Dan Berman, Stephen Collinson, Sarah Dean, Jack Queen
Không một luật sư giỏi nào tại Mỹ có thể áp đặt kỷ luật hiệu quả lên một khách hàng bị rối loạn nhân cách như Donald Trump mà cơ chế kiểm tra và cân bằng hiến pháp kéo dài hai thế kỷ rưỡi chưa bao giờ phải đối mặt với tình cảnh một tên tội phạm ra trước tòa án mà cứ như một kẻ đi chửi mướn ăn tiền, chửi tất cả mọi người, chửi vô tội vạ, chửi liên tục không biết mỏi miệng.
Sau khi đe dọa đuổi cựu tổng thống khỏi bục nhân chứng, nhưng sau cùng thẩm phán Engoron đã chọn cách hãy cứ để tên chửi mướn này tiếp tục chửi như chưa bao giờ được chửi với hy vọng rõ ràng rằng nó sẽ câm miệng khi không còn sức để chửi.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Thẩm phán Arthur Engoron đã phản ảnh sự thất vọng của ông đối với một nhân chứng thuộc loại đặc biệt mà có lẽ cả đời làm thẩm phán ông chưa bao giờ gặp phải, một nhân chứng luôn miệng khoe khoang về đống tiền mặt của mình, một nhân chứng cố tình mượn bục nhân chứng để tấn công chính trị và phun ra những luận điệu phi logic, một nhân chứng bệnh hoạn với căn bệnh ái kỷ ác tính không thuốc chữa.
Nhưng thẩm phán Engoron, người chủ trì phiên tòa ở New York, cũng đặt ngón tay của mình vào một câu hỏi sâu sắc hơn sẽ xác định vị trí của một nhân vật chính trị dị hợm, quái đản duy nhất trong lịch sử nước nhà. Và câu trả lời dành cho ông là, không giống các vụ án khác, nhân chứng này là một kẻ bệnh hoạn và không thể kiểm soát.
Sự biện hộ mạnh mẽ của Trump trước những tuyên bố rằng ông đã thổi phồng sự giàu có của mình để lừa đảo các ngân hàng, công ty bảo hiểm và tiểu bang New York, được coi là một bản xem trước đáng lo ngại về mùa bầu cử năm 2024 có khả năng bị vướng vào mối nguy hiểm pháp lý to lớn của ông ta. Nhưng nó cũng tiết lộ những hiểu biết sâu sắc về việc Trump không ngừng từ chối nhường một inch nào cho những kẻ thù của mình và cũng giải thích cho chúng ta hiểu được tại sao có những cử tri coi thường chính phủ, ủng hộ các quy tắc xã hội tự do lại ngưỡng mộ Trump, vì ông ta là đại diện cho sự tự do tuyệt đối, sự ngang tàng và không thể bị khuất phục.
Lời khai của ông ta đưa ra những cảnh báo cho các luật sư, những người sẽ tìm cách chọc thủng bong bóng thực tế thay thế do ông ta tự tạo ra bằng các sự kiện và bằng chứng – đồng thời cho thấy ông ta có thể cố gắng đe dọa, bắt nạt các bồi thẩm đoàn thêm bối rối trong các phiên tòa hình sự sắp tới của ông ta như thế nào.
Khi bước vào bục nhân chứng, giơ tay và thề sẽ nói sự thật – một hành động gần như mỉa mai dựa trên hồ sơ gian dối của ông ta. Chưa có cựu tổng thống Mỹ nào được gọi để giải thích hành động của họ trước tòa trong tư cách nhân chứng, Donald Trump là người đầu tiên và có lẽ là duy nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
Và cuộc điều tra kéo dài bốn giờ hôm thứ Hai về hồ sơ tài chính của Trump Organization chỉ là bước khởi động cho những bi kịch tiếp theo tại phòng xử án hình sự, điều này đồng nghĩa là Đảng Cộng hòa sẽ đề cử một tội phạm bị kết án làm tổng thống.
Trump nói với các công tố viên làm việc cho Bộ trưởng Tư pháp New York Letitia James rằng: “Đó là sự can thiệp vào cuộc bầu cử vì mấy người muốn giữ tôi ở tòa án này suốt cả ngày.” Như thường lệ, cựu tổng thống đã đảo lộn sự thật – vì chính ông ta mới là người đang chính trị hóa hệ thống tư pháp nhằm nỗ lực giành lại quyền lực.
