Chauncey Devega
Một xã hội lành mạnh sẽ sản sinh ra những nhà lãnh đạo lành mạnh; một xã hội không lành mạnh sẽ tạo ra những nhà lãnh đạo không lành mạnh. Theo cách nhìn nhận đó, người lãnh đạo với tư cách lành mạnh, đúng đắn là người biết cách đánh giá các giá trị, niềm tin tập thể và định hướng tương lai của một cộng đồng.
Những người lãnh đạo, cả tốt lẫn xấu, đều tạo nên những đánh giá tích cực hay tiêu cực với công chúng. Joe Biden và Donald Trump đã đưa ra hai bài học rất khác nhau về nước Mỹ, họ là hai nhà lãnh đạo có tầm nhìn và nhân cách khác nhau hoàn toàn về rất nhiều lĩnh vực.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Tổng thống Biden là một nhà lãnh đạo nhân đạo, coi trọng lý trí, tư duy phê phán, trí thông minh, sự đồng cảm của con người và sự kiên nhẫn. Ông tin vào nền dân chủ Mỹ và khả năng quốc gia vượt qua những thách thức mà chúng ta đang phải đối mặt thông qua đối thoại và thỏa hiệp. Tuần trước, Tổng thống Biden đã chuyển tải những giá trị và niềm tin đó vào trong một bài phát biểu đánh dấu việc thành lập thư viện tôn vinh cố Thượng nghị sĩ John McCain tại Đại học tiểu bang Arizona. Ông Biden đã nói như sau về cuộc khủng hoảng dân chủ: “Tôi đã coi việc bảo vệ và duy trì nền Dân chủ Mỹ là mục tiêu trọng tâm trong nhiệm kỳ tổng thống của mình. Từ diễn văn nhậm chức của tôi, đến lễ kỷ niệm cuộc nổi dậy ngày 6 tháng 1, đến Hội trường Độc lập ở Philadelphia và Union station ở Washington, tôi đã nói về mối nguy hiểm của chủ nghĩa phủ nhận bầu cử và bạo lực chính trị cũng như cuộc chiến vì linh hồn của nước Mỹ. Hôm nay tại Phoenix, Arizona, tại một viện chuyên bảo vệ nền dân chủ được đặt tên để vinh danh một người yêu nước thực sự, tôi ở đây để nói về một mối đe dọa khác đối với nền dân chủ của chúng ta mà chúng ta thường bỏ qua: đó là mối đe dọa đối với các thể chế của chúng ta, đối với bản thân Hiến pháp của chúng ta và bản chất của đất nước chúng ta. Như tôi đã luôn nói rõ, dân chủ không phải là vấn đề đảng phái. Đó là vấn đề của nước Mỹ. Chúng ta biết các thể chế dân chủ của chúng ta – tư pháp, lập pháp, hành pháp – đã bị tổn hại như thế nào trong mắt người dân Mỹ, thậm chí cả thế giới, từ các cuộc tấn công bên trong trong vài năm qua. Tất cả chúng ta nên nhớ rằng: Các nền dân chủ không nhất thiết phải chết vì một phát súng. Họ có thể chết khi mọi người im lặng – khi họ không đứng lên hoặc lên án các mối đe dọa đối với nền dân chủ.”
Tổng thống Biden cũng đặc biệt tập trung vào mối đe dọa đối với nền dân chủ do Donald Trump dẫn đầu phong trào MAGA và chủ nghĩa phát xít mới đang lên ngôi:
Tổng thống Biden nhấn mạnh rằng: “Có điều gì đó nguy hiểm đang xảy ra ở Mỹ. Có một phong trào cực đoan không chia sẻ niềm tin cơ bản về nền dân chủ của chúng ta. Đó là phong trào MAGA. Không phải mọi đảng viên Cộng hòa – thậm chí không phải đa số đảng viên Cộng hòa – đều tuân theo hệ tư tưởng MAGA cực đoan. Tôi biết vì tôi đã có thể làm việc với các đảng viên Cộng hòa trong suốt sự nghiệp của mình. Nhưng tôi chắc chắn rằng Đảng Cộng hòa ngày nay bị MAGA thúc đẩy và bị những kẻ cực đoan đe dọa. Chương trình nghị sự cực đoan của họ, nếu được thực hiện, sẽ làm thay đổi căn bản các thể chế của nền Dân chủ Hoa Kỳ của chúng ta. Như tôi đã nói trước đây, chúng ta đang ở một thời điểm quan trọng trong lịch sử – một trong những khoảnh khắc chỉ xảy ra một lần trong vài thế hệ. Những quyết định mà chúng ta đưa ra hôm nay sẽ quyết định hướng đi của đất nước này – và thế giới – cho nhiều thập niên tới. Vì vậy, bạn, tôi và mọi người Mỹ hãy cùng cam kết bảo vệ nền dân chủ của chúng ta đều phải gánh một trách nhiệm đặc biệt. Chúng ta phải đứng lên bảo vệ các giá trị của nước Mỹ được thể hiện trong Tuyên ngôn Độc lập vì những kẻ cực đoan MAGA đã nói rõ rằng họ sẽ không làm vậy. Lịch sử đang theo dõi chúng ta. Thế giới đang theo dõi chúng ta. Và, quan trọng nhất, con cháu chúng ta đang theo dõi chúng ta.”
