Austin Sarat & Dennis Aftergut
Hôm thứ Ba, các dân biểu Marjorie Taylor Greene, Matt Gaetz và các đồng minh trong nhóm House Freedom Caucus của họ, cùng với Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy, đã công bố một cuộc điều tra luận tội không có bằng chứng đối với Tổng thống Joe Biden. Họ đang làm những gì mà các thành viên của giáo phái MAGA làm – đó là nhận lệnh hành quân từ Donald Trump, một Chủ tịch hạ viện trên thực tế, còn Kevin McCarthy chỉ là một cậu bé mãi mê với món đồ chơi là cây búa trong trò chơi bán hàng.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Sự thần phục Trump vô điều kiện, sự đầu hàng hèn nhát của McCarthy có thể đã hủy hoại vai trò Chủ tịch Hạ viện bù nhìn của ông ta – và có thể đánh chìm Trump mãi mãi vào năm 2024.
Những người họ không được thúc đẩy bởi sự tận tâm với nghĩa vụ công cộng hay bởi mong muốn bảo vệ nền Cộng hòa. Thay vào đó, như Taylor Greene đã thừa nhận, họ chỉ muốn thực hiện cuộc điều tra luận tội “kéo dài và gây đau đớn tột cùng cho Joe Biden”. Chẳng lẽ đây là trách nhiệm và công việc của những nhà lập pháp Cộng hòa, những tên tay sai của giáo chủ MAGA không hơn không kém hay sao?
Ở hai khía cạnh quan trọng, điều này có nhiều khả năng sẽ gây phản tác dụng.
Với cuộc luận tội không có bằng chứng này, nó có thể bảo đảm rằng đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện vào năm 2024, như đã có khả năng xảy ra. Và nó cũng có thể mang lại động lực cho Joe Biden khi ông tái tranh cử, có lẽ nhiệm vụ chính yếu của ông là chống lại Donald Trump hoặc một người kế nhiệm nào đó trong trường hợp cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa đem đến một kết quả bất ngờ.
Những người soạn thảo Hiến pháp Hoa Kỳ dự định luận tội là cáo buộc nghiêm trọng nhất mà ngành lập pháp có thể đưa ra đối với một thành viên của một nhánh trong ba nhánh của chính phủ. Một cuộc luận tội chỉ dành cho những “Tội ác nghiêm trọng và tội nhẹ” với chứng cứ rõ ràng, không thể phủ nhận, nhưng không dành cho các cáo buộc dựa trên sự hoải nghi mù mờ, không có chứng cứ rõ ràng hay thậm chí là vì mong muốn trả thù chính trị.
Như Alexander Hamilton đã viết rằng, nếu quyền luận tội bị lạm dụng, nó có thể “kích động sự phẫn nộ của cả cộng đồng, và … chia rẽ thành các đảng ít nhiều thân thiện hoặc thù địch với bị cáo.” Hamilton kêu gọi những người nắm giữ quyền lực này hãy hành động một cách tôn trọng vì “sự tinh vi và tầm quan trọng” của một cuộc luận tội.
Nhưng, trong thời đại đảo điên chính trị này, các đảng viên Cộng hòa không quan tâm đến những gì Alexander hamilton nhắn nhủ, đơn giản là vì họ chỉ thừa hành lệnh từ trên đưa xuống, như thiên lôi sai đâu đánh đó.
Trải qua hai cuộc luận tội nghiêm trọng và bằng chứng rõ ràng của Donald Trump, một vì cố gắng lật ngược Hiến pháp sau cuộc bầu cử năm 2020, và một vì cố gắng tống tiền một cuộc điều tra về Joe Biden liên quan đến Ukraine là những màn kịch chính trị rẻ tiền của đảng Cộng hòa. Đa số người Mỹ dựa trên thực tế đều hiểu tất cả những điều này. Chỉ có những đảng viên Cộng hòa đau xương sống, quen quỳ hơn đứng là không chịu hiểu, muốn lập lờ đánh lận con đen.
Thượng nghị sĩ sắp nghỉ hưu Mitt Romney, ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa năm 2012, đã tuyên bố trong một đoạn trích cuốn sách xuất bản tuần này trên tờ The Atlantic rằng: “Một phần rất lớn người trong đảng của tôi thực sự không tin vào Hiến pháp, thậm chí họ còn nghĩ đến việc thay đổi Hiến pháp khi Trump giành lại được quyền lực.
