Niall Stanage, Tierney Sneed and Zachary Cohen
Chính thức cựu Tổng thống Donald Trump đã bị truy tố lần thứ ba vào thứ Ba, ngày đầu tiên của tháng 8 vì những nỗ lực bất hợp pháp nhằm lật ngược kết quả của cuộc bầu cử năm 2020. Các công tố viên cho biết trong các tài liệu buộc tội mới rằng Trump “quyết tâm duy trì quyền lực” sau khi thua cuộc bầu cử năm 2020, ông ta cùng sáu đồng phạm chưa bị truy tố đã dàn dựng một âm mưu lật ngược kết quả và dẫn đến hậu quả là ngày đáng xấu hổ 6 tháng 1 năm 2021.
Tin tức về bản cáo trạng được đưa ra ngay sau 5 giờ chiều sau cuộc họp của đại bồi thẩm đoàn Washington.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Trong một lần xuất hiện ngắn, Cố vấn đặc biệt Jack Smith đã nghiêm khắc và thẳng thắn cáo buộc Donald Trump có hành vi lừa đảo nhằm “cản trở chức năng cơ bản của chính phủ Hoa Kỳ – quy trình thu thập, kiểm đếm và xác nhận kết quả bầu cử tổng thống của quốc gia.”
Sau đây là 4 tội danh chính chính từ bản cáo trạng J6 của Donald Trump.
Đó là: a) âm mưu lừa gạt Hoa Kỳ; b) âm mưu cản trở một thủ tục tố tụng chính thức; c) cản trở và cố gắng cản trở một thủ tục chính thức; d) âm mưu chống lại các quyền.
Hai tội danh bị cáo buộc liên quan đến cản trở một thủ tục tố tụng chính thức phải chịu hình phạt khắc nghiệt nhất. Bản án tối đa cho mỗi tội là 20 năm tù.
Tội âm mưu chống lại các quyền có mức án tối đa là 10 năm, trong khi tội danh thứ tư có mức án tối đa là 5 năm.
Các công tố viên đã sử dụng một phần bản cáo trạng để nêu chi tiết các phần cấu thành của âm mưu bị cáo buộc. Trong một cáo buộc khác chống lại cựu tổng thống, các công tố viên đang dựa vào luật dân quyền thời Tái thiết nghiêm cấm các âm mưu tước đoạt quyền của một người – trong trường hợp này là “quyền bầu cử và phiếu bầu của một người được tính.”
Họ chỉ ra áp lực lên các quan chức nhà nước để thay đổi kết quả hợp pháp của cuộc bầu cử; một nỗ lực để đẩy các nhóm đại cử tri ủng hộ Trump bất hợp pháp; nỗ lực sử dụng Bộ Tư pháp để “tiến hành các cuộc điều tra tội phạm bầu cử giả”; cố gắng thúc đẩy Phó Tổng thống khi đó là Mike Pence giúp ngăn chặn việc chứng nhận các kết quả hợp pháp; và các hành động nhằm thuyết phục các thành viên của Quốc hội tiếp tục trì hoãn việc chứng nhận ngay sau cuộc bạo động ngày 6 tháng 1 năm 2021 tại Điện Capitol.
Dĩ nhiên, Donald Trump đã lên tiếng phủ nhận mọi hành vi sai trái. Điều này quá đơn giản để hiểu, vì chẳng có kẻ cắp nào cúi đầu thú nhận tội lỗi ngay khi vừa bị kết tội cả, còn nước còn tát, câu giờ là chủ yếu, cứ chối tội trước tính sau.
Nhưng trọng lực của vấn đề là hiển nhiên. Đây cũng là lần đầu tiên Trump phải đối mặt với hình phạt hình sự vì hành động của mình vào ngày 6 tháng 1 – là một trong những ngày đen tối nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Smith đang cố gắng hết sức để chứng minh Trump cố ý nói dối. Các đồng minh của Trump lên tiếng bênh vực Trump và cho rằng ông ấy tin một cách hợp pháp rằng cuộc bầu cử là gian lận và do đó, theo suy nghĩ của ông ấy, những nỗ lực lật đổ nó là nhằm mục đích để sửa sai.
Một luật sư của Trump, John Lauro, nói với Fox News hôm thứ Ba rằng, ông ta muốn chờ xem làm thế nào các công tố viên có thể “chứng minh ngoài sự nghi ngờ hợp lý” rằng Trump tin rằng tuyên bố của ông về cuộc bầu cử gian lận là sai. John Lauro sẽ không phải chờ đợi lâu vì các công tố viên sẽ đưa ra một trường hợp như vậy trong bản cáo trạng.
Họ cho rằng Trump “đã nhiều lần được thông báo rằng những tuyên bố của ông ấy là không đúng sự thật – bởi những người mà ông ấy dựa vào để xin lời khuyên thẳng thắn về các vấn đề quan trọng và những người có vị trí tốt nhất để biết sự thật.”