Và trước khi phải đối mặt với sự phán xét, Trump đang tìm cách làm mất uy tín của các cơ quan chịu trách nhiệm sẽ quyết định số phận của ông ta.
Con người xấu xí của Donald Trump chính là một mô hình thu nhỏ một cuộc đời gây náo loạn với tư cách là một ông trùm bất động sản, là biểu tượng của Thành phố New York, là một ngôi sao truyền hình thực tế, là một ứng cử viên chính trị mị dân và là một cựu tổng thống Mỹ. Ông ta đã phóng đại, phun ra những lời lăng mạ, chà đạp các nghi thức trong phòng xử án và thay thế những câu chuyện mang tính đảng phái cho những câu trả lời có và không mà thẩm phán yêu cầu. Tuy nhiên, Trump cũng sử dụng một cách thành thạo dòng ý thức phẫn nộ và sự khéo léo về ngôn ngữ để khiến những người thẩm vấn ông ta trong ngành luật pháp hoặc giới truyền thông rơi vào tình thế khó khăn.
Thậm chí còn có những pha hài hước ám chỉ một trong những cá tính đặc biệt của kẻ mị dân cao cấp đã thành công quyến rũ được hàng triệu người Mỹ nghe theo những lời dối trá của ông ta. Chẳng hạn, khi được hỏi liệu ông có xây nhà trên một sân gôn ở Scotland hay không, Trump thừa nhận rằng ông ta chưa làm vậy nhưng nói thêm một cách ngớ ngẩn rằng: “Tôi có một lâu đài”. Hay Trump hiểu sai câu hỏi xây nhà và xây lâu đài là không giống nhau?”
Và còn có những lời khoe khoang sáo rỗng của Trump. Ông ta khoe rằng khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida của ông ta là “một câu lạc bộ rất thành công” và chậm rãi, trầm ngâm nói rằng: “Tôi đã có rất nhiều tiền mặt từ lâu lắm rồi”.
Những người ủng hộ Trump không thể theo dõi ông ta vì phiên tòa không được truyền hình trực tiếp nhưng họ có thể nghe được những lời dối trá trơ trẽn từ trên bục nhân chứng của một cựu tổng thống bị luận tội hai lần, bốn lần bị truy tố, thất bại ê chề đến nổi phải dàn dựng đảo chính nhưng không thành công và phải rời Washington trong sự ô nhục cách đây gần ba năm nhưng giờ đây lại là ứng cử viên hàng đầu của đảng Cộng hòa.
Thông thường, các cựu tổng tư lệnh đã mãn nhiệm thường được người dân Mỹ kính trọng và luôn được mọi người gọi là cựu Tổng thống, hầu hết những người họ thường sống rất kín tiếng, lo làm chuyện cộng đồng, xã hội, giúp người ghèo khó, đi diễn thuyết tại các trường học, viết sách, vẽ tranh, làm từ thiện, chỉ ngoại trừ Donald Trump. Ông ta không giống những cựu Tổng thống đã mất hay còn sống, ông ta không hề làm từ thiện, không cho đi một xu nào cho người nghèo khó mà còn móc túi những kẻ u mê, mù quáng ủng hộ ông ta. Trump luôn đưa ra những phát biểu đả kích, chống chính phủ, kích động sự chia rẽ. Chính vì thế trong đại đa số người Mỹ, danh xưng cựu Tổng thống đối với ông ta không còn được gắn liền với tên gọi. Đa số các bài xã luận, phân tích, bình luận, những người viết thường viết là Donald Trump hay Trump.
Trump luôn tự phụ tự cao khi được sinh ra trong cảnh đủ đầy, bao quanh ông ta là những kẻ cơ hội, xu nịnh và chưa ai dám nói tiếng KHÔNG trước mặt Trump. Nhưng điều đó đã thay đổi trong ngày thứ Hai 6 tháng 11 tại Tòa án ân sự ở New York, có người khiến Trump phải im lặng như thẩm phán Engoron, người đã ngắt lời Trump trước một đoạn quanh co khác và nói: “Không, không, ông đã trả lời sai câu hỏi.”
Hoàn toàn không có dạnh xưng “Ngài Tổng thống” hay “Ông Tổng thống” nào được gọi ra từ các luật sư của tổng chưởng lý hoặc chính thẩm phán. Nhân chứng chỉ được gọi đơn giản là “Mr. Trump.”