Với việc các nhà hoạt động MAGA cực hữu đang thúc đẩy và công khai những nỗ lực nhằm tầm thường hóa quyền lực luận tội, điều này có nghĩa là, không phải đợi đến lúc tìm ra bằng chứng, có tội mới tiến hành luận tội, mà cứ luận tội trước cái đã, để người bị luận tội phải bị những sử gia ghi lại, rằng vị Tổng thống này là người đã từng bị luận tội, thì hầu hết người Mỹ khó có thể chấp nhận những nỗ lực của Đảng Cộng hòa nhằm phá hủy cơ chế kiểm tra hiến pháp cuối cùng được đặt lên chức tổng thống.
Chúng ta hãy xem xét hai khả năng có thể xảy ra phản tác dụng.
Thứ nhất, đa số đảng Cộng hòa tại Hạ viện rất mỏng, chỉ còn năm ghế trống. Mười tám thành viên Đảng Cộng hòa đến từ các quận mà Joe Biden giành được vào năm 2022. Rất ít, nếu có, trong số đó có thể được coi là ủng hộ việc luận tội nếu không có bất kỳ bằng chứng nào về hành vi sai trái nghiêm trọng.
Điều đáng kinh ngạc là dân biểu James Comer của Kentucky, chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện – người cùng với dân biểu Jim Jordan của Ohio, là người tranh cử trong các phiên điều trần chống Biden – đã thừa nhận rằng sau một năm rưỡi điều tra, đảng Cộng hòa đã đưa ra kết luận rằng không có bằng chứng về bất kỳ tội ác hoặc hành vi sai trái nào của tổng thống. Một năm rưỡi sử dụng biết bao tiền thuế của người lao động Mỹ vào những việc ruồi bu mà vẫn không tìm ra gì để luận tội, nhưng lệnh trên đưa xuống là phải luận tội bằng được, vậy thì phải luận tội thôi dù không có bằng chứng.
Nói cách khác, các nhà lập pháp Cộng hòa muốn chứng tỏ lòng trung thành với Trump và nhóm MAGA biết rằng, họ có khả năng có thể tiến hành chống lại Biden mà không cần bằng chứng về hành vi sai trái vì thực sự là họ không có gì trong tay cả. Dân biểu Don Bacon của Nebraska, nhận xét rằng “để thực hiện một cuộc điều tra, bạn cần có bằng chứng trực tiếp.”
Việc thiếu bất kỳ bằng chứng hỗ trợ nào về “Tội ác nghiêm trọng hoặc tội nhẹ” đã giải thích cho người Mỹ thấy rằng tại sao Kevin McCarthy công bố “cuộc điều tra” mà không kêu gọi toàn thể Hạ viện bỏ phiếu. Đảng Cộng hòa ở các quận của Biden không muốn đứng ra ủng hộ một cuộc luận tội không có bằng chứng.
Thay vào đó, Kevin McCarthy thực ra chỉ muốn giữ ghế của mình và những người mà họ đại diện biết điều gì đang thực sự xảy ra. Theo MSNBC, một cuộc thăm dò cử tri cho thấy đa số cử tri “cho rằng cuộc điều tra luận tội sẽ là một trò đóng thế chính trị mang tính đảng phái“, và cũng đa số đó”cho rằng cuộc điều tra sẽ nhằm mục đích giúp đỡ cựu Tổng thống Donald Trump lái hướng chú ý ra khỏi các phiên tòa xét xử nhiều hơn.”
Nhưng có một chi tiết thật thú vị vừa được báo cáo vào cuối tuần từ Politico, đó là: Vào tháng 1 năm 2020, Bộ Tư pháp của Bill Barr đã ban hành một bản ghi nhớ nói rằng “các yêu cầu luận tội của Hạ viện là không hợp lệ trừ khi phòng bỏ phiếu chính thức để cho phép chúng được tiến hành.” Bản thân Kevin McCarthy đã ủng hộ bản ghi nhớ đó nhưng hiện nay thì ông ta đang phớt lờ nó. Nhưng câu hỏi giờ đây là: Tại sao Bộ Tư pháp của Merrick Garland không lên tiếng về bản ghi nhớ này? Thủ tục luận tội không bằng chứng của Kevin McCarthy có thực sự hợp lệ hay không?
Vào ngày 1 tháng 9, Kevin McCarthy đã nói với Breitbart News rằng: “Nếu chúng tôi tiến hành một cuộc điều tra luận tội, nó sẽ diễn ra thông qua một cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện chứ không phải thông qua tuyên bố của một người.”
