CALITODAY (24/1/2025): Vài giờ sau khi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống thứ 47 Hoa Kỳ tại nhà vòm Điện Capitol trưa Thứ Hai 20/1/2025, ông Donald Trump trở về văn phòng Tòa Bạch Ốc và ký một loạt các lệnh hành pháp, trong đó có lệnh hủy bỏ công nhận quyền đương nhiên được mang quốc tịch Mỹ của trẻ sơ sinh khi được sinh ra tại Hoa Kỳ dưới bất cứ trường hợp nào, bất cứ cha mẹ là sắc dân nào, tình trạng cư trú của cha mẹ là gì. Quyền nầy được công nhận trong Tu chính án thứ 14 của Hiến Pháp Hoa Kỳ gọi là Birthright.

Trong lệnh hành pháp của Trump truất quyền công dân Hoa Kỳ của trẻ sơ sinh được sinh ra tại Hoa Kỳ, Donald Trump nhấn mạnh rằng đây là biện pháp nhằm “Bảo vệ ý nghĩa và giá trị của quyền công dân Mỹ”. Tiêu đề này là sự tán thành với lý thuyết “Sự thay thế vĩ đại”. Để “bảo vệ” giá trị của một người Mỹ trằng được Trump và đám MAGA tuyên xưng là “Da trắng thượng đẳng”, nên những dân nhập cư không phải da trắng cần phải bị loại bỏ ngay từ ban đầu khi mới sinh ra.  

Trong “Phần 1. Mục đích. Đặc quyền có quốc tịch Hoa Kỳ là một món quà vô giá và sâu sắc.” Quyền công dân là một đặc ân, nhưng nó không phải là một “món quà”. Nó không được ban tặng bởi những người da trắng nhân từ khi họ có tâm trạng vui vẻ. Quyền công dân theo nơi sinh là một quyền đã được ghi trong văn kiện của Hiến pháp Hoa Kỳ.

Có một quy trình pháp lý để tước bỏ các quyền, nhưng quy trình đó không liên quan gì đến những mệnh lệnh mù quáng của một kẻ chuyên quyền độc tài muốn tước bỏ quyền công dân của trẻ khi sinh ra tại Hoa Kỳ theo Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp. Trump muốn mọi người quên điều đó bằng cách tuyên bố quyền công dân là một “món quà”.

“Tu chính án thứ 14 nêu rõ: ‘Tất cả những người sinh ra hoặc nhập tịch tại Hoa Kỳ và chịu sự quản lý của Hoa Kỳ đều là công dân của Hoa Kỳ và của Bang nơi họ cư trú.’ Điều khoản đó đã bác bỏ một cách đúng đắn phán quyết của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ trong vụ Dred Scott kiện Sandford vào năm 1857. Lúc đó Tòa án Tối cao diễn giải sai Hiến pháp để nhằm loại trừ vĩnh viễn những người da đen gốc Phi khỏi tư cách được có quyền công dân Hoa Kỳ vì chủng tộc của họ bởi quyền đó chỉ dành cho người da trắng.

Quyết định Dred Scott và Tu chính án thứ 14 đều đang cố gắng khắc phục một lỗ hổng cơ bản trong Hiến pháp ban đầu của Hoa Kỳ khi những người sáng lập, với sự khôn ngoan phân biệt chủng tộc của họ, đã không xác định “quyền công dân Mỹ” cho con cháu của dân da đen nô lệ. Vào thời điểm đó, quyền công dân được chuyển đến các bang quyết định. Nếu là công dân của New York hoặc Virginia hoặc bất cứ nơi nào, dựa trên luật công dân của tiểu bang đó, trẻ sơ sinh có thể được trao quyền công dân ở một tiểu bang chứ không phải ở tiểu bang khác. Điều đó có nghĩa là địa vị pháp lý của những người châu Phi bị bắt làm nô lệ khác nhau tùy theo từng bang. Ở một số bang, người da đen “tự do” là công dân, trong khi người da đen bị bắt làm nô lệ ở Tiểu bang khác thì không. Tại vụ án Dred Scott, Tòa án Tối cao da trắng lúc đó đã giải quyết vấn đề bằng cách tuyên bố người Da đen ở khắp mọi nơi trên Hoa Kỳ, ở mọi tiểu bang là “không phải công dân”. Quyết định tệ hại đó, người da đen và những nhà nhân quyền tranh đấu cho đến khi chiến thắng đã viết Tu chính án thứ 14, trong đó không chỉ cấp quyền công dân cho những người châu Phi từng là nô lệ mà còn công nhận bất cứ ai, bất cứ sắc dân nào, cha mẹ thường trú nhân, hay du lịch, hoặc sinh viên du học, kể cả du khách khi sinh con trong lãnh thổ Hoa Kỳ thì đứa trẻ được mang quốc tịch Mỹ.

