David Atkins
Tội ác liều lĩnh của Donald Trump không chỉ khiến ông ta gặp nguy hiểm nghiêm trọng về mặt pháp lý. Ông ta cũng sẽ khiến cả đất nước có nguy cơ xảy ra một cuộc khủng hoảng hiến pháp chưa từng có. Bốn vụ án lớn chống lại Trump đều gây tổn hại theo cách riêng của chúng và đưa ra những thách thức truy tố có thể xảy ra, những tội lỗi của Trump trong tất cả cáo trạng này đều là những chứng cớ không không thể chối cãi.
Trừ khi các bồi thẩm đoàn công tâm với thành viên là người của Đảng Cộng hòa tham gia vào một bồi thẩm đoàn lịch sử thì có vẻ như cựu tổng thống sẽ bị kết án về ít nhất một trong các tội danh.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Nếu các cử tri sơ bộ của Đảng Cộng hòa không thể đặt đất nước lên hàng đầu, điều đó sẽ phụ thuộc vào phần còn lại của cử tri Mỹ đủ thành phần khác nhau.
Hiện tại, Trump đang chiếm ưu thế so với các đối thủ Đảng Cộng hòa của mình trong cuộc bỏ phiếu sơ bộ của Đảng Cộng hòa. Và khó có khả năng bất kỳ tiết lộ mới nào hay bất kỳ cáo trạng mới nào sẽ làm thay đổi quan điểm của cử tri sơ bộ của Đảng Cộng hòa. Bởi vì Trump có khả năng trở thành ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa nên tội phạm của ông ta đã trở thành vấn đề của đất nước. Nếu ông ta thắng cử, đất nước sẽ rơi vào khủng hoảng triền miên.
Mỗi vụ kiện chống lại Trump sẽ theo dòng thời gian riêng. Luật sư đặc biệt Jack Smith đã đưa ra một bản cáo trạng hẹp chỉ tập trung vào một số tội danh và một bị cáo duy nhất. Điều này có thể được thực hiện một phần để tối đa hóa cơ hội kết án và bảo đảm xét xử nhanh nhất có thể.
Biện lý Quận Fulton Fani Willis đã soạn thảo một vụ án rộng lớn và toàn diện chống lại Trump và nhiều đồng phạm bị cáo buộc của ông ta, vụ án này kỹ lưỡng hơn nhiều nhưng việc truy tố họ có thể sẽ kéo dài cho đến sau cuộc bầu cử.
Nếu Trump bị kết án về các cáo buộc liên bang liên quan đến việc ăn cắp tài liệu mật và cố gắng đánh cắp cuộc bầu cử năm 2020, thì cuộc bầu cử năm 2024 có thể xoay quanh việc Trump nên ngồi tù hay vào Tòa Bạch Ốc.
Nếu thắng cử, Trump gần như chắc chắn sẽ cố gắng ân xá cho chính mình. Trump đã từng khẳng định rằng ông ta có quyền làm như vậy và được cho là gần như đã làm điều đó khi còn đương chức trước đây.
Nhưng rõ ràng đó là điều không bình thường. Nếu các tổng thống có thể làm điều đó, họ có thể phạm tội giết người hàng loạt giữa ban ngày và tự ân xá vào cuối ngày hôm đó. Nếu các thành viên Quốc hội mềm mỏng từ chối luận tội vì những tội ác trắng trợn như vậy thì các tổng thống sẽ trở thành những nhà độc tài vô trách nhiệm. Sự tự ân xá của Trump gần như chắc chắn sẽ đến được Tòa án Tối cao. Nhưng ngay cả khi đa số thẩm phán từ chối cho phép điều đó, Trump gần như chắc chắn sẽ phớt lờ phán quyết, gây ra một cuộc khủng hoảng vô hiệu hóa cả những phán quyết đến từ Tòa án Tối cao.
Trường hợp tiểu bang Georgia thậm chí còn thảm khốc hơn đối với Trump — và hệ thống hiến pháp Hoa Kỳ. Nếu Trump bị kết tội theo cáo buộc của tiểu bang, ông ấy không thể tự ân xá. Thống đốc GOP cũng vậy, nếu cho rằng ông ấy có khuynh hướng làm như vậy. Quyền ân xá sẽ rơi vào tay hội đồng ân xá của tiểu bang Georgia. Nhưng ở Georgia, việc ân xá chỉ được xem xét sau 5 năm kể từ khi mãn hạn tù.
Tội gian lận có thể dẫn đến mức án tù từ 5 đến 20 năm, mặc dù các thẩm phán tiểu bang có toàn quyền đình chỉ thời gian ngồi tù. Ý nghĩ về việc Trump ngồi sau song sắt đã khiến một số đảng viên Cộng hòa Georgia cố gắng hết sức để thay đổi luật tiểu bang và chuyển giao quyền ân xá cho thống đốc.
