Cựu Phó Tổng thống Mike Pence đã được công tố viên đặc biệt giám sát hai cuộc điều tra hình sự của cựu Tổng thống Donald Trump triệu tập.
Glenn Kirschner, một nhà phân tích pháp lý, đã xuất hiện trên MSNBC để thảo luận về trát đòi hầu tòa của Jack Smith để triệu tập Mike Pence như một phần của cuộc điều tra về nỗ lực của cựu tổng thống nhằm lật ngược kết quả bầu cử năm 2020 và các sự kiện dẫn đến cuộc nổi dậy tại Điện Capitol.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Glenn Kirschner nói thêm rằng: “Thông thường, khi chúng tôi tham gia vào các cuộc điều tra quy mô lớn của đại bồi thẩm đoàn, chúng tôi luôn để lại những nhân chứng quan trọng nhất cho giai đoạn cuối của cuộc điều tra. Tại sao? Bởi vì chúng tôi muốn nắm được trong tay tất cả thông tin và bằng chứng có thể từ tất cả các nhân chứng nhỏ hơn, chúng tôi muốn sử dụng những thông tin đó để đối chất với những nhân chứng quan trọng nhất bằng mọi thứ mà chúng tôi đã có.”
Trong những tuần trước cuộc bạo động ngày 6 tháng 1, Trump đã nhiều lần tuyên bố sai sự thật rằng Phó Tổng thống Mike Pence có quyền ngăn ông Joe Biden được tuyên bố là người chiến thắng trong Cuộc bầu cử năm 2020 bằng cách từ chối các phiếu đại cử tri trong vai trò chủ tịch Thượng viện hoàn toàn mang tính nghi lễ của Phó Tổng thống.
Công tố viên liên bang Jack Smith đang dẫn đầu cuộc điều tra của Bộ Tư pháp (DOJ) về những nỗ lực của Trump để duy trì quyền lực và chức vụ sau khi thua cuộc tái tranh cử trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020, cũng như cuộc điều tra hình sự về các tài liệu mật được tìm thấy ở nơi ở riêng của Trump tại Mar-a-Lago.
Mike Pence đang phải đối mặt với trát đòi hầu tòa sau nhiều tháng đàm phán giữa nhóm pháp lý của ông và các công tố viên liên bang.
DOJ cũng tống trát đòi hầu tòa Robert O’Brien, cố vấn an ninh quốc gia dưới thời chính quyền Trump, là người đang khẳng định đặc quyền hành pháp để tránh tham gia vào các cuộc điều tra của công tố viên đối với ông chủ cũ của mình.
Theo cựu công tố viên liên bang Renato Mariotti, mặc dù bản chất của trát đòi hầu tòa của Mike Pence chưa được biết rõ, nhưng DOJ có khả năng đang tìm kiếm lời khai của ông ta về vụ tấn công ngày 6 tháng 1 vào Điện Capitol của Hoa Kỳ.
Renato Mariotti đã tweet rằng: “Mike Pence là nhân chứng rất quan trọng vì Trump được cho là đã gây áp lực với ông ta để từ chối xác nhận các phiếu đại cử tri vào ngày 6 tháng 1 hoặc trì hoãn thủ tục xác nhận bằng cách gửi trả lại các phiếu đại cử tri đoàn cho các tiểu bang”. Nhân viên của Mike Pence đã làm chứng về chiến dịch gây áp lực này của Trump, nhưng riêng Mike Pence đã có một số cuộc trò chuyện riêng với Trump.
Kể từ cuộc bạo loạn tại Điện Capitol, Mike Pence đã mô tả các hành động của Trump vào ngày 6 tháng 1 năm 2021 là “liều lĩnh” và đổ lỗi cho các hành động của Trump là do “những lời khuyên tồi” từ các luật sư của Trump.
Tuy nhiên, cựu công tố viên Renato Mariotti đã lưu ý trên Twitter rằng Mike Pence có khả năng là một trong những nhân chứng cuối cùng của Jack Smith khi cố vấn đặc biệt đang xây dựng một hệ thống tấn công hữu hiệu và chắc chắn thắng về nhân vật đầu não là Trump về âm mưu, lên kế hoạch cũng như sự tham gia của Trump trong ngày 6 tháng 1, có nghĩa là cuộc điều tra sẽ “còn rất lâu“.
Như vậy, điều này có nghĩa là Mike Pence sẽ cố gắng chống lại trát đòi hầu tòa hay không?
Không có gì chắc chắn. Thông thường, những nhân chứng muốn làm chứng thì họ luôn yêu cầu trát đòi hầu tòa của đại bồi thẩm đoàn để họ có thể viện cớ vào đó mà nói rằng họ bị buộc phải làm chứng ngay cả khi họ có thể sẵn sàng hay tự nguyện làm chứng.