Bây giờ, khi Donald Trump và các đảng viên Cộng Hòa của Trump cố gắng xóa bỏ quyền công dân cho trẻ sơ sinh, họ đang tìm cách quay trở lại những ngày trước vụ án Dred Scott, và biến quyền công dân trở thành đối tượng của những định kiến ​​chính trị kỳ thị chủng tộc có thể dẫn đến chiến tranh.

Trump viết rằng “Tu chính án thứ 14 chưa bao giờ được giải thích là mở rộng quyền công dân phổ quát cho tất cả mọi người sinh ra ở Hoa Kỳ.” Các nhà đấu tranh hôm nay nói rằng đây là một lời nói dối. Theo nghĩa đen, nó đã nhiều lần được giải thích là trao quyền công dân phổ quát cho những người sinh ra ở Hoa Kỳ.

“Tu chính án thứ 14 luôn loại trừ những người sinh ra ở Hoa Kỳ có quyền công dân nhưng không “thuộc quyền tài phán của Hoa Kỳ”. Thế nên, Quốc hội Hoa Kỳ đã quy định rõ hơn thông qua luật rằng “một người sinh ra ở Hoa Kỳ, và thuộc thẩm quyền của nó” là công dân và công dân Hoa Kỳ khi sinh ra theo  nội dung của Tu chính án thứ 14.”

Trump đang sử dụng cụm từ “thuộc thẩm quyền của nó” bởi vì đó là một thuật ngữ pháp lý mà hầu hết mọi người không hiểu. Ông ta đang cố gắng gợi ý sự mơ hồ để gạt bỏ quyền công dân Hoa Kỳ của các sắc dân nhập cư không phải người da trắng thượng đẳng. Người Mỹ bản địa không có đầy đủ quyền công dân cho đến năm 1924, với việc thông qua Đạo luật Công dân người Da đỏ.

Đây là lúc Trump cố gắng thay đổi Hiến pháp một cách thẳng thắn mà không thông qua sửa đổi hiến pháp.

Trump nhấn mạnh, khi sự hiện diện của mẹ người đó tại Hoa Kỳ vào thời điểm người đó sinh ra là hợp pháp nhưng chỉ là tạm thời nhưng không giới hạn ở việc đến thăm Hoa Kỳ dưới sự bảo trợ của Chương trình Miễn Thị thực hoặc thăm viếng một sinh viên, du học, làm việc hoặc thị thực du lịch và người cha không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc thường trú nhân hợp pháp vào thời điểm người đó ra đời thì không được mang quốc tịch Hoa Kỳ lúc sinh ra.

Bà Phó Tổng thống Kamala Harris nói, lẽ ra Trump không được phép tranh cử Tổng thống vì ông đã vi phạm Mục 3 của Tu chính án thứ 14 khi nổi dậy chống lại chính phủ mà trước đó ông đã tuyên thệ bảo vệ. Nhưng Tòa án Tối cao đã quyết định bỏ qua Tu chính án thứ 14 nhằm mục đích giúp người da trắng đạt được điều mình muốn. Ở đây, Trump đang nói rằng lẽ ra Harris không thể tranh cử tổng thống, bởi vì tình huống rất cụ thể mà phần này mô tả là hoàn cảnh ra đời của Harris vì bà ấy sinh ra ở Mỹ với hai cha mẹ đều ở đây hợp pháp nhưng tạm thời.

