Donald Trump đã bị luận tội hai lần trong nhiệm kỳ duy nhất. Mãn nhiệm lại bị truy tố cả ở tiểu bang và liên bang và ông ta bị khoảng một phần ba đảng viên Cộng hòa không ủng hộ.
Nhưng sáu tháng trước khi đảng Cộng hòa bắt đầu chọn ứng cử viên tổng thống tiếp theo của họ, thì cựu Tổng thống Donald Trump vẫn là người đang dẫn đầu trong cuộc đua.
Art Pope, một nhà tài trợ GOP ủng hộ Mike Pence, cho biết rằng: “Thật sự rất khó hiểu cho quan điểm chính trị của cử tri Cộng hòa ngày nay. Các bản cáo trạng đã thực sự giúp Donald Trump giành được các cử tri sơ bộ của Đảng Cộng hòa. Đó là sự thật không thể phủ nhận. Chẳng có ai cứ mỗi lần bị truy tố lại là dịp hái ra tiền và được thêm sự ủng hộ. Nước Mỹ này rất lạ, cử tri Mỹ thật khó để hiểu họ đang nghĩ gì?”
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Theo lệ thường, không phải bất cứ nhà lãnh đạo đảng nào cũng luôn giành được đề cử của đảng mình, nhưng cảm giác ngày càng tăng về khả năng không thể tránh khỏi của Trump đang dấy lên hồi chuông cảnh báo đối với một số đảng viên Cộng hòa đang khao khát đảng Cộng hòa giữ được truyền thống bảo thủ đúng đắn để đi tiếp. Một số người có cảm giác hoảng sợ khi cảm thấy bất lực với cố gắng làm trật đường ray của Trump và thay đổi quỹ đạo của cuộc đua. Nhưng không có kế hoạch hoặc chiến lược rõ ràng nào về cách thực hiện điều đó và những người gièm pha Trump vẫn chưa tập hợp xung quanh một ứng cử viên khác thay thế duy nhất.
Cựu Thống đốc Maryland Larry Hogan nói với các nhà lãnh đạo Cộng hòa đồng nghiệp, những người có chung quan điểm với ông rằng việc từ bỏ Trump sẽ là một thảm họa cho đảng vào tháng 11 tới. Mọi người kỳ vọng sẽ đạt được nhiều tiến bộ hơn những gì chúng tôi có vào thời điểm này. Nhưng các cuộc thăm dò cho thấy Trump thường xuyên vượt qua đối thủ gần nhất của mình từ 20 đến 30 điểm trở lên. Đây là điều thực sự rất đáng ngại.
Chắc chắn rằng, sáu tháng còn lại cho đến các cuộc họp kín ở Iowa có thể là khoảng thời gian khó khăn nhất trong nội bộ đảng Cộng hòa. Trong khi Trump đang phải đối mặt với những vấn đề pháp lý lớn nhỏ ở nhiều nơi khác nhau bao gồm các cuộc điều tra cấp tiểu bang và liên bang đang diễn ra và khả năng Trump có thể rơi vào vị trí hầu tòa là điều chưa từng có đối với một ứng cử viên trong khi đồng thời tiến hành chiến dịch tranh cử.
Nhưng ngay cả những người chỉ trích cũng thừa nhận những sự kiện bên ngoài mà nhiều người cho rằng sẽ làm sứt mẻ vị thế của Trump – cụ thể là các bản cáo trạng hình sự của ông ta ở New York và Florida – đã không làm hại được ông ta, cũng không cản đường được. Trên thực tế, các cáo buộc đã khiến một số cử tri đang tìm kiếm một giải pháp thay thế bỗng nhiên lại quay trở lại ủng hộ Trump.
Trong khi đó, những đảng viên Cộng hòa chống Trump vẫn chưa thống nhất được với nhau về một giải pháp thay thế, vì Thống đốc Florida Ron DeSantis đang rất vất vả để tạo dựng hình ảnh, khiến nhiều người vẫn đang chờ xem liệu một giải pháp thay thế khả thi khác có thể xuất hiện hay không.
