CALITODAY (31/3/2025): Sau khi Donald Trump ký sắc lệnh hành pháp ngày 26/3 quy định luật lệ bầu cử bắt buộc cử tri phải chứng minh lý lịch bằng cách trưng ra Giấy khai sinh gốc hoặc Hộ chiếu (Passport) là người Hoa Kỳ; đồng thới bỏ phiếu qua thư phải gởi trước ngày hay đúng trong ngày bầu cử chứ không chấp nhận thư đến trễ sau ngày bỏ phiếu dù có dấu Bưu điện trước hay trong ngày bầu cử. Quyết định nầy của Trump sẽ loại trừ khoảng 146 triệu công dân Mỹ không có Hộ chiếu, hoặc Hộ chiếu hết hạn; ngoài ra những phụ nữ Mỹ đi lấy chồng sẽ mang tên họ nhà chồng nên Giấy khai sinh gốc không còn hợp lệ!
Một nhóm các tổ chức vận động đã đệ đơn kiện vào thứ Hai 31/3 thách thức sắc lệnh hành pháp nầy của Donald Trump nhằm cải tổ hệ thống bầu cử của Hoa Kỳ; cáo buộc tổng thống cố gắng ban hành “các hành động phi pháp” để thực thi “các lệnh vô luật pháp”.
Vụ kiện cáo buộc rằng những nỗ lực đơn phương của Trump nhằm định hình lại việc bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử liên bang — bao gồm yêu cầu chứng minh quyền công dân khi đăng ký và hạn chế thời hạn bỏ phiếu qua thư — vượt quá thẩm quyền của Trump với tư cách là tổng thống và đe dọa tước quyền bỏ phiếu của hàng nhiều triệu công dân Mỹ.
Vụ kiện cáo buộc rằng “Sắc lệnh vi phạm và phá hoại sự phân chia quyền lực bằng cách vô luật pháp trao cho Tổng thống quyền tuyên bố các quy tắc bầu cử bằng sắc lệnh hành pháp”. “Sắc lệnh là một cuộc tấn công vào các biện pháp kiểm tra và cân bằng theo quy định của hiến pháp nhằm duy trì các cuộc bầu cử của Hoa Kỳ được tự do và công bằng”.
Vụ kiện nầy do Trung tâm Luật pháp Chiến dịch và Quỹ Bảo vệ Dân chủ Tiểu bang đệ trình lên tòa án liên bang D.C. thay mặt cho Liên đoàn Công dân Mỹ Latinh Thống nhất, Sáng kiến Gia đình An toàn và Hiệp hội Sinh viên Arizona đã yêu cầu một thẩm phán liên bang chặn việc thực hiện một số phần của lệnh và buộc chính quyền Trump phải hủy bỏ mọi hướng dẫn mà họ đã ban hành.
Vụ kiện nêu tên một số bị đơn, bao gồm Văn phòng Hành pháp của Tổng thống, Tổng chưởng lý Pam Bondi và Bộ Tư pháp, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth và Bộ Quốc phòng, cũng như Ủy ban Hỗ trợ Bầu cử Hoa Kỳ và các ủy viên của ủy ban này — một ủy viên chính phủ độc lập tập trung vào quản lý bầu cử.
Sắc lệnh hành pháp của Trump, được ký vào tuần trước, cáo buộc rằng Hoa Kỳ “không thực thi các biện pháp bảo vệ bầu cử cơ bản và cần thiết”. Sắc lệnh này chỉ thị cho Bộ Tư pháp truy tố các tội phạm bầu cử tại các tiểu bang mà chính quyền cho là không tuân thủ luật liên bang, yêu cầu Bộ An ninh Nội địa làm việc với Bộ Hiệu quả Chính phủ của Elon Musk để xem xét danh sách đăng ký cử tri của tiểu bang và chỉ đạo Ủy ban Hỗ trợ Bầu cử ngừng tài trợ của liên bang nếu các tiểu bang không thiết lập các tiêu chuẩn “thống nhất và không phân biệt đối xử” để kiểm phiếu.
Sắc lệnh cho biết “Theo Hiến pháp, chính quyền tiểu bang phải bảo vệ các cuộc bầu cử của Hoa Kỳ theo luật Liên bang bảo vệ quyền bỏ phiếu của người Mỹ và bảo vệ chống lại sự pha loãng do bỏ phiếu bất hợp pháp, phân biệt đối xử, gian lận và các hình thức làm sai trái và sai sót khác”.