Sự nhỏ nhen đối với đối thủ chính trị cũ của Trump  có lẽ là điều đã khiến Trump đồng tình với một bộ phận rộng lớn hơn gồm những người Cộng Hòa da trắng và những nhà tư bản ủng hộ ông để tước bỏ quyền quốc tịch cho trẻ sơ sinh tại Mỹ.

Những người nhập cư và con cháu họ mặc dù đã đóng góp vào sự giàu có của nước Mỹ, những người da trắng điều hành công ty vẫn muốn có lựa chọn vứt bỏ họ. Bằng cách ngăn cản những người nhập cư có visa làm việc tạm thời hoặc sinh viên có con là công dân Mỹ, chính quyền Trump về cơ bản đang đẩy họ xuống tình trạng hạng hai vĩnh viễn. Đó là phiên bản “bạn có thể đến đây và làm giàu cho chúng tôi, nhưng bạn không thể là chúng tôi” vì đó là quyền lực tối cao của người da trắng.

Trump qui định chính sách mới của Hoa Kỳ “là không có Bộ hoặc cơ quan nào của chính phủ Hoa Kỳ được phép cấp các tài liệu công nhận quyền công dân Hoa Kỳ hoặc chấp nhận các tài liệu do chính quyền Tiểu bang, địa phương hoặc các chính quyền hoặc cơ quan có thẩm quyền khác có mục đích công nhận quyền công dân Hoa Kỳ cho những trẻ sơ sinh khi mẹ của người đó hiện diện bất hợp pháp tại Hoa Kỳ và cha của người đó không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc thường trú nhân hợp pháp vào thời điểm người đó sinh ra, hoặc khi mẹ của người đó hiện diện ở Hoa Kỳ đã hợp pháp nhưng tạm thời và cha của người đó không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc thường trú nhân hợp pháp vào thời điểm người đó ra đời.”

Điều khoản này ngăn chặn các cơ quan nhà nước, như Cục Thống kê, cơ quan Tư pháp cấp giấy khai sinh cho trẻ sơ sinh của những bậc cha mẹ nhập cư này. Nó ngăn cản Cơ quan An sinh Xã hội cấp số và thẻ An sinh Xã hội. Về cơ bản, nó cố gắng làm cho con cái của những người nhập cư biến mất một cách hợp pháp, thả chúng vào tình trạng lấp lửng nơi mà tình trạng và sự tồn tại của chúng có thể bị chính quyền nghi ngờ mãi mãi. Nếu lệnh hành pháp được phép có hiệu lực, chúng ta thực sự có thể không bao giờ biết nó ảnh hưởng đến bao nhiêu người, vì lệnh này cản trở việc lưu trữ hồ sơ cơ bản.

Điều quan trọng là phần này cũng nói rằng các tài liệu do một số cơ quan ở một số bang cung cấp sẽ không được các cơ quan khác ở các bang khác chấp nhận. Đây chính xác là những gì Dred Scott hướng tới. Trump đang cố gắng tạo ra một tầng lớp những người có thể được công nhận là công dân ở California, với tất cả các quyền và đặc quyền ở đó, nhưng sau đó họ sẽ mất những quyền đó khi họ đến Texas hay các bang Đỏ của Cộng Hòa. Sau đó, nó sẽ cho phép Texas trục xuất những người không phải là công dân khi họ vượt qua ranh giới tiểu bang, không khác gì cách Dred Scott bị cáo buộc lại trở thành nô lệ ngay khi anh ta quay trở lại Missouri từ Illinois.

Lệnh hành pháp của Trump không công nhận quyền công dân Hoa Kỳ của trẻ sơ sinh tại Mỹ, ngay tức khắc đã bị Thẩm phán quận Hoa Kỳ John C. Coughenour đã đưa ra phán quyết hôm thứ Năm 23/1/2025 tạm thời ngăn chặn không cho thi hành. Thẩm phán Coughenour đã ban hành lệnh cấm tạm thời sau phiên điều trần ở Seattle để đáp lại vụ kiện do Oregon, Arizona, Illinois và tiểu bang Washington đưa ra, một trong nhiều vụ kiện phản đối nỗ lực của chính quyền nhằm hạn chế quyền công dân của bất kỳ ai sinh ra trên đất Mỹ.