Các chuyên gia luật thì có quan điểm khác, họ cho rằng trát đòi hầu tòa của Mike Pence có thể là vỏ bọc để ông ta không có vẻ như đang quay lưng lại chống Trump.
Nhà phân tích pháp lý Lisa Rubin đã tweet rằng các luật sư của Mike Pence muốn nhấn mạnh vào vỏ bọc của trát đòi hầu tòa khi họ tiếp tục vạch ra ranh giới giữa sự trung thành với pháp quyền và sự tuân theo quy tắc của Trump.
Nhưng với chuyên gia pháp lý của Los Angeles Times, Harry Litman thì lại cho rằng: “Có thể Mike Pence sẽ chống lại và đưa ra yêu sách đặc quyền hành pháp mà ông ta chắc chắn sẽ thua? Cũng có thể ông ta biết trước sẽ thua, nhưng không hề gì, cứ dựa vào sắc lệnh hành pháp để từ chối trước cái đã, vì thời gian cho việc thưa kiện lên các tòa án liên bang và Tòa án Tối cao sẽ không phải ngắn, nhưng chắc chắn là ông ta phải dứt điểm vấn đề trước khi chính thức tham gia cuộc đua năm 2024. Chắc chắn Mike Pence muốn rảnh tay để tập trung cho việc tranh cử, ông ta không hề muốn bị những rắc rối pháp lý bám theo đoạn đường đua của ông ta. Tuy nhiên, về mặt chính trị, điều tốt nhất mà Mike Pence nên làm là tuân thủ trát đòi hầu tòa ngay lập tức hơn là cố gắng chiến đấu trong tuyệt vọng với kết quả biết trước sẽ là thất bại”.
Khi được hỏi liệu Mike Pence sẽ có thể trích dẫn đặc quyền hành pháp để từ chối làm chứng hay không thì cựu công tố viên Glenn Kirschner nói thẳng rằng: “Cựu phó tổng thống “không có lập luận pháp lý để chiến thắng” trên mặt trận đó. Nếu Mike Pence dựa vào một sắc lệnh hành pháp mơ hồ để chống lại cô vấn đặc biệt Jack Smith, thì điều đó là vô nghĩa, ông ta chỉ có thể trì hoãn trong một khoảng thời gian, nhưng kết quả cuối cùng, thì Mike Pence vẫn phải xuất hiện trước đại bồi thẩm đoàn”.
Có lẽ quý vị thính giả vẫn chưa quên việc Donald Trump đã từng yêu cầu đặc quyền hành pháp hay không. Trump đã cố gắng sử dụng nó và thất bại trong việc ngăn chặn ủy ban ngày 6 tháng 1 của Hạ viện lấy hồ sơ của Tòa Bạch Ốc. Đó là cũng vì Trump đã không chịu rút ra kinh nghiệm từ bài học với đơn kháng cáo lên Tòa án Tối cao để tránh trát đòi hầu tòa của một Tổng thống Cộng Hòa trước đây là Richard Nixon khi còn là Tổng thống đương nhiệm năm 1974 đã cho thấy rằng một khẳng định đặc quyền mơ hồ sẽ không hiệu quả.
Do đó, tiền lệ đang đứng về phía chính phủ và Bộ Tư pháp cũng như cố vấn điều tra Jack Smith. Tuy nhiên, thời gian kéo dài, bị trì hoãn trong việc kiện tụng đã từng được xem là một chiến thắng đối với Trump, và bây giờ là Mike Pence. Trát đòi hầu tòa có khả năng kích hoạt một cuộc chiến đặc quyền hành pháp nếu Trump hoặc Pence yêu cầu một thẩm phán ra phán quyết rằng một số hoặc tất cả lời khai của họ phải nằm ngoài giới hạn đối với các công tố viên và đại bồi thẩm đoàn nhằm bảo vệ các cuộc thảo luận của Tòa Bạch Ốc.
Lời kết:
Cựu công tố viên liên bang Glenn Kirschner đã nhấn mạnh rằng trát đòi hầu tòa Mike Pence là dấu hiệu cho thấy Jack Smith đang áp sát Trump hơn lúc nào hết. Bất kỳ nỗ lực nào muốn dựa vào “sắc lệnh hành pháp” để kéo dài thời gian đều sẽ gặp thất bại.
Trát đòi hầu tòa đến với Mike Pence là bước quyết liệt nhất cho đến nay do cố vấn đặc biệt Jack Smith thực hiện, chắc chắn vụ này sẽ tạo tiền đề cho một tranh chấp pháp lý tiềm ẩn về đặc quyền hành pháp, nhưng chắc chắn cố vấn đặc biệt Jack Smith sẽ thắng trước Mike Pence, một kẻ phản bội hợp pháp giờ thứ 25 trước ông chủ cũ tệ hại của ông ta, Donald Trump.
Việt Linh 12.02.2023