Alanna Richer, Isabella Murray, Stephen Collinson
Donald Trump là mẫu người sẵn sàng phớt lờ và phản đối, tấn công bất cứ ai dám nói tiếng KHÔNG với ông ta. Trump đã xây dựng thương hiệu kinh doanh – và sau này là thương hiệu chính trị – với tư cách là người nói và làm những gì mình muốn mà hầu như không gây ra hậu quả gì từ gần 50 năm qua. Ngay cả sau khi mất Tòa Bạch Ốc, Trump vẫn quen với sự tôn trọng, được bao quanh bởi những người ủng hộ bằng sự mù quáng luôn chào đón ông ta bằng những tràng pháo tay, những tiếng la hét cổ vũ tại các câu lạc bộ của ông ta và tại các cuộc biểu tình chính trị, tán thưởng những lời nói dối trắng trợn nhất của ông ta. Trump đã quen với sự phóng khoáng, tự do, ông ta không quen với những ràng buộc trong khuôn khổ bởi bất cứ cơ quan nào, kể cả tòa án.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Nhưng Trump đã phải đối mặt với một thực tế mới hôm thứ Tư tuần rồi khi ông ta được gọi đến bục nhân chứng và bị phạt 10.000 USD vì vi phạm lệnh bịt miệng cấm ông ta tấn công nhân viên tòa án trong vụ lừa đảo dân sự ở New York. Trump phủ nhận việc ông ta đang đề cập đến một thư ký luật cấp cao khi nói với các phóng viên ở hành lang tòa án rằng ai đó “ngồi bên cạnh” Thẩm phán Arthur Engoron “có lẽ còn theo đảng phái hơn ông ấy nhiều”.
Thẩm phán Engoron nói rằng: “Tôi thấy rằng nhân chứng không đáng tin cậy”, ông kết luận trước khi đưa ra án phạt. Vài phút sau, Trump xông ra khỏi phòng xử án với vẻ tức giận.
Dĩ nhiên, số tiền phạt 10.000 đô la không gây ra hậu quả tài chính gì đối với một bị cáo giàu có đã bay từ nơi ở đến tòa án trên một chiếc máy bay riêng.
Nhưng những diễn biến tại phòng xử án cho thấy những căng thẳng gia tăng giữa các lợi ích chính trị và pháp lý cạnh tranh của Trump khi ông ta đang tranh giành đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa vừa phải đối mặt với hàng loạt vụ án hình sự và dân sự. Và những diễn biến khó chịu này nhấn mạnh những nỗ lực buộc Trump phải chịu trách nhiệm đang thử thách hệ thống pháp luật theo những cách chưa từng có khi các thẩm phán đấu tranh với cách kiềm chế lời lẽ khoa trương của cựu tổng thống trong khi cân bằng quyền tự do ngôn luận của một ứng cử viên chính trị.
Jimmy Gurule, giáo sư trường luật Notre Dame, cho biết rằng: “Đây thực sự là một biên giới mới cho hệ thống pháp luật và tòa án, họ đang thực sự gặp khó khăn trong việc làm thế nào để kiểm soát người đàn ông không tôn trọng pháp quyền này”.
Hệ thống tòa án chưa bao giờ gặp phải loại bị cáo này. Donald Trump không chỉ là cựu tổng thống mà còn là ứng cử viên hàng đầu cho đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa năm 2024. Ông ta đã biết cách biến các cuộc đấu tranh pháp lý của mình thành trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của mình, đồng thời tự coi mình là nạn nhân của cuộc đàn áp chính trị có phối hợp.
Luật sư thường yêu cầu bị cáo hình sự giữ im lặng, biết rằng các công tố viên có thể sử dụng bất kỳ lời nói nào để chống lại họ. Nhưng Trump đã biến hành lang trong tòa án với đầy camera và phóng viên thành sân khấu tranh cử cá nhân của riêng mình, tổ chức các cuộc họp báo ngẫu hứng nhiều lần trong ngày khi ông ra vào phòng xử án. Ông ta cũng đăng tải những lời bất bình của mình trên nền tảng mạng xã hội của mình, nơi ông ta thường xuyên chỉ trích thẩm phán Engoron là “một đảng viên Đảng Dân chủ Cánh tả Cấp tiến” do Tổng chưởng lý New York, Letitia James “và những tên côn đồ của bà ấy” kiểm soát.
Giáo sư Jimmy Gurule cho biết các tòa án đang gặp khó khăn trong việc cố gắng trừng phạt Trump theo cách họ trừng phạt các bị cáo bình thường vì chức vụ và tài sản cá nhân của ông ta. Khoản tiền phạt 10.000 USD khó có thể ngăn cản một người giàu như Trump.
Trong khi thẩm phán Engoron cân nhắc đưa ra khả năng trừng phạt Trump với tội “khinh thường tòa án, và có thể bỏ tù ông ấy” vì những vi phạm tiếp theo, thì việc bỏ tù một cựu tổng thống đang được Mật vụ bảo vệ sẽ đặt ra những thách thức to lớn về mặt hậu cần, bên cạnh những tác động chính trị nghiêm trọng của việc đặt một ứng cử viên chính trị hàng đầu ngồi sau song sắt.