Với các mốc thời gian của các cuộc thử nghiệm, các khả năng có thể xảy ra thật đáng kinh khủng. Trong một kịch bản, Trump có thể bị kết án về vụ tài liệu liên bang, chờ tuyên án hoặc thậm chí ngồi tù khi bỏ phiếu vào mùa thu tới. Điều này có vẻ khó xảy ra nhưng những điều kỳ lạ vẫn có thể xảy ra trong chính trị. Nếu Trump thắng cử khi đang thụ án tù, thì tổng thống sắp mãn nhiệm sẽ phải ân xá cho ông ta, hoặc ông ta sẽ phải nhậm chức từ nhà tù liên bang và sau đó cố gắng ân xá cho chính mình trong khi điều hành cơ quan hành pháp sau song sắt.
Ngoài ra, Trump có thể vẫn được tự do theo các tội danh liên bang và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11, chỉ để bị kết tội theo tội danh của tiểu bang Georgia vào năm 2025. Trump rất có thể sẽ từ chối bị bắt giam, thiết lập một cuộc đối đầu giữa các tiểu bang và chính phủ liên bang và giữa các cơ quan thực thi pháp luật.
Một phần nguyên nhân của tất cả những điều này nằm ở những điểm yếu trong Hiến pháp Hoa Kỳ và tất cả các hệ thống quản lý của tổng thống. Với đủ sự phân cực đảng phái và một cựu tổng thống nhiều tham vọng và vô đạo đức, các hệ thống tổng thống trong tương lai có xu hướng rơi vào những cuộc khủng hoảng tương tự như vậy. Về nhiều mặt, nước Mỹ thật may mắn khi chưa từng trải qua chuyện tương tự như thế này trước đây.
Nhưng những Người sáng lập quốc gia đã không lường trước được chất độc của một cơ quan tuyên truyền đại chúng như Fox News hoặc một cơ sở bầu cử có khuynh hướng trừng phạt những kẻ thù trong nước của một đảng chính trị lớn một cách độc đoán đến mức sẽ mù quáng bất chấp bầu ra một kẻ độc tài.
Cử tri đoàn được thiết kế để cho phép những người đứng đầu khôn ngoan hơn ngăn chặn kết quả như vậy bất kể cử tri chọn ai. Đó không phải là giải pháp tuyệt vời nhưng đó là giải pháp tốt nhất họ có thể nghĩ ra vào thời điểm đó. Tất nhiên, giờ đây, chính thể chế đó đã được thay đổi để có khả năng kích hoạt điều mà nó được thiết kế để ngăn chặn, đó là: việc đưa một tên bạo chúa nguy hiểm lên đỉnh cao quyền lực.
Phần lớn nguyên nhân ở đây nằm ở cơ sở của Đảng Cộng hòa và các cơ sở truyền thông bảo thủ như Fox News, Newsmax, OANN đã luôn đặt lợi nhuận lên trên lương tâm và trách nhiêm. Phần còn lại thuộc về sự hèn nhát của các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa, những người không chịu mạo hiểm vị trí của mình để chấm dứt triều đại của Trump.
Một số cải cách có thể làm giảm khả năng những cơn ác mộng về hiến pháp kiểu Trump này xảy ra lần nữa. Những điều này có thể bao gồm việc chuyển sang hình thức bỏ phiếu phổ thông toàn quốc, cải cách hoặc loại bỏ Cử tri đoàn, hệ thống hóa tính độc lập của Bộ Tư pháp, giảm thời gian của thời kỳ vịt què, cấm rõ ràng các tổng thống tự ân xá và làm rõ danh sách các tội ác sẽ khiến họ không đủ tư cách giữ chức vụ tổng thống.
Lời kết:
Những luật lệ cồng kềnh, nặng nề, bất cập trong hệ thống của Mỹ chỉ có thể được thay đổi, cải tiến nếu nhận được sự đồng lòng mạnh mẽ từ lưỡng đảng, nhưng trong thời đại này, điều đó dường như quá xa vời, là điều không thể xảy ra bởi sự phân cực quá nặng nề, khó có thể quay trở lại như trước đây khoảng 10 năm.
Cuối cùng, chính đảng Cộng hòa và các cử tri Mỹ đã đưa đất nước vào tình thế rối loạn, chia rẽ này. Nếu các nhà lãnh đạo chính trị của Đảng Cộng hòa và các cử tri sơ bộ không thể đặt đất nước lên hàng đầu, thì phần còn lại của chúng ta sẽ có nhiệm vụ ngăn chặn cuộc khủng hoảng hiến pháp lớn nhất kể từ sau Nội chiến.
Và trường hợp xấu nhất, nếu ngay cả những người còn lại, vì quá chán chường, bất lực, buông xuôi thì xem như vãn tuồng, bụng làm dạ chịu, một nước Cộng hòa chuối sẽ ra đời, một nhà độc tài mới sẽ lên ngôi và thế giới sẽ đón nhận thành viên lớn nhất nhưng non trẻ nhất vào danh sách các quốc gia vô luật pháp tương tự như Somalia.
Translated & Summarized
Việt Linh