Bộ Tư pháp Hoa Kỳ hôm thứ Hai đã nộp đơn kiện bang Virginia vì chính sách cho phép người nhập cư không có giấy tờ được hưởng mức hỗ trợ học phí trong tiểu bang tại các trường cao đẳng và đại học công lập. Theo lập luận, chính sách này vi phạm luật liên bang vì tạo ra sự phân biệt đối xử với công dân Hoa Kỳ cư trú tại các bang khác.
Đơn kiện được đưa ra trong bối cảnh Thống đốc Cộng hòa Glenn Youngkin – sắp mãn nhiệm vào tháng tới – chuẩn bị bàn giao quyền lực cho Thống đốc đắc cử thuộc đảng Dân chủ, bà Abigail Spanberger. Đây là vụ kiện mới nhất trong loạt nỗ lực pháp lý của chính quyền Trump nhằm ngăn chặn các tiểu bang mở rộng quyền lợi học phí cho người nhập cư không có giấy tờ.
Tháng 11, chính quyền Trump kiện bang California về chính sách tương tự, và tháng 9 đã khởi kiện bang Illinois liên quan đến chương trình hỗ trợ tài chính cho nhóm đối tượng này. Tháng 6, một thẩm phán liên bang cũng đã chặn một đạo luật ở Texas cho phép học phí trong tiểu bang đối với người nhập cư không giấy tờ.
Theo Diễn đàn Quốc gia về Di trú – một tổ chức vận động chính sách – Texas là tiểu bang đầu tiên, vào năm 2001, cho phép mức học phí nội bang dành cho sinh viên không có giấy tờ.
Trọng tâm vụ kiện tại Virginia nằm ở một điều khoản trong bộ luật tiểu bang, quy định rằng sinh viên cư trú tại Virginia ít nhất hai năm có thể được hưởng học phí nội bang tại các trường đại học công lập. Bộ Tư pháp lập luận rằng quy định này vi phạm luật liên bang vì ưu tiên bất hợp pháp người nhập cư không giấy tờ cư trú tại Virginia so với công dân Hoa Kỳ sống ngoài tiểu bang – những người không thể hưởng mức học phí ưu đãi.
“Đây không chỉ là việc làm sai trái, mà còn là hành vi vi phạm pháp luật,” đơn kiện nêu rõ. “Việc đối xử có tính ưu đãi đối với người nhập cư bất hợp pháp hơn công dân Mỹ bị luật liên bang cấm tuyệt đối và bị vô hiệu hóa.”
Văn phòng Thống đốc Youngkin, Văn phòng Tổng chưởng lý tiểu bang Jason Miyares – cũng sắp mãn nhiệm – và Sở Giáo dục Virginia đều không phản hồi trước yêu cầu bình luận.
Tính đến tháng 9, ít nhất 14 tiểu bang tại Mỹ cung cấp hỗ trợ tài chính cho sinh viên bất kể tình trạng di trú, theo Trung tâm Luật Di trú Quốc gia – một tổ chức vận động khác. Tuy nhiên, chính sách tại nhiều bang đang thay đổi theo chiều hướng hạn chế hơn.
Năm 2020, Thống đốc Dân chủ khi đó là Ralph Northam đã ký luật cho phép người nhập cư không giấy tờ tại Virginia được hưởng mức học phí nội bang. Ông Northam khi đó phát biểu rằng các sinh viên này “là người Virginia theo mọi ý nghĩa của từ này – ngoại trừ tình trạng di trú.”
Thượng nghị sĩ tiểu bang Jennifer B. Boysko, thành viên Dân chủ đồng bảo trợ dự luật năm 2020, cho biết bà không ngạc nhiên trước vụ kiện và từng dự đoán chính quyền Trump sẽ tìm cách trừng phạt Virginia khi quyền lực chuẩn bị chuyển sang đảng Dân chủ. Bà nói thêm rằng bản thân cảm thấy “buồn cho những người đang tuân thủ mọi quy định và lại có nguy cơ bị trừng phạt nếu phán quyết đứng về phía chính quyền liên bang.”
Ông Mark Keam – cựu dân biểu Virginia và cũng là người đồng bảo trợ dự luật – bày tỏ lo ngại rằng chính quyền Trump đang đi theo hướng thách thức phán quyết Plyler v. Doe năm 1982 của Tối cao Pháp viện, vốn khẳng định rằng trẻ em là người nhập cư không giấy tờ có quyền hiến định được học miễn phí đến hết bậc phổ thông. “Bằng cách tấn công vào chính sách học phí nội bang dành cho sinh viên đại học, họ đang tiến dần trên con đường ấy,” ông Keam nói.
Nguồn nytimes