Nhìn chung, bài phát biểu tại Arizona của Tổng thống Biden là một trong những bài phát biểu quan trọng nhất trong lịch sử Hoa Kỳ cận đại và sẽ được nghiên cứu trong tương lai như một tài liệu mang tính bước ngoặt trong cuộc đấu tranh của đất nước trong thế kỷ 21 khi Hoa Kỳ vẫn còn là một nền dân chủ.
Bài học thứ hai là cuộc phỏng vấn hôm Chủ nhật của Tổng thống Biden với ProPublica , trong đó ông tiếp tục giảng về bản chất mong manh của nền dân chủ Mỹ và những gì phải làm để giữ gìn và bảo vệ nó. Tổng thống Biden giải thích với ProPublica rằng Trump và phong trào MAGA là kẻ thù của nền dân chủ, những kẻ sẵn sàng làm bất cứ điều gì – kể cả sử dụng bạo lực – để giành và giữ quyền lực.
Tổng thống Biden cũng chia sẻ những lo lắng của mình về việc Tòa án Tối cao bị chi phối bởi những kẻ cực đoan cánh hữu, những kẻ đặt đảng phái và quyền lực lên trên luật pháp, Hiến pháp và sự thịnh vượng của đất nước. Ông Biden cũng nhấn mạnh những mối nguy hiểm mà thông tin sai lệch và thuyết âm mưu cũng như những lời dối trá khác được lan truyền trực tuyến gây ra cho nền dân chủ và xã hội dân sự. Ông cũng cảnh báo về việc các ứng cử viên bên thứ ba trong thời điểm khủng hoảng dân chủ này có thể gián tiếp trao quyền cho Donald Trump và phong trào MAGA trở lại Tòa Bạch Ốc như thế nào.
Tổng thống Biden cũng đưa ra lời khuyên quan trọng về việc một nền dân chủ và xã hội dân sự lành mạnh phụ thuộc như thế nào vào diễn ngôn tôn trọng những khác biệt chính trị hợp lý: “Tham gia vào một cuộc trò chuyện hai chiều là điều nên làm. Tôi thực sự tin rằng đại đa số người dân Mỹ đều hiểu biết và nhận thức đúng đắn về tình hình chính trị của đất nước. Tuy nhiên, chúng ta phải hiểu mối nguy hiểm là gì nếu họ không tham gia vào những cuộc trò chuyện như vậy”.
Tôi vừa nói về một người lãnh đạo có tên Joe Biden, bây giờ để so sánh, tôi nói về một nhà lãnh đạo đối nghịch, bất xứng có tên Donald Trump, tôi không nói xấu ông ta mà tôi chỉ nói sự thật về con người của ông ta, là những điều đã được chứng minh trước mắt người Mỹ, qua báo chí, truyền hình và những diễn biến thực liên quan đến việc đánh giá một người lãnh đạo như ông ta.
Donald Trump là một kẻ độc ác, một kẻ tàn bạo về chính trị, một kẻ phát xít và một kẻ mị dân, người sẵn sàng tấn công người dân của mình bằng sự hèn hạ, dối trá, bắt nạt và đe dọa bạo lực cũng như luôn bác bỏ lý trí, trí thông minh, sự đối thoại, sự thật, sự chăm chỉ, lòng tốt, sự đồng cảm, lý trí và không có tình người.