Trong một phòng xử án chỉ có chỗ đứng ở trung tâm thành phố Seattle, Coughenour đã ngắt lời luật sư của Bộ Tư pháp, Brett Schumate, để nói rằng lệnh hành pháp của chính quyền Trump hoàn toàn vi hiến. Thẩm phán nói: “Tôi đã ngồi ghế dự bị trong bốn thập kỷ, tôi không thể nhớ một trường hợp nào khác mà câu hỏi được đưa ra lại rõ ràng như trường hợp này”, Coughenour nói và mô tả lệnh của Trump là “vi hiến một cách trắng trợn”.

“Có những thời điểm khác trong lịch sử thế giới theo KUOW News, Án lệnh của Thẩm phán Coughenour ngăn chặn các cơ quan liên bang thực hiện sắc lệnh hành pháp được Trump ký hôm thứ Hai 20/1 về không cho phép trẻ sơ sinh tại Hoa Kỳ được mang quốc tịch Mỹ, trong khi vụ việc đang được xem xét.

Trước quyết định nầy, Donald Trump tuyên bố vào Thứ Năm tại Tòa Bạch Ốc rằng:“Chúng tôi sẽ kháng cáo”! Người phát ngôn của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ nói với NPR qua email rằng chính quyền mới sẽ “bảo vệ mạnh mẽ” sắc lệnh hành pháp của Trump. Quan chức Bộ Tư pháp (DOJ) cho biết: “Chúng tôi mong muốn được trình bày một lập luận đầy đủ trước Tòa án và người dân Mỹ, những người đang khao khát được thấy luật pháp của Quốc gia chúng ta được thi hành”.

Bên ngoài phòng xử án, Bộ trưởng Tư pháp bang Washington Nick Brown hoan nghênh án lệnh của thẩm phán Coughenour: “Đây là bước một. Tuy nhiên, khi nghe thẩm phán từ băng ghế dự bị nói rằng trong 40 năm làm thẩm phán, ông ấy chưa bao giờ chứng kiến ​​điều gì vi hiến một cách trắng trợn như vậy, cho thấy mức độ nghiêm trọng của nỗ lực này.” Brown nằm trong số 22 Tổng chưởng lý của đảng Dân Chủ đã tham gia các vụ kiện để ngăn chặn lệnh hành pháp của Donald Trump. Trong một tuyên bố sau phán quyết hôm thứ Năm, Brown cho biết “hy vọng sắc lệnh hành pháp vi hiến và phi nước Mỹ sẽ không bao giờ có hiệu lực”!

Một tổng chưởng lý khác đã khởi kiện, Rob Bonta của California, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với NPR rằng ông mong đợi “sự tiếp nhận tương tự từ các tòa án trên khắp Hoa Kỳ. Bất kỳ tòa án nào công bằng, khách quan, xem xét thực tế và áp dụng luật, Tôi tin rằng sẽ tìm được cách tương tự.”

Bonta cho biết có khoảng 25.000 trẻ em sinh ra mỗi năm ở California sẽ được hưởng quyền công dân theo nơi sinh. Nếu lệnh hành pháp của Trump có hiệu lực, những đứa trẻ đó sẽ “bị trục xuất bất cứ lúc nào, sẽ không được tiếp cận với các chương trình liên bang cung cấp hỗ trợ thực phẩm, nhà ở hoặc chăm sóc sức khỏe, những thứ như Medicaid hoặc Chương trình Bảo hiểm Y tế Trẻ em của chúng ta và nhiều dịch vụ khác”, các chương trình và đặc quyền của công dân.” Mỗi năm trên toàn Hoa Kỳ có ít nhất 150.000 trẻ sơ sinh được sinh ra tại 51 Tiểu bang, mà trong đó 75% thuộc các sắc dân da màu.

Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ trao quyền công dân đầy đủ cho tất cả những người “sinh ra hoặc nhập tịch tại Hoa Kỳ và chịu sự quản lý của Hoa Kỳ”. Điều khoản đó đã được giải thích trong nhiều thập kỷ để cấp quyền công dân Mỹ cho tất cả mọi người sinh ra ở Mỹ. Một số người bảo thủ tin rằng những đứa trẻ sinh ra từ các gia đình di cư không có tư cách pháp nhân ở Mỹ nên cần phải bị loại trừ.

Trong sắc lệnh hành pháp của mình, ông Trump nói rằng “đặc quyền có quốc tịch Hoa Kỳ là một món quà vô giá và sâu sắc”. Vụ việc này dự kiến​​sẽ được Tòa án Tối cao Hoa Kỳ giải quyết. Thẩm phán Coughenour gọi lệnh này là “vi hiến một cách trắng trợn”!

Quyền công dân theo nơi sinh, trong đó bất kỳ ai sinh ra trên đất Hoa Kỳ đều tự động được cấp quyền công dân, ban đầu không phải là một phần của hiến pháp Hoa Kỳ, nhưng đã được bổ sung vào năm 1868 sau khi nội chiến kết thúc để giải quyết quyền công dân của những cựu nô lệ gốc da đen được trả tự do.

Chắt trai của Wong Kim Ark – người có vụ kiện mang tính bước ngoặt vào Tòa án Tối cao năm 1898 đã giúp thiết lập quyền công dân theo nơi sinh cho tất cả trẻ em của những người nhập cư – đã chỉ trích lệnh điều hành mới của Tổng thống Donald Trump nhằm thu hồi quyền lâu đời nầy.

Norman Wong nay 74 tuổi, sống ở Brentwood, California, gọi lệnh hành pháp của Trump là “gây rắc rối” và cho rằng đây là một động thái nhằm gây chia rẽ người Mỹ. Sắc lệnh hành pháp có tiêu đề “Bảo vệ ý nghĩa và giá trị của quốc tịch Mỹ”, giới hạn quyền công dân theo nơi sinh cho những người có ít nhất cha hoặc mẹ là công dân Hoa Kỳ hoặc thường trú nhân.

Wong nói với NBC News: “Ông ấy đang nuôi dưỡng tư duy của người Mỹ trắng và đó không phải là một tư duy lành mạnh”. Mặc dù có vai trò to lớn trong việc thiết lập các quy định về quyền công dân, con trai riêng của Wong Kim Ark cuối cùng lại bị trục xuất chỉ hơn một thập kỷ sau đó. Norman Wong cho rằng điều này cho thấy quyền lợi luôn thay đổi và cần được vận động liên tục.

Wong nói: “Chúng ta sẽ có được thế giới mà chúng ta sẵn sàng chiến đấu vì nó. “Nó bắt đầu từ trái tim của chúng ta, những gì chúng ta tin tưởng… Nếu chúng ta có những suy nghĩ tốt và hành động từ đó, chúng ta sẽ có được một thế giới tốt đẹp hơn. Nhưng mọi chuyện sẽ không dễ dàng ở đất nước này.”

Sắc lệnh hành pháp của Trump cũng quy định rằng những người sinh ra có cha mẹ đang ở nước này một cách hợp pháp, nhưng tạm thời, sẽ không còn được tự động được hưởng quyền công dân nữa. Điều này sẽ bao gồm trẻ em được sinh ra từ những người có thị thực sinh viên, làm việc hoặc du lịch.

Chỉ thị này được đưa ra hơn một thế kỷ sau khi tổ tiên của Norman Wong tiến hành cuộc chiến pháp lý của ông. Wong Kim Ark, một đầu bếp sinh ra ở San Francisco, đã rời đất nước để thăm Trung Quốc và bị cấm nhập cảnh vào Hoa Kỳ, bị bắt và giam giữ trên con tàu mà anh ta đã đi khi trở về vào năm 1895. Nhân viên thu thuế John H. Wise từ chối công nhận tư cách là người Mỹ của Wong và ra lệnh trục xuất anh ta theo Đạo luật loại trừ người Trung Quốc năm 1882, cấm nhập cư lao động Trung Quốc.