Một số nhóm phản đối tư cách ứng cử viên của Trump đã bắt đầu chi nhiều tiền hơn cho nỗ lực làm suy yếu sự ủng hộ của ông ta, ngay cả khi họ vẫn chưa tập hợp xung quanh một ứng cử viên khác.
Tổ chức bảo thủ American for Prosperity Action, một phần của mạng lưới do anh em nhà tỷ phú Koch thành lập, cũng đã tìm cách hạ bệ Trump thông qua việc gõ cửa và gọi điện thoại từng nhà. Nhóm này cho biết qua các cuộc trò chuyện với cử tri, họ nhận thấy rằng sự ủng hộ dành cho Trump dù không nhiều nhưng hầu hết những người họ đều lo ngại về khả năng tái đắc cử của ông trong cuộc tổng tuyển cử.
Trong khi các quan chức của nhóm bảo thủ chống Trump thừa nhận rằng họ đang đối mặt với áp lực phải tập hợp xung quanh một ứng cử viên khác không phải là Trump.
Tuy nhiên, các cử tri Đảng Cộng hòa sẵn sàng đón nhận một giải pháp thay thế, nhưng muốn một người sẽ thực hiện tiếp tục những lời hứa của Trump.
Trong các quỹ đạo chính trị mọi diễn biến bất ngờ đều có thể thay đổi ngay lập tức, đặc biệt là sau khi cuộc bỏ phiếu đầu tiên ở Iowa.
Trong chiến dịch năm 2008, ứng cử viên GOP cuối cùng, Thượng nghị sĩ tiểu bang Arizona John McCain, đã không nổi lên với tư cách là người dẫn đầu cuộc đua cho đến khi giành được chiến thắng vào tháng 1 năm 2008 trong cuộc bầu cử sơ bộ ở New Hampshire. Phía đảng Dân chủ thì Hillary Clinton dường như có lợi thế rõ ràng đối với đề cử của đảng Dân chủ, nhưng lại bị Barack Obama vượt qua sau khi cuộc bỏ phiếu bắt đầu.
Hiện tại, Trump vẫn đang ở “vị trí mạnh nhất” so với bất kỳ ứng cử viên nào khác, nhưng cuộc đua vẫn “sẽ rất cạnh tranh và cam go”.
Riêng đối với Trump, ngày càng nhiều sai lầm trong chiến dịch tranh cử của Trump, đặc biệt là ở Iowa, nơi ông ta đã chỉ trích thống đốc nổi tiếng của tiểu bang, bà Kim Reynolds, vì mối quan hệ có vẻ thân mật của bà với DeSantis trong khi miệng thì vẫn nói là trung lập. Đặc biệt mới đây, DeSantis đã đánh tiếng, nếu giàng được vé đại diện cho đảng Cộng hòa, DeSantis sẽ mời bà Kim Reynolds đứng chung liên danh.
Lời kết:
Không ứng cử viên nào kể cả Trump dám chắc chắn với một chiến thắng là điều hiển nhiên cả, vì bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra.
Tuy nhiên, tôi vẫn nhìn nhận đánh giá nghiêm chỉnh của Asa Hutchinson, cựu thống đốc bang Arkansas, một trong số những người thách thức Trump, cho biết ông vẫn tin rằng Trump có thể bị đánh bại.
Nhưng ông ấy nói có hai điều cần phải thay đổi: “Đầu tiên: Những ứng cử viên như tôi phải hiểu rõ rằng Donald Trump không phải là hướng đi đúng đắn cho đất nước hay đảng của chúng ta. Thứ hai: Các cử tri phải nhận ra rằng chúng ta không thể giành chiến thắng vào năm 2024 và đó sẽ là một tổn thất nặng nề đối với GOP nếu Donald Trump là ứng cử viên của đảng. Và tôi tin rằng cử tri sẽ hiểu điều đó theo thời gian.”
Việt Linh, 18.07.2023