Phong cách của Trump phù hợp với cách mà các chuyên gia sức khỏe tâm thần đã cảnh báo rằng ông ta có tính cách ái kỷ ác tính và đầu óc bệnh hoạn.
Với vai trò là một nhà lãnh đạo, Trump gần đây đã đe dọa tính mạng của cựu Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Mark Milley. Trump gần đây cũng đã đến một buổi triển lãm súng ở South Carolina và tạo dáng với một khẩu súng lục có khắc hình ông ta. Trump đang tiếp tục công khai ủng hộ những kẻ khủng bố ngày 6/1 và hứa ân xá những người họ nếu tái đắc cử. Trump cũng đang gia tăng các mối đe dọa chống lại Luật sư đặc biệt Jack Smith, Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland, các công tố viên, tổng chưởng lý và các thành viên khác của cơ quan thực thi pháp luật, những người đang cố gắng buộc ông ta phải chịu trách nhiệm về những tội ác rõ ràng của mình. Trump và những người theo ông ta cũng đang đe dọa và quấy rối các bồi thẩm đoàn, nhân chứng và thành viên cơ quan thực thi pháp luật, ông ta xem họ là “kẻ thù” của giáo phái chính trị MAGA và phong trào tân phát xít.
Trump cũng đưa ra một bài học sâu sắc về điều mà các nhà lý luận chính trị và triết gia mô tả là một bài học “phản chính trị“: ông ta đang dạy những người ủng hộ và theo dõi ông ta rằng pháp quyền, Hiến pháp, dân chủ và xã hội dân sự là những yếu tố quan trọng không cần phải tôn trọng, không có tính hợp pháp. Thay vào đó, Trump và phong trào MAGA của ông ta mới là những người có thẩm quyền và quyền lực thực sự trong xã hội Mỹ. Để đạt được mục tiêu đó, bạo lực cánh hữu và quyền lực tham nhũng – những thứ đi ngược lại với một nền dân chủ lành mạnh – cần phải được bình thường hóa. Điều này có nghĩa là sự kết thúc của nền dân chủ đa chủng tộc ở Mỹ.
Như chúng ta đã thấy vào ngày 6 tháng 1, cũng như trong các vụ xả súng hàng loạt và bạo lực khác nhắm vào người Da đen và da nâu cũng như các “kẻ thù” khác của phong trào MAGA và quyền của người da trắng thượng đẳng, các nỗ lực ám sát và đe dọa chống lại Tổng thống Obama và Tổng thống Biden, một vụ xả súng rõ ràng có động cơ chính trị gần đây bởi một người sùng bái MAGA ở New Mexico , một đảng phát xít thuộc Đảng Cộng hòa ngày càng cực đoan khi hết lòng bác bỏ nền dân chủ thực sự, và một môi trường xã hội nơi bạo lực cánh hữu và khủng bố hiện là mối đe dọa lớn nhất đối với an toàn công cộng, những lời dạy và bài học bạo lực của Trump đã được hàng chục triệu người theo dõi nhiệt tình đón nhận.
Lời kết:
Người dân Mỹ, giới truyền thông với vai trò kết nối giữa sự thật và người dân Mỹ và những người bảo vệ nền dân chủ cũng như tầng lớp chính trị có trách nhiệm và giới tinh hoa khác có quyền lựa chọn khi cuộc bầu cử năm 2024 đang đến gần. Liệu họ sẽ lắng nghe và làm theo những lời dạy và tấm gương của Tổng thống Biden về tầm quan trọng của quyền công dân gắn kết, dân chủ và tự do, hay thay vào đó họ sẽ chọn theo dõi Donald Trump và những lời giảng dạy, những bài học bạo lực của ông ta cũng như chủ nghĩa phát xít, chủ nghĩa độc tài, chính sách mị dân cũng như những hành động phản dân chủ, đi ngược lại giá trị con người?
Tương lai của đất nước này phụ thuộc vào sự lựa chọn đó của nhiều người Mỹ với những thành phần khác nhau.
Translated & Summarized
Việt Linh
https://www.dailygamecock.com/article/2023/04/column-donald-trump-has-divided-america-opinion-frame
https://www.arabnews.com/node/2356486/world
https://www.salon.com/2023/10/06/one-nation-on-two-divergent-paths/