Trump đã “lan truyền những lời dối trá rằng đã có gian lận kết quả trong cuộc bầu cử và rằng ông ấy đã thực sự thắng” bản cáo trạng nêu rõ, đồng thời nói thêm rằng “các tuyên bố là sai và Bị cáo biết chúng là sai.” Nhưng dù sao thì bị cáo cũng đã phổ biến chúng – và để làm cho những tuyên bố cố ý sai trái của mình có vẻ hợp pháp, tạo ra bầu không khí ngờ vực và giận dữ dữ dội, ông ta đã khiến giới truyền thông cánh hữu tiếp tục tung ra những thuyết âm mới để củng cố cho những lời nói dối nhằm làm xói mòn niềm tin của công chúng vào việc điều hành cuộc bầu cử.
Bản cáo trạng cáo buộc rằng Trump và các đồng phạm của ông ta đã lừa một cách hiệu quả các cá nhân từ bảy tiểu bang được nhắm mục tiêu để tạo và gửi các chứng chỉ khẳng định họ là cử tri hợp pháp.
Mục tiêu là tạo ra một “cuộc tranh cãi giả mạo” tại thủ tục chứng nhận ở các bang đó vào ngày 14 tháng 12 năm 2020 và “đặt Phó Tổng thống – chủ tọa vào ngày 6 tháng 1 với tư cách là Chủ tịch Thượng viện – để thay thế các đại cử tri hợp pháp” bằng những cử tri giả của Trump.
Các công tố viên đưa vào danh sách đó có cái tên Mike Pence, các lãnh đạo cấp cao của Bộ Tư pháp, các luật sư cấp cao của Tòa Bạch Ốc và các thành viên cấp cao trong nhóm vận động bầu cử năm 2020 của Trump.
Vụ án thực sự sôi nổi bởi một số chi tiết sống động, bao gồm một cố vấn cấp cao của chiến dịch viết trong một email nội bộ đầy thất vọng về điều mà các công tố viên gọi là “tuyên bố sai liên tục” liên quan đến kết quả kiểm phiếu bầu cử ở khu vực Atlanta.
Người cố vấn này viết rằng: “Khi nhóm pháp lý về chiến dịch và nghiên cứu của chúng tôi không thể sao lưu bất kỳ khiếu nại nào do Nhóm pháp lý của Lực lượng tấn công ưu tú của chúng tôi đưa ra, bạn có thể thấy lý do tại sao chúng tôi thua hầu hết 32 trường hợp thưa kiện của mình.”
Một ví dụ khác là về việc Trump nói với Mike Pence vào cuối tháng 12 năm 2020 rằng Bộ Tư pháp đang phát hiện ra “những vi phạm lớn” trong cách thức tiến hành cuộc bầu cử – đây là điều mà Trump biết chắc chắn là không đúng sự thật. Nhưng theo bản cáo trạng, Pence đã trả lời Trump rằng: “Ông biết đấy, tôi không nghĩ mình có quyền thay đổi kết quả,”
Liệu những điểm như vậy có lật đổ được sự biện hộ của Trump hay không lại là một vấn đề khác.
Cuộc tranh luận về việc ông ta cố tình nói dối, hay tin tưởng một nhóm cố vấn này hơn một nhóm cố vấn khác, sẽ là trọng tâm của bất kỳ thử nghiệm cuối cùng nào.
Nhưng phản ứng nhanh chóng của Trump đã gây ra tranh cãi của sự việc. Trump đã viết trên Truth Social ngay trước khi bản cáo trạng được công khai bằng lời lẽ miệt thị người khác rằng: “Jack Smith loạn trí” đang thúc đẩy đại bồi thẩm đoàn phê chuẩn các cáo buộc vì cố vấn đặc biệt muốn “can thiệp” vào cuộc bầu cử năm 2024.
Tuyên bố cho rằng các cuộc điều tra pháp lý mà cựu tổng thống phải đối mặt “gợi nhớ đến Đức Quốc xã trong những năm 1930.” Sự so sánh này đã gây ra tranh cãi ngay lập tức.
Jonathan Greenblatt, Giám đốc điều hành của Liên đoàn Chống phỉ báng nói rằng: “Bất kỳ nỗ lực nào nhằm vẽ ra một sự tương đồng như vậy đều “đáng xấu hổ”.
Trump đang giữ vị trí dẫn đầu trong cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống của Đảng Cộng hòa và tất cả các đối thủ của ông ta đã phải vất vả để giành được sự ủng hộ nhằm chống lại ông ta. Bản cáo trạng J6 mới nhất này đặt ra cho họ một tình thế tiến thoái lưỡng nan về chính trị.
Điều bắt buộc là phải tách mình ra khỏi Trump nếu họ muốn có bất kỳ cơ hội thực sự nào để đánh bại ông ta. Nhưng cũng có những mối nguy hiểm trong việc xa lánh những cử tri Đảng Cộng hòa đã tập hợp xung quanh cựu tổng thống sau hai bản cáo trạng trước đó của ông ta.