Giáo sư Jimmy Gurule nói rằng: “Việc không có những hậu quả có ý nghĩa đặt ra câu hỏi về việc liệu sự nổi bật của Trump có cho phép ông ta được tồn tại dưới một “tiêu chuẩn luật khác” so với các bị cáo khác hay không.”
Quả thực như vậy, tiền phạt và lời đe dọa ngồi tù vẫn không thể ngăn cản được Trump. Chỉ vài ngày trước, anh ta đã bị phạt 5.000 đô la vì vi phạm lệnh bịt miệng tương tự mà thẩm phán Engoron đã áp đặt sau khi Trump nhắm mục tiêu vào thư ký luật chính của thẩm phán trên mạng xã hội. Mặc dù Trump đã ngay lập tức xóa bài đăng, nhưng tòa án sau đó biết rằng một bản sao vẫn được đăng trên trang web chiến dịch tranh cử của Trump, điều mà các luật sư của ông ta gọi là sự giám sát vô ý.
Hôm thứ Năm, các công tố viên đã yêu cầu thẩm phán xem xét lại mức hình phạt lớn hơn do Trump đang đề cập đến luật sư cũ của ông ta, Michael Cohen, chứ không phải thư ký tòa án, trong các bình luận ở hành lang. Thẩm phán Engoron đồng ý xem xét đầy đủ hơn những gì Trump đã nói, nhưng sau khi xem lại đoạn video, ông vẫn chưa đưa ra mức phạt nào mới.
Nhưng đối với Donald Trump, cho đến nay, đã tận dụng lợi thế chính trị trong các phiên tòa của mình, dán hình ảnh chụp mugshot của mình lên hàng hóa và bán cho những người ủng hộ, những thành phần MAGA và cơ hội buôn bán này đã mang lại hàng triệu đô la cho ông ta và khả năng gây quỹ từ mọi diễn biến, bao gồm cả khoản tiền phạt hôm thứ Tư.
Tuần trước, Trump lo ngại rằng sự xuất hiện của ông ta tại tòa sẽ không thu hút được nhiều sự chú ý của giới truyền thông khi tâm điểm chú ý chuyển sang cuộc chiến ở Trung Đông và sự hỗn loạn tại Hạ viện. Nhưng, với tình tiết mới nhất trong phòng xử án, Trump một lần nữa lại gây chú ý đến truyền thông, làm lu mờ các đối thủ và lấp đầy kho bạc tranh cử của mình bằng việc gây quỹ kêu gọi sự đóng góp sau khi phải trả khoản tiền phạt 10.000 đô la.
Laurie Levenson, cựu công tố viên liên bang và giáo sư tại Trường Luật Loyola, cho biết rằng: “Thật quái lạ! Đối với một số người, đây lại là điều họ thích ở Trump – rằng ông ấy không lùi bước, ngang tàng chống trả luật pháp, xem thường thẩm phán, ông ấy chống lại người khác và ông ấy là chủ nhân của chính mình. Nhưng trong thế giới của tòa án, các quy tắc lại khác. Mặc dù chiến thuật của Trump có thể mang lại lợi ích chính trị và tài chính nhưng chúng cũng có thể giúp các công tố viên tranh luận rằng cựu tổng thống tin rằng ông ta có quyền đứng trên luật pháp hay nói một cách khác, rằng hệ thống tòa án đang có hai bộ luật khác nhau, một là dành riêng cho ông ta và một là dành cho tất cả những người Mỹ khác”.
Laurie Levenson còn cho rằng, nếu ông ta bất chấp lệnh của tòa án, thì điều đó có thể làm tăng thêm lập luận rằng ông ta cũng coi thường các luật khác. Bà nhấn mạnh thêm rằng: “Bằng hành động của mình, ông ấy đang tin rằng luật pháp không áp dụng cho ông ấy. Và đó là vấn đề mà một công tố viên giỏi cần để ý – và tôi nghĩ Jack Smith là một công tố viên giỏi – có thể sử dụng điều đó vào đúng thời điểm để chống lại ông ta,”.
Thật vậy, mọi thứ có thể sẽ trở nên phức tạp hơn nhiều đối với Trump trong những tháng tới khi bốn phiên tòa hình sự của ông ta sắp được xét xử. Mặc dù vụ án lừa đảo ở New York là một phiên tòa dân sự mà Trump tự nguyện xuất hiện, nhưng ông ta có thể phải đối mặt với những hạn chế cứng rắn hơn và những hình phạt khắc nghiệt hơn trong các vụ án hình sự của mình.
