyên của luật sư.
Trump và các luật sư của ông ta đã “tuyên bố nhiều lần và công khai rằng Trump dự định coi lời khuyên của luật sư là thành phần trung tâm trong tiến trình bào chữa của mình”, nhóm của công tố viên đặc biệt Jack Smith viết trong kiến nghị đệ trình hôm thứ Ba.
Họ yêu cầu một lệnh chính thức yêu cầu Trump tiết lộ kế hoạch của mình trước ngày 18 tháng 12 “để ngăn chặn sự gián đoạn lịch trình trước khi xét xử và trì hoãn phiên tòa.”
Thông báo đó có thể mang lại lợi thế cho các công tố viên trong vụ án.
Hồ sơ lưu ý rằng nếu Trump dựa vào lời khuyên bào chữa của luật sư, ông ấy sẽ “từ bỏ đặc quyền của luật sư-khách hàng đối với tất cả các thông tin liên lạc liên quan đến lời bào chữa đó và chính phủ có quyền điều tra bổ sung và có thể tiến hành điều tra thêm.”
Lời kết:
Tóm lại, bất cứ ai lên tiếng bênh vực Trump với một lệnh bịt miệng cần hiểu một điều đơn giản rằng, đúng là Tu chính án thứ nhất bảo vệ quyền tự do ngôn luận của người Mỹ, nhưng cần phải xác định những lời nói nào, loại từ ngữ nào sẽ được bảo vệ, nhưng tôi chắc chắn rằng, Tu chính án thứ nhất sẽ không bảo vệ những lời miệt thị, tấn công, đe dọa người khác.
Thẩm phán Engoron đã đưa ra một lệnh bịt miệng nhưng chỉ hạn chế liên quan đến các nhân viên của tòa án, và Trump dĩ nhiên là không sợ hãi.
Nhưng với thẩm phán Chutkan, vấn đề có thể khác đi rất nhiều, ảnh hưởng lớn hơn vì là một vụ án liên bang mang tầm vóc lớn và liên quan đến rất nhiều nhân chứng, bồi thẩm viên, đặc biệt một lệnh bịt miệng nếu được đưa ra, phải có sức nặng của sự trừng phạt đi kèm để chứng tỏ tính uy nghiêm của luật pháp, quyết định này là một bài toán khó. Và tôi hy vọng bà thẩm phán Tanya Chutkan sẽ giải được bài toán này.
https://www.newsweek.com/donald-trump-chutkan-rulings-crucial-1834793