Tổng thống Donald Trump phát biểu với báo chí trên Không lực Một trước khi đến Sân bay Quốc tế Palm Beach ở West Palm Beach, Fla., ngày 28 tháng 3 năm 2025 sau khi ký sắc lệnh hành pháp nầy.
Trump nhấn mạnh, sắc lệnh hành pháp yêu cầu phải có bằng chứng về quyền công dân trên toàn quốc trên mẫu đơn được sử dụng khi đăng ký bỏ phiếu — một thay đổi so với luật bầu cử hiện hành và là một điều khoản mà các chuyên gia về quyền bỏ phiếu đã phản đối. Theo sắc lệnh, các tài liệu có thể được sử dụng để làm bằng chứng bao gồm hộ chiếu, Thẻ căn cước công dân, thẻ căn cước quân đội hoặc ID liên bang hoặc tiểu bang hợp lệ.
Nhưng vụ kiện chỉ ra rằng sắc lệnh không chấp nhận các giấy tờ tùy thân do chính quyền Bộ lạc cấp hoặc giấy khai sinh làm hình thức chứng minh. Vụ kiện cũng đặt ra câu hỏi về các phương pháp được chấp thuận, lập luận rằng chỉ một nửa người Mỹ sở hữu hộ chiếu và “hầu hết” Thẻ căn cước công dân không chỉ ra quyền công dân.
Bất chấp điều đó, vụ kiện cho thấy chỉ thị trong lệnh yêu cầu Ủy ban Hỗ trợ Bầu cử thay đổi biểu mẫu để thêm yêu cầu chứng minh quyền công dân có thể vi phạm Đạo luật Đăng ký Bầu cử năm 1993, mà theo vụ kiện thì đạo luật này trao cho EAC (US Election Assistance Commission – Cơ quan Hỗ trợ Bầu cử Hoa Kỳ) “quyền hạn độc quyền” để quản lý biểu mẫu.
“Theo mục đích của NVRA (National Voter Registration Act of 1993 – Đạo luật Đăng ký cử tri quốc gia năm 1993) là tạo ra một mẫu đăng ký đơn giản và dễ điền, NVRA chỉ định rằng Mẫu liên bang không được “bao gồm bất kỳ yêu cầu nào về công chứng hoặc xác thực chính thức khác”, đơn kiện nêu rõ.
Lệnh của Trump cho rằng những người không phải công dân có thể dễ dàng bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử liên bang, nhưng các chuyên gia đã gọi việc bỏ phiếu của những người không phải công dân là “hiện tượng cực kỳ hiếm” và dễ bị truy tố. Theo một nghiên cứu về hơn 23 triệu phiếu bầu trong cuộc bầu cử năm 2016, các quan chức chỉ xác định được 30 trường hợp nghi ngờ người không phải công dân bỏ phiếu, chỉ chiếm 0,0001% tổng số phiếu bầu.
Riêng biệt, lệnh hành pháp cũng nhắm vào việc bỏ phiếu qua thư, khiến nguồn tài trợ của liên bang phải có điều kiện là các tiểu bang phải đặt ra thời hạn để nhận được phiếu bầu trước Ngày bầu cử. Trump — người đã bị buộc tội nhiều tội liên bang vì nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử năm 2020 trong các vụ án đã bị hủy bỏ sau khi ông đắc cử — đã nhiều lần ám chỉ rằng việc bỏ phiếu qua thư đã dẫn đến gia tăng gian lận bỏ phiếu.
Kiểm tra thực tế bầu cử: Người không phải công dân không được bỏ phiếu và các trường hợp này ‘hiếm khi xảy ra’
Vụ kiện tuyên bố rằng điều khoản về lá phiếu gửi qua thư là bất hợp pháp, lập luận rằng “các tiểu bang có quyền quyết định và linh hoạt rộng rãi” để thiết lập thời gian, địa điểm và cách thức bầu cử liên bang theo Điều khoản Bầu cử và Cử tri trong Hiến pháp.
“Quốc hội có thể ban hành luật bầu cử nếu họ muốn, nhưng nếu không có xung đột với luật liên bang, các tiểu bang có quyền thiết lập và tuân thủ luật bầu cử của riêng mình”, vụ kiện nêu rõ.