Vào năm 2017, một thẩm phán liên bang ở Brooklyn đã thu hồi tiền bảo lãnh của Giám đốc điều hành công ty dược phẩm Martin Shkreli, người đã bị kết tội lừa đảo, và tống ông ta vào tù sau khi ông ta lên mạng xã hội và treo thưởng 5.000 USD cho bất kỳ ai có thể lấy được cho ông ta một sợi tóc của bà Hillary Clinton thuộc đảng Dân chủ. Các luật sư của Shkreli cho biết ông ta chỉ nói đùa, nhưng thẩm phán gọi lời đề nghị đó là “một lời xúi giục hành hung”. Vụ án của Martin Shkreli sau này được đặt tên là vụ án một sợi tóc giá 5,000 USD hay ở tù chỉ vì một sợi tóc.
Gần đây hơn, một thẩm phán liên bang ở Manhattan đã thu hồi tiền bảo lãnh của cựu ông trùm tiền điện tử Sam Bankman-Fried trong khi anh ta chờ xét xử về tội lừa đảo sau khi anh ta đưa cho các nhà báo bản sao các bài viết riêng tư của bạn gái cũ, người sẽ làm chứng chống lại anh ta tại một phiên tòa. Thẩm phán ra phán quyết rằng điều đó tương đương với việc giả mạo nhân chứng và tống anh ta vào tù.
Trump cho đến nay dường như vẫn tuân theo lệnh bịt miệng riêng do thẩm phán giám sát vụ án hình sự can thiệp bầu cử năm 2020 của ông ở Washington áp đặt. Trump đã chỉ trích lệnh cấm ông ta đưa ra các tuyên bố công khai nhắm vào các công tố viên, nhân viên tòa án và các nhân chứng tiềm năng là vi hiến và đang kháng cáo. Nhưng Trump đã đợi cho đến khi lệnh tạm thời được dỡ bỏ vào thứ Sáu để tiếp tục các cuộc tấn công công khai chống lại Jack Smith và gán cho những người đã thực hiện thỏa thuận nhận tội, hợp tác với các công tố viên là “những kẻ yếu đuối và hèn nhát”.
Các công tố viên đã yêu cầu thẩm phán khôi phục lệnh bịt miệng vào cuối ngày thứ Tư, trích dẫn các bài đăng gần đây trên mạng xã hội về cựu chánh văn phòng của Trump mà họ cho rằng thể hiện nỗ lực gây ảnh hưởng và đe dọa ông ấy.
Trump cũng tránh những nhận xét mang tính kích động chống lại Thẩm phán Aileen Cannon, người đang giám sát vụ án về việc tích trữ tài liệu mật tại câu lạc bộ Mar-a-Lago của ông và là người mà ông ta đã bổ nhiệm.
Trong một phiên tòa điển hình, thẩm phán có thể sẽ quan tâm nhiều hơn đến việc liệu bị cáo có vi phạm trắng trợn các quy định của tòa án hay không, chẳng hạn như cố gắng nói chuyện với bồi thẩm đoàn hoặc đe dọa nhân chứng, hơn là những nhận xét lạc đề được đưa ra bên ngoài tòa án. Nhưng Trump có một chiếc loa phóng thanh rất lớn và vang đi rất xa, khiến thông điệp gian xảo, tráo trở của ông ta trở nên nguy hiểm hơn vào thời điểm các thẩm phán ngày càng bị đe dọa đến tính mạng, sự an toàn của các người thân trong gia đình.
Thẩm phán trong vụ án hình sự đòi tiền bịt miệng của Trump, Juan Manuel Merchan, đã nhận được hàng chục lời đe dọa giết chết vào khoảng thời điểm Trump buộc tội vào tháng 4 sau khi Donald Trump chỉ trích ông trên mạng xã hội. Các quan chức tòa án New York đã tăng cường an ninh cho các thẩm phán và nhân viên tòa án liên quan đến các vấn đề của Trump sau những lời đe dọa.
Lời kết:
Mỗi quốc gia chỉ có một Tổng thống, một Phó Tổng thống, một Bộ trưởng Tư pháp, không thể có hai.
Mỗi quốc gia chỉ có một Hiến pháp, chỉ có một bộ luật hình sự và dân sự và được áp dụng chung cho tất cả công dân sống trong đất nước, không thể có hai.
Nhưng tại Hoa Kỳ, điều này xem ra có vẻ khác so với phần còn lại của thế giới, vì dường như Hoa Kỳ có đến hai bộ luật khác nhau, một để đối xử thẳng thừng, mạnh bạo với tất cả công dân Mỹ và một để áp dụng tử tế, lịch sự, ôn hòa với những kẻ có tiền, có quyền lực và từng là một cựu tổng thống Mỹ như Donald Trump, một kẻ ngang tàng coi trời bằng vung, chửi bất cứ ai ông ta ghét, kể cả Tổng thống Mỹ đương nhiệm.
Vậy thì, nếu “chó nhảy bàn độc” lần nữa thành công thì tương lai nước Mỹ rồi sẽ đi về đâu, sẽ không phải là khó nhìn ra.
Translated & Summarized
Việt Linh
https://apnews.com/article/trump-election-2024-legal-investigations-c410cf264d8e29e8edead6c1f7c0bd3d
https://edition.cnn.com/2023/10/26/politics/trump-legal-system-rules-2024/index.html