Zohran Mamdani đã giành chiến thắng trong cuộc đua thị trưởng thành phố New York, theo Decision Desk HQ, mở ra một kỷ nguyên chính trị cấp tiến mới cho thành phố và khơi lại cuộc tranh luận về tương lai của Đảng Dân chủ.
Mamdani, 34 tuổi, một người theo khuynh hướng xã hội dân chủ, trở thành thị trưởng thế hệ millennial đầu tiên và cũng là người Hồi giáo đầu tiên lãnh đạo New York — sau một chiến dịch được xem là cú lật ngược ngoạn mục nhất trong lịch sử chính trị gần đây. Ông đánh bại cựu Thống đốc New York Andrew Cuomo, người ra tranh cử độc lập sau khi thua Mamdani trong vòng sơ bộ của Đảng Dân chủ, và ứng viên Cộng hòa Curtis Sliwa trong nỗ lực kế nhiệm Thị trưởng Eric Adams.
Chính sách và hình ảnh cấp tiến
Mamdani tập trung mạnh vào vấn đề chi phí sinh hoạt, cam kết đóng băng giá thuê nhà, thành lập chuỗi cửa hàng tạp hóa do thành phố sở hữu và miễn phí vé xe buýt công cộng. Các đề xuất này khiến ông nhanh chóng trở thành biểu tượng của phe cấp tiến, đồng thời gây chia rẽ trong hàng ngũ Dân chủ tại New York — nhiều lãnh đạo cấp cao không thống nhất được việc có nên ủng hộ ông hay không.
Tranh cãi về lập trường Israel – Hamas
Một trong những điểm nóng nhất của chiến dịch là quan điểm của Mamdani về cuộc xung đột Israel–Hamas. Ông bị chỉ trích nặng nề vì không lên án khẩu hiệu “toàn cầu hóa intifada” ngay từ đầu. Dù bản thân chưa từng sử dụng cụm từ này, các nhà hoạt động ủng hộ Israel cho rằng nó kích động bạo lực chống người Do Thái, trong khi những người ủng hộ Palestine coi đó là lời kêu gọi giải phóng dân tộc.
Sau đó, Mamdani cam kết sẽ không dùng cụm từ này và kêu gọi người khác tránh sử dụng, dù Cuomo đã tận dụng tranh cãi đó để công kích đối thủ. Ông cũng là người chỉ trích mạnh mẽ Israel, cáo buộc nước này phạm “tội diệt chủng ở Gaza” và tuyên bố sẽ bắt giữ Thủ tướng Benjamin Netanyahu nếu ông này đặt chân đến New York, viện dẫn lệnh truy nã của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC).
Lời xin lỗi với cảnh sát
Mamdani từng bị soi xét vì các phát biểu cũ chỉ trích cảnh sát và kêu gọi “giảm ngân sách” cho lực lượng này, song sau đó ông đã công khai xin lỗi Sở Cảnh sát New York (NYPD) trong một cuộc phỏng vấn trên Fox News.
Cuomo và thất bại cay đắng
Cuomo — dù được nhiều nhân vật Dân chủ kỳ cựu trong và ngoài bang ủng hộ — vẫn bị gánh nặng bởi hàng loạt bê bối. Ông từ chức Thống đốc năm 2021 sau cáo buộc quấy rối tình dục (mà ông phủ nhận). Đầu năm nay, Bộ Tư pháp Mỹ mở điều tra liên quan đến lời khai của ông trước Quốc hội về báo cáo tử vong tại viện dưỡng lão trong đại dịch COVID. Cuomo nói trong buổi tranh luận rằng “chính quyền Trump không hề điều tra tôi.”
Ứng viên Cộng hòa Curtis Sliwa cũng góp phần khiến Cuomo thất thế khi ông từ chối rút khỏi cuộc đua dù tỷ lệ ủng hộ thấp, chia phiếu với Cuomo và vô tình giúp Mamdani thắng lợi. Ngay cả khi Thị trưởng Adams rút lui và ủng hộ Cuomo, Sliwa vẫn giữ được mức ủng hộ hai con số, đóng vai trò “phá bĩnh” rõ rệt.
Những ngày cuối chiến dịch, cựu Tổng thống Donald Trump bất ngờ ủng hộ Cuomo, song động thái này dường như không giúp gì thêm trong một thành phố có truyền thống Dân chủ sâu sắc như New York.
Thách thức phía trước
Chiến thắng của Mamdani đã khiến nhiều người Dân chủ phấn khích, nhưng cũng đặt ra câu hỏi: Liệu một thị trưởng xã hội dân chủ có thực hiện được chương trình cấp tiến đầy tham vọng của mình, và có đủ sức đối đầu với Tổng thống Trump trong nhiệm kỳ hai hay không?
Chiến thắng này cũng được xem là phép thử cho hướng đi của Đảng Dân chủ — giữa một cánh tả cấp tiến đang lên và cánh ôn hòa truyền thống, tiêu biểu là các nhân vật như Lãnh tụ Thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (D–N.Y.).
