(AP) — Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã công bố một gói bán vũ khí quy mô lớn cho Đài Loan, trị giá hơn 10 tỷ USD, bao gồm tên lửa tầm trung, pháo tự hành và máy bay không người lái — một động thái chắc chắn sẽ khiến Trung Quốc phẫn nộ.
Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo về các thương vụ này vào tối thứ Tư, trong lúc Tổng thống Trump phát biểu trước toàn dân trên truyền hình quốc gia. Trong bài diễn văn, ông hầu như không đề cập đến chính sách đối ngoại và hoàn toàn không nhắc tới Trung Quốc hay Đài Loan. Căng thẳng Mỹ–Trung trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump đã nhiều lần lên xuống, chủ yếu xoay quanh thương mại và thuế quan, nhưng cũng gắn với lập trường ngày càng cứng rắn của Bắc Kinh đối với Đài Loan — vùng lãnh thổ mà Trung Quốc khẳng định phải “thống nhất” với đại lục.
Tám thỏa thuận bán vũ khí được công bố hôm thứ Tư bao gồm 82 hệ thống pháo phản lực cơ động cao HIMARS và 420 hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân ATACMS — tương tự loại vũ khí mà Mỹ từng cung cấp cho Ukraine dưới thời chính quyền Biden để phòng thủ trước Nga — với tổng trị giá hơn 4 tỷ USD. Gói này cũng bao gồm 60 hệ thống pháo tự hành cùng các trang thiết bị liên quan trị giá hơn 4 tỷ USD, và các loại máy bay không người lái trị giá hơn 1 tỷ USD.
Những hạng mục khác trong gói bán còn có phần mềm quân sự trị giá hơn 1 tỷ USD; tên lửa Javelin và TOW trị giá hơn 700 triệu USD; phụ tùng trực thăng trị giá 96 triệu USD; cùng các bộ nâng cấp cho tên lửa Harpoon trị giá 91 triệu USD.
Trong các tuyên bố riêng rẽ nhưng gần như giống hệt nhau, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết các thương vụ này phục vụ “lợi ích quốc gia, kinh tế và an ninh của Hoa Kỳ, thông qua việc hỗ trợ nỗ lực hiện đại hóa lực lượng vũ trang của bên nhận và duy trì một năng lực phòng thủ đáng tin cậy”.
“Các thương vụ được đề xuất sẽ giúp cải thiện an ninh cho bên nhận, đồng thời góp phần duy trì ổn định chính trị, cân bằng quân sự và tiến bộ kinh tế trong khu vực,” các tuyên bố nhấn mạnh.
Theo luật liên bang, Mỹ có nghĩa vụ hỗ trợ Đài Loan trong việc tự vệ — một điểm ngày càng gây tranh cãi gay gắt với Trung Quốc, quốc gia đã tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực để giành quyền kiểm soát hòn đảo nếu cần thiết.
Việc gia tăng hỗ trợ quân sự cho Đài Loan đã được báo trước trong một đạo luật do Quốc hội thông qua, dự kiến Tổng thống Trump sẽ sớm ký ban hành.
Tuần trước, Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington đã lên án đạo luật này — mang tên Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng — cho rằng văn bản đó nhắm vào Trung Quốc một cách bất công với tư cách “bên gây hấn”.
“Dự luật này liên tục thổi phồng cái gọi là ‘mối đe dọa Trung Quốc’, cổ xúy hỗ trợ quân sự cho Đài Loan, lạm dụng quyền lực nhà nước để kìm hãm sự phát triển kinh tế của Trung Quốc, hạn chế thương mại cũng như giao lưu kinh tế và nhân dân giữa Trung Quốc và Mỹ, xâm phạm chủ quyền, an ninh và lợi ích phát triển của Trung Quốc, đồng thời phá hoại nỗ lực ổn định quan hệ song phương,” Đại sứ quán Trung Quốc tuyên bố sau khi Hạ viện Mỹ thông qua dự luật.
“Trung Quốc cực lực phản đối và kiên quyết lên án điều này,” tuyên bố nhấn mạnh.
Thượng viện Mỹ đã thông qua đạo luật nói trên vào hôm thứ Tư.