Phiên tòa đã nhanh chóng trở thành cuộc thử thách ý chí giữa Trump và thẩm phán Engoron về việc ai là người kiểm soát tòa án. Thất vọng với những lập luận hằn học mang tính đảng phái của Trump, thẩm phán Engoron cảnh báo rằng: “Đây không phải là một cuộc biểu tình chính trị, đây là một phòng xử án”. Và thẩm phán nổi giận trước lời phàn nàn của Trump cho rằng ông luôn ra phán quyết chống lại ông ta. Tên luật sư xôi thịt Christopher Kise thì luôn miệng khen ngợi những câu trả lời mang tính tấn công không khoan nhượng của ông chử, gọi đó là những câu trả lời khôn ngoan, xuất sắc.
Sau đó, thẩm phán, có lẽ đang cố gắng tránh đưa ra lời khuyên cho một kháng cáo tiềm năng, đã nói rằng ông ấy sẽ để cho Trump tự do nói hay nói đúng hơn là tự do chửi. Nhưng đến cuối ngày, thẩm phán Engoron đã ra phán quyết rằng Trump, hai con trai trưởng thành của ông ta và Trump Organization phải chịu trách nhiệm về hành vi gian lận trong việc thổi phồng tài sản của ông ta để đổi lấy các thỏa thuận có lợi với các ngân hàng và công ty bảo hiểm. Phiên tòa sẽ giải quyết các khiếu nại liên quan và quyết định số tiền phải bồi thường và liệu ông ta có bị cấm kinh doanh ở New York hay không.
Thật khó để biết liệu Trump đã giúp đỡ chính mình hay làm tổn thương chính mình. Ông ta dường như đã làm gián đoạn quá trình diễn ra suôn sẻ của phiên tòa.
Trump phủ nhận những cáo buộc rằng ông ta đã thổi phồng tài sản của mình, ngược lại khẳng định rằng ông ta đã đánh giá thấp hầu hết chúng bằng cách không bao gồm hàng triệu đô la không xác định được ngụ ý bởi “thương hiệu” của anh ta và tiềm năng của nó. Ông ta tuyên bố rằng ông ta được bảo vệ bởi điều khoản từ chối trách nhiệm trong các tài liệu tài chính, điều đó có nghĩa là các ngân hàng và công ty bảo hiểm phải tự thẩm định. Và ông ta liên tục nhấn mạnh rằng “không có nạn nhân” nên không thể có tội ác.
Sự phủ nhận toàn diện này và niềm tin vào khả năng không chịu thất bại của chính ông ta là lặp lại những tuyên bố sai lầm của Trump khi còn đương nhiệm rằng Hiến pháp đã trao cho ông ta quyền lực gần như tuyệt đối. Hoặc cuộc điện thoại với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khiến ông ta bị luận tội lần đầu tiên hoặc bài phát biểu ngày 6 tháng 1 năm 2021 trước cuộc nổi dậy ở Điện Capitol là những công việc “hoàn hảo”.
Lời kết:
Câu hỏi mới nhất là liệu Trump có thực sự tin những gì ông ta nói sẽ là chìa khóa cho hai phiên tòa can thiệp bầu cử hay không – một tại tòa án liên bang ở Washington và một ở tiểu bang Georgia, nơi các công tố viên phải chứng minh rằng ông ta có ý định vi phạm luật.
Trump khẳng định rằng ông ta tin rằng mình đã thắng vào năm 2020, bất chấp mọi bằng chứng ngược lại. Và trong thế giới thực tế ảo của mình, ông ta có thể tin vào điều đó hoặc ít nhất có thể thuyết phục được bồi thẩm đoàn như ông ta đã tin.
Nhưng điều rút ra đáng chú ý nhất trong ngày Trump ra tòa hôm thứ Hai là mặc dù luật pháp có thể thành công trong việc thực thi trách nhiệm giải trình khi các ràng buộc về hiến pháp và chính trị không thành công, nhưng vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy bất kỳ ai hoặc bất cứ điều gì có thể kiểm soát được tên tổng thống tệ hại 45 và cũng là một tổng thống nguy hiểm tiềm năng thứ 47 của Hoa Kỳ.
Mọi quyết định sẽ do người Mỹ lựa chọn, “khôn nhờ dại chịu” hay “bụng làm dạ chịu”.
Translated & Summarized
Việt Linh
https://edition.cnn.com/politics/live-news/trump-civil-fraud-trial-11-06-23/index.html
https://www.reuters.com/world/us/key-moments-trumps-testimony-new-york-fraud-trial-2023-11-06/
https://www.nbcnews.com/politics/donald-trump/live-blog/trump-fraud-trial-live-updates-rcna122520