Duy nhất chỉ có Mike Pence đặt ra một ranh giới rõ ràng hơn nhiều giữa ông và Trump. Cựu phó tổng thống Mike Pence cho biết bản cáo trạng đưa ra một “lời nhắc nhở nghiêm túc” rằng “bất kỳ ai đặt mình lên trên Hiến pháp sẽ không bao giờ được làm Tổng thống Hoa Kỳ.”
Những ứng cử viên khác nghiêng về phía tiêu cực, yếm thế hơn. Doanh nhân Vivek Ramaswamy tuyên bố sẽ ân xá cho Trump nếu ông ấy trở thành tổng thống, trong khi cựu Thống đốc tiểu bang New Jersey, Chris Christie nói rằng Trump đã “khiến nhiệm kỳ tổng thống của ông ấy phải nhận sự xấu hổ”.
Những ứng cử viên còn lại đã phản ứng với bản cáo trạng J6 bằng sự im lặng, điều này đã phản ảnh sự khó chịu của cuộc bầu cử sơ bộ của GOP.
Về mặt pháp lý, vụ án xem ra có thể mang đến những trừng phạt nặng nề, nhưng tác động của nó đối với chính GOP lại không nhiều. Không có bằng chứng nào cho thấy hai bản cáo trạng trước đây của Trump đã làm tổn thương ông ta trong số các cử tri Đảng Cộng hòa, và với cáo trạng J6 mới nhất này có lẽ cũng không khác, cử tri Cộng hòa và thần dân MAGA không còn đặt nặng vấn đề nhân cách, đạo đức và sự gương mẫu cần có của một ứng viên Tổng thống như trước đây nữa.
Trong một cuộc thăm dò của New York Times/Siena College được công bố hôm thứ Hai, chỉ có 17% cử tri thuộc Đảng Cộng hòa và những người ủng hộ Đảng Cộng hòa cho rằng Trump đã phạm “những tội nghiêm trọng” trong bất kỳ vấn đề nào đã được các nhà điều tra công bố. Chỉ với khảo sát này đã cho thấy một con số đáng sợ, hơn 85% cử tri vẫn quyết tâm ủng hộ giáo chủ bất chấp ông ta có nhận 3 hay 30 cáo trạng, không hề hấn gì. Đây chính là bước khó nhất cho các ứng cử viên khác trong đảng Cộng hòa trước cuộc bầu cử sơ bộ sắp tới.
Trong một cuộc thăm dò của Economist/YouGov được công bố vào tuần trước, 70% đảng viên Cộng hòa đã khẳng định một cách không chính xác rằng chiến thắng năm 2020 của Biden là không chính đáng.
Tất nhiên, phía công chúng, cử tri lại là một vấn đề khác. Trong cuộc thăm dò của Economist, 2/3 số người trưởng thành thừa nhận chiến thắng của Biden là hợp pháp, bao gồm 68% người độc lập. Và cuộc thăm dò tương tự cho thấy công chúng nói chung, với đa số khiêm tốn 43% người tin rằng Trump đã vi phạm luật vào khoảng ngày 6 tháng 1.
Khi cuộc điều tra đang diễn ra và có khả năng những người khác sẽ bị buộc tội như một phần của cuộc điều tra, thủ tục tố tụng hình sự chống lại Trump sẽ diễn ra tại tòa án liên bang ở DC, bắt đầu với sự xuất hiện của ông ta trước một thẩm phán sơ thẩm dự kiến vào thứ Năm.
Có khả năng tại lần xuất hiện đó, ông ta sẽ đưa ra lời bào chữa của mình và Thẩm phán quận Hoa Kỳ Tanya Chutkan – một người được Obama bổ nhiệm, người được chỉ định vụ án – sẽ chủ trì quá trình tố tụng trong tương lai. Bà ấy đã nổi tiếng là một người kết án đặc biệt khắc nghiệt trong các vụ bạo loạn ngày 6 tháng 1 và tại một quá trình tuyên án như vậy, bà ấy nói rằng “đất nước đang theo dõi để xem hậu quả của điều gì đó chưa từng xảy ra ở đất nước này trước đây.”
Lời kết:
Khi nói đến lĩnh vực GOP, cả các cử tri và các nhà lập pháp cũng như những thần dân MAGA, một điều rất dễ nhận ra, đó là Trump vẫn được ủng hộ mạnh mẽ như chưa hề có cáo trạng nào xảy ra. Đây chính là điều khó hiểu nhất trong một đất nước dân chủ và văn minh bậc nhất thế giới nhưng tư duy và nhận thức của nhiều người dân lại cổ hủ, mê tín dị đoan, sùng bái lãnh đạo chẳng khác gì tại một quốc gia khốn khổ, lạc hậu, không được tiếp xúc với nền văn minh của nhân loại trong thế kỷ 19.
Thật lạ và khó hiểu!
Niall Stanage, Tierney Sneed and Zachary Cohen
Translated & Summarized: Việt Linh
https://thehill.com/homenews/campaign/4132503-five-takeaways-from-trumps-indictment-for-trying-to-overturn-the-2020-election/https://edition.cnn.com/2023/08/01/politics/takeaways-trump-indictment-january-6/index.html