Wong Kim Ark là con trai 21 tuổi của một thương gia Trung Quốc đã nhập cảnh vào Hoa Kỳ hợp pháp. Theo Đạo luật Loại trừ, cha mẹ không được phép nhập tịch. Đó là thời kỳ tâm lý chống Trung Quốc lan tràn, với đám đông bạo lực thường nhắm vào các doanh nghiệp Trung Quốc, và cha mẹ của Wong cuối cùng đã trở về quê hương. Nhưng cậu bé Wong đã đấu tranh để ở lại. Hiệp hội Từ thiện Hợp nhất Trung Quốc, các tổ chức hỗ trợ lẫn nhau thường được gọi là “Sáu công ty”, đã đứng ra giúp đỡ và đệ trình một lệnh “Habeas corpus” lập luận rằng anh ta đã bị giam giữ bất hợp pháp với tư cách là “công dân bản địa theo Tu chính án thứ 14”. Vụ việc được đưa lên Tòa án Tối cao, nơi các thẩm phán đứng về phía Wong trong cuộc bỏ phiếu 6-2.

Nhiều thập kỷ sau, bản thân Norman Wong đã dành cả tuổi thanh xuân của mình để vận động cho các nghiên cứu về người Mỹ gốc Á tại Berkeley cũng như tổ chức cộng đồng ở San Francisco. Nhưng ông nói, phải đến khi ở tuổi 50, ông mới biết về di sản đầy ảnh hưởng của tổ tiên mình. Ông nhớ lại cha mình đã tiết lộ mảnh lịch sử đó khi họ lật lại những đồ đạc cũ. Và bởi vì ông ấy luôn cảm thấy mình như một người ngoài cuộc — với tư cách là một người Mỹ gốc Á cũng như một người mang hai dòng máu Trung Quốc và Nhật Bản — Norman Wong cho biết thời điểm này rất quan trọng đối với ông ấy.

Tuy nhiên, Wong nói rằng cuộc chiến còn lâu mới kết thúc. Và câu chuyện của Wong Kim Ark có lẽ là một lời nhắc nhở về điều đó. Con trai cả của người đầu bếp, Wong Yoke Fun, bị từ chối nhập cảnh vào Hoa Kỳ và bị giam giữ tại Đảo Angel nhiều năm sau vụ kiện của Tòa án Tối cao, vì cơ quan quản lý nhập cư cho rằng ông ta không thể chứng minh mối quan hệ của mình với Wong Kim Ark. Năm 1911, Trung Quốc- đứa con trai sinh ra đã bị trục xuất.

Norman Wong cho biết sự tiến bộ là “dựa vào thế hệ trẻ. Nay còn lại rất nhiều cuộc chiến trong tôi,” Wong nói. “Hy vọng của chúng tôi là ở con cái của chúng tôi. … tương lai luôn thuộc về trẻ em.” Wong nói thêm: “Tôi chỉ hy vọng họ làm điều đúng đắn”.

Hành động phản Hiến pháp của Trump đã thu hút phản ứng dữ dội từ các nhà hoạt động và nhà lập pháp người Mỹ gốc Á, bao gồm cả thách thức pháp lý. Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ, cùng với một số tổ chức dân quyền khác bao gồm Hội kín Luật Châu Á, đã đệ đơn kiện vào tối thứ Hai cáo buộc chính quyền Trump “coi thường các mệnh lệnh của Hiến pháp”. Và một liên minh gồm 19 Tổng chưởng lý đảng Dân Chủ cũng đã khởi kiện để ngăn chặn lệnh này của Trump.

“Đây là cuộc chiến nhằm vào các gia đình Mỹ do một Tổng thống không tôn trọng Hiến pháp của chúng ta tiến hành. Chúng tôi đã khởi kiện và tôi hoàn toàn tin tưởng rằng chúng tôi sẽ thắng”, Bộ trưởng Tư pháp Connecticut William Tong nói.

“Qua cuộc chiến pháp lý cam go giữa Wong Kim Ark và Hoa Kỳ năm 1898, Tòa án Tối cao đã khẳng định rằng quyền công dân theo nơi sinh là một quyền được hiến pháp bảo vệ, và nhiệm vụ của Tổng thống Trump, với tư cách là Tổng tư lệnh của thế giới tự do, phải duy trì luật pháp”.  

Các chủ tịch của Nhóm họp kín Quốc hội, bao gồm Nhóm họp kín của Quốc hội người Mỹ gốc Á Thái Bình Dương, Nhóm họp kín của Quốc hội người da đen và Nhóm họp kín của Quốc hội gốc Tây Ban Nha, đã lên án sắc lệnh hành pháp của Tổng thống bị kết án 34 tội phạm hình sự Donald Trump là vi phạm trắng trợn Tu chính án thứ 14 và các đơn kiện thề bảo vệ Hiến Pháp Hoa Kỳ”.

Vụ kiện được Donald Trump vi phạm Hiến pháp và Tu chính án thứ 14 cũng được đệ trình bởi Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ, ACLU (American Civil Liberties Union) của New Hampshire, ACLU của Maine, ACLU của Massachusetts, Hội kín Luật Châu Á, Quỹ Bảo vệ Dân chủ Tiểu bang và Quỹ Bảo vệ Pháp lý hỗ trợ cộng đồng người Indonesia ở New Hampshire, Liên đoàn các công dân Mỹ Latinh thống nhất (LULAC) và Make the Road New York. Vụ kiện buộc tội chính quyền Trump đã coi thường các quy định của Hiến pháp, ý định của Quốc hội và tiền lệ lâu đời của Tòa án Tối cao.

Cộng đồng người Việt tỵ nạn cộng sản tại Hoa Kỳ, nhất là tại hai miền Nam và bắc California trước đây xuống đường hô hào vận động bầu phiếu cho Donald Trump thì nay mang cờ Vàng 3 Sọc Đỏ xuống đường biểu tình chống lại Donald Trump qua lệnh hành pháp truất quyền công dân của trẻ sơ sinh nhập cư. Nếu luật mới của Trump có hiệu lực thì con cháu sơ sinh của người Việt tỵ nạn tại Hoa Kỳ sẽ bị tống xuất khỏi Hoa Kỳ.

“Mọi đứa trẻ sinh ra ở Hoa Kỳ đều phải được sinh ra với các quyền giống như mọi đứa trẻ khác – và đó là lý do tại sao Hiến pháp Hoa Kỳ đảm bảo rằng không chính trị gia nào có thể quyết định ai trong số những người sinh ra ở đất nước chúng ta xứng đáng là công dân. SangYeob Kim, luật sư cấp cao tại ACLU của New Hampshire, cho biết: Sắc lệnh hành pháp của Trump trực tiếp phản lại Hiến pháp, các giá trị và lịch sử của chúng ta, đồng thời nó sẽ tạo ra một tầng lớp con cháu lâu dài, đa thế hệ gồm những người sinh ra ở Hoa Kỳ nhưng bị từ quyền công dân Hoa Kỳ”.

Lệnh này cũng sẽ bêu xấu và gửi thông điệp loại trừ không chỉ đối với những trẻ em bị ảnh hưởng trực tiếp bởi lệnh này mà còn đối với nhiều người khác, những người sẽ bị thẩm vấn về quyền công dân vì chủng tộc hoặc cha mẹ của họ là ai. Việc loại trừ những người sinh ra ở đây cũng sẽ tạo ra một tầng lớp dưới vĩnh viễn gồm những người chưa từng đến một quốc gia khác và có thể trở thành người không quốc tịch.

“Nếu bạn sinh ra ở đây, bạn là một công dân – chấm hết. Không chính trị gia nào, kể cả Tổng thống Trump, có thể quyết định ai là người Mỹ và ai không”, Aarti Kohli, giám đốc điều hành của Asian Law Caucus, cho biết.

HẠNH DƯƠNG Tổng hợp.