Nhưng chỉ chưa đầy 2 tuần sau, McCarthy đã tự ý làm ngay mà không cần bỏ phiếu vì sự tấn công quá dữ dội từ những người cực đoan trong House Freedom Caucus, điều này càng chứng tỏ vị trí bù nhìn, không có thực quyền, bất lực của McCarthy.
Nói tóm lại, việc hành một cuộc luận tội không có bằng chứng có thể cho phép Kevin McCarthy tiếp tục công việc của một Chủ tịch bù nhìn của mình. Nhưng nó sẽ không giúp đảng Cộng hòa giữ được quyền kiểm soát Hạ viện vào năm tới.
Có một cơ hội song song dành cho Joe Biden. Điều đó phần lớn nhờ vào Donald Trump, người giật dây rõ ràng trong màn múa rối luận tội này. Ông ta đã chứng tỏ mình là bậc thầy trong việc tạo ra đòn phản công trong bầu cử cho đảng Cộng hòa.
Sau khi đắc cử tổng thống vào năm 2016, Trump đã lót đường để đưa đảng Dân chủ giành lấy Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2018 và thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Sau đó, Trump lại tiếp tục làm tiêu tan làn sóng đỏ trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022 khi quyết tâm tuyển dụng và ủng hộ các ứng cử viên cực đoan ở các khu vực cạnh tranh.
Vấn đề ở đây là những người độc lập, những người có lá phiếu quyết định các cuộc bầu cử quốc gia ở Mỹ, nhìn thấu sự dối trá của Hạ viện Cộng hòa MAGA để thấy thực tế về nỗi đau mà nó đã gây ra cho nước Mỹ. Những cử tri độc lập đó muốn chính phủ giải quyết các vấn đề thực sự, như tăng lương, cải thiện cơ sở hạ tầng, giảm chi phí kê đơn thuốc theo toa và giải quyết các vấn đề khác có ích cho mọi người. Họ thấy rõ rằng việc luận tội Biden và đóng cửa chính phủ chẳng qua chỉ là một vở kịch chính trị tồi của những đảng viên Cộng hòa bị thoái hóa cột sống do Trump điều khiển, dẫn dắt.
Việc luận tội không có bằng chứng trong năm 2023 này cũng giống như phiên điều trần Benghazi do Đảng Cộng hòa lãnh đạo năm 2016 đã không đưa ra bằng chứng nghiêm trọng nào về hành vi sai trái. Vào thời điểm đó, chính Kevin McCarthy đã thừa nhận rằng những phiên điều trần đó không phải về sự thật mà là để hủy hoại niềm tin vào Hillary Clinton. Nên cuộc luận tội Biden cũng chỉ là cách thức tương tự, chỉ để hủy hoại niềm tin vào Biden khi cuộc bầu cử đang đến gần.
Đảng Cộng hòa tại Hạ viện ngày nay đang tái diễn hành vi lạm dụng quyền lực quốc hội có động cơ chính trị đó. Bản thân Trump cũng thừa nhận rằng nỗ lực luận tội năm nay thuần túy là để trả thù bởi vì họ đã làm điều đó với chúng tôi.
Đảng Cộng hòa trước đây đã từng đe dọa sẽ có một cuộc luận tội trả thù chống lại tổng thống tiếp theo của Đảng Dân chủ theo đúng nghĩa đen kể từ sau cuộc luận tội đầu tiên của Trump.
Những người Mỹ nhạy cảm đã thấy việc Trump nắm quyền đã tàn phá đất nước này như thế nào trong 4 năm. Năm 2016, Trump có được chiến thắng một phần bởi vì đảng Dân chủ không có phản ứng thỏa đáng với vụ Benghazi của bà Hillary Clinton.
Lời kết:
Tổng thống Biden dù sao vẫn có lịch sử đứng về phía mình, cụ thể là vụ luận tội Bill Clinton vào năm 1998. Mặc dù dựa trên bằng chứng thực tế về lời khai man của tổng thống, nhưng cuối cùng nó đã phản tác dụng và làm tăng sự nổi tiếng của Clinton.
Với Joe Biden và cuộc luận tội chỉ để trả thù dù không có bằng chứng của tên Chủ tịch thực quyền của Hạ viện và đám thiên lôi sai đâu đánh đó sẽ phải nhận một phán quyết lịch sử sau này, nhưng điều đến sớm hơn phán quyết lịch sử đó chính là những lá phiếu trong cuộc bầu cử năm 2024. Cử tri Mỹ sẽ tiễn đưa những tên thảo khấu về lại chốn rừng xanh trong năm 2024, chắc chắn như vậy.
Translated & SummarizedViệt Linh