Theo đơn kiện, mười bảy tiểu bang, cùng với Washington D.C., Puerto Rico và Quần đảo Virgin thuộc Hoa Kỳ, có luật cho phép kiểm phiếu miễn là chúng được gửi qua thư trước Ngày bầu cử và được nhận trước một thời hạn nhất định sau đó.
Đơn kiện nêu rõ “Nhiều tiểu bang trong số này đã có thời hạn nhận phiếu như vậy trong nhiều năm và Quốc hội đã từ chối thông qua bất kỳ luật nào quy định thời hạn nhận phiếu”.
Đơn kiện lưu ý rằng Quốc hội đã “thiết lập từ lâu” rằng Ngày bầu cử liên bang là thứ Ba đầu tiên của tháng 11, ngoài việc thiết lập ngày mà các đại cử tri tổng thống phải được bổ nhiệm, nhưng “đã để lại các quy định tiếp theo trong lĩnh vực này phần lớn tùy thuộc vào các tiểu bang”. Đơn kiện nêu rõ Tòa án Tối cao Hoa Kỳ “đã tuyên bố rằng trong khi phiếu bầu phải được bỏ vào Ngày bầu cử, một số khía cạnh của quy trình bầu cử, chẳng hạn như kiểm đếm tất cả các phiếu bầu, sẽ tự nhiên diễn ra sau Ngày bầu cử”.
“Tổng chưởng lý không có thẩm quyền ‘thi hành’ các luật lệ liên bang về Ngày bầu cử, và Tổng thống không thể ra lệnh cho bà làm như vậy. Một Tiểu bang cũng không “vi phạm” các luật lệ đó khi tính các lá phiếu đã bỏ hợp lệ được gửi qua đường bưu điện trước Ngày bầu cử được nhận sau Ngày bầu cử nếu luật Tiểu bang cho phép”, đơn kiện nêu rõ.
Đơn kiện cũng cho rằng sắc lệnh hành pháp có thể khiến công dân ở nước ngoài và những người đang phục vụ trong quân đội khó bỏ phiếu hơn. Sắc lệnh hành pháp do Trump ký chỉ đạo Bộ trưởng Quốc phòng cập nhật biểu mẫu mà các nhóm này sử dụng để đăng ký và yêu cầu bỏ phiếu vắng mặt — được gọi là “Đơn xin Thẻ Bưu thiếp Liên bang” — bao gồm yêu cầu về bằng chứng tài liệu về quyền công dân cũng như “bằng chứng đủ điều kiện bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử tại Tiểu bang mà cử tri đang cố gắng bỏ phiếu”.
Vụ kiện lưu ý rằng mẫu đơn này là bắt buộc theo luật như một phần của Đạo luật Bầu cử Vắng mặt của Công dân Hải ngoại và Quân nhân, được thông qua vào năm 1986 để “bảo vệ quyền bỏ phiếu của người Mỹ đang phục vụ trong quân đội, gia đình của họ và những công dân Hoa Kỳ khác đang sống ở nước ngoài”. Vụ kiện tuyên bố rằng những thay đổi theo yêu cầu của lệnh này sẽ là “không thể thực hiện được do định dạng mà Quốc hội yêu cầu”.
“Cả Tổng thống và Bộ trưởng Quốc phòng đều không có thẩm quyền pháp lý nào để bỏ qua yêu cầu theo luật định của UOCAVA (United and Overseas CitizensAbsentee Voting ACT – Đạo luật bỏ phiếu vắng mặt của công dân Hoa Kỳ và ở nước ngoài ) về việc cung cấp một tấm bưu thiếp như vậy cho quân nhân và cử tri ở nước ngoài”, vụ kiện nêu rõ.
Cùng nhau, những điều khoản này sẽ có “tác động đáng kể” đến quyền bỏ phiếu., vụ kiện tuyên bố.
Trump nói rằng ông “không đùa” về khả năng tìm kiếm nhiệm kỳ thứ 3. Các học giả cho biết Hiến pháp cấm điều đó
Ví dụ, các thành viên của LULAC (League of United Latin American Citizens – Liên đoàn Công dân Hoa Kỳ gốc Latinh) — một tổ chức dân quyền của người gốc Tây Ban Nha và Mỹ Latinh — sẽ bị tổn hại nếu một số thành viên của tổ chức này “đủ điều kiện bỏ phiếu thường không có các giấy tờ chứng minh quyền công dân cần thiết”. vụ kiện nêu rõ. Tổ chức này dự kiến rằng các nