Matthew Gardner
Vụ Moore kiện Hoa Kỳ sắp được Tòa án Tối cao Hoa Kỳ xét xử có thể đưa khái niệm “thiệt hại tài sản thế chấp” lên một tầm cao mới. Vụ việc sẽ quyết định liệu một cặp vợ chồng (nhà Moores) có phải trả khoản thuế 15.000 USD liên quan đến “thuế chuyển đổi” của luật thuế Trump năm 2017 đối với lợi nhuận ở nước ngoài hay không. Nhưng quyết định này có thể gây nguy hiểm cho số tiền thu thuế lớn hơn nhiều—ít nhất là 270 tỷ USD nếu SCOTUS đưa ra một phán quyết cho rằng thuế chuyển tiếp là vi hiến.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Một phán quyết như vậy sẽ là một trong những quyết định gây tốn kém nhất và đáng nghi ngờ nhất về mặt đạo đức của Tòa án Tối cao trong lịch sử Hoa Kỳ.
Các thẩm phán John Roberts và Samuel Alito là những người đang được hưởng lợi cá nhân từ phán quyết của Tòa ánTối cao trong vụ Moore kiện Hoa Kỳ vì họ sở hữu cổ phiếu của các công ty có thể được hưởng hàng tỷ đô la tiền cắt giảm thuế do hậu quả trực tiếp của phán quyết này.
Thuế chuyển tiếp là khoản thuế đánh một lần vào lợi nhuận ở nước ngoài của các doanh nghiệp đa quốc gia, được ban hành như một phần của Đạo luật Việc làm và Cắt giảm Thuế năm 2017 do Trump ký. Theo quy định về thuế trước năm 2017, các công ty phải trả mức thuế 35% đối với thu nhập trên toàn thế giới của họ nhưng có thể tránh thuế của Hoa Kỳ vô thời hạn bằng cách chuyển thu nhập ra nước ngoài và nêu rõ ý định giữ nó ở đó. Các công ty đa quốc gia lớn đã làm như vậy hàng loạt, tích lũy được hơn 2,6 nghìn tỷ USD lợi nhuận ở nước ngoài và nằm ngoài tầm với của IRS, hệ thống thuế Hoa Kỳ.
Khi luật thuế của Trump chuyển sang một hệ thống thường miễn trừ lợi nhuận ở nước ngoài sau năm 2017, Quốc hội đã quyết định phải làm gì với hàng núi lợi nhuận không bị đánh thuế trước năm 2018 mà các công ty này vẫn đang nắm giữ ở nước ngoài. Các công ty lẽ ra phải trả mức thuế 35% theo luật hiện hành quy định, nhưng thay vào đó, Quốc hội dưới thời Trump đã chọn áp dụng mức thuế suất đặc biệt thấp hơn lần lượt là 8% và 15,5% đối với các khoản nắm giữ nước ngoài không dùng tiền mặt. Đây là quyết định giảm thuế tai hại, gây thất thoát nguồn thu cho chính phủ Hoa Kỳ do một tên Tổng thống nhà giàu ban ra để làm giàu thêm cho những người giàu có, trong đó có ông ta, bạn bè và những người thân trong gia đình.
Mặc dù thuế chuyển tiếp ban đầu được dự đoán sẽ mang lại 340 tỷ USD nhưng ước tính đó chỉ mang tính suy đoán. Nhưng trong những năm sau đó, hàng trăm tập đoàn đã tiết lộ khoản thanh toán thuế chuyển đổi ước tính trong báo cáo tài chính hàng năm của họ. Báo cáo xác định hơn 370 công ty tiết lộ hóa đơn thuế ước tính hơn 270 tỷ USD. Chỉ có 5 trong số các công ty công nghệ và dược phẩm lớn nhất (Apple, Pfizer, Microsoft, Johnson & Johnson và Google) phải chịu 1/3 hóa đơn thuế này do những nỗ lực phối hợp của họ để gửi thu nhập ra nước ngoài trước năm 2018.
Hàng chục công ty khác có cổ phần lớn ở nước ngoài, bao gồm cả IBM, không tiết lộ nghĩa vụ thuế chuyển đổi của họ và các công ty không giao dịch công khai không bắt buộc phải tiết lộ số tiền này, do đó tổng lợi tức thuế chuyển đổi có thể lớn hơn nhiều. Nếu vụ Moore kiện Hoa Kỳ vô hiệu hóa thuế chuyển tiếp, thì các hóa đơn thuế này có thể được miễn hoàn toàn và chỉ riêng Apple có thể được giảm thuế 37 tỷ USD.
Gia đình Moore tuyên bố rằng dự luật thuế chuyển tiếp trị giá 15.000 USD của họ là vi hiến vì chính phủ liên bang chỉ có thể đánh thuế thu nhập khi nó được thực hiện khi bán cổ phiếu hoặc trả cổ tức cho các cổ đông. Lập luận này đã bị các tòa án cấp dưới bác bỏ một cách dứt khoát và đã bị các chuyên gia luật hiến pháp bác bỏ, nhưng dù sao cũng sẽ được Tòa án Tối cao xem xét vào tháng tới.
Chính xác là 5 năm sau khi chính sách cắt giảm thuế doanh nghiệp của Trump được thông qua, việc tìm cách lật ngược thuế chuyển tiếp là một trong những bất công lớn về chính sách thuế trong những năm gần đây.
Lỗ hổng tài chính do vụ Moore kiện Hoa Kỳ tạo ra có thể vượt xa thuế chuyển tiếp, bao gồm hàng chục điều khoản lâu đời trong luật thuế cho phép đánh thuế mà không thực hiện. Cái giá mà công chúng Mỹ phải trả để tạo điều kiện cho những hành vi trốn tránh luật pháp hiện hành này đã quá tệ hại rồi. Một phán quyết từ Tòa án Tối cao rõ ràng có xung đột lợi ích với thu nhập thêm cho các công ty lớn cũng chính là những công ty mà các thẩm phán trong Tòa án Tối cao có sở hữu cổ phiếu sẽ là một cơ hội trời cho đến với hai ông kẹ mặc áo choàng đen, John Roberts và Samuel Alito.
Vụ Moore kiện Hoa Kỳ cũng có thể có những hậu quả vượt xa những tác động của chính sách tài khóa. Vụ kiện đặt ra những câu hỏi rắc rối về đạo đức đối với một số thẩm phán của Tòa án Tối cao tại thời điểm Tòa án đang phải đối mặt với làn sóng tiết lộ những sai sót về đạo đức của các thành viên. Như báo cáo cho thấy, quyết định vô hiệu hóa thuế chuyển đổi có thể sẽ được đưa ra bởi ít nhất hai thẩm phán—John Roberts và Samuel Alito—là những người sẽ được hưởng lợi cá nhân từ quyết định như vậy vì họ sở hữu cổ phiếu trong các công ty có thể nhận lại nhiều tỷ đô la cắt giảm thuế như một hệ quả trực tiếp bởi quyết định này. Việc các thẩm phán cao nhất trong nước tự làm giàu cho bản thân thông qua các quyết định của chính họ có thể làm mất tính hợp pháp hơn nữa của một thể chế vốn đã không nhận được sự tính nhiệm của người dân Mỹ.
Năm năm sau khi chính sách cắt giảm thuế doanh nghiệp của Trump được thông qua, việc tìm cách lật ngược thuế chuyển tiếp là một trong những khó khăn về chính sách thuế trong những năm gần đây. Những công ty được hưởng lợi nhiều nhất từ mức thuế chuyển đổi đặc biệt thấp chính xác là những công ty đã thực hiện những bước quyết liệt nhất để chuyển thu nhập một cách giả tạo ra khỏi Hoa Kỳ và đến các thiên đường thuế suất thấp. Nếu Tòa án Tối cao quyết định vô hiệu hóa khoản thuế này, thì những công ty đa quốc gia trốn thuế này sẽ được đền đáp gấp đôi bằng việc miễn thuế cộng với mức thuế suất năm 2017 mà Trump đẵ tặng cho họ.
Lời kết:
Vào thời điểm chính phủ liên bang đang phải đối mặt với những thách thức tài chính sâu sắc, các đảng viên Cộng hòa thay nhau cắt giảm, tước đoạt bằng hết những lợi ích, phúc lợi của các người nghèo, phụ nữ và trẻ em thì với phán quyết trời ơi này nếu xảy ra thì các gia đình có thu nhập trung bình và doanh nghiệp nhỏ sẽ phải gánh chịu hậu quả nếu các công ty lớn này và các cổ đông của họ, bao gồm cả các thẩm phán trong Tòa án Tối cao sẽ nhận được khoản tiền bất ngờ từ trên trời rớt xuống 270 tỷ USD.
Người nghèo lại càng nghèo hơn vì bị cắt giảm, tước đoạt, người giàu lại càng giàu hơn một cách hợp pháp bởi những tên thẩm phán giàu có trong Tòa án Tối cao. Thật là bất công!
https://www.commondreams.org/opinion/alito-roberts-wealth-tax-case
Translated & Summarized
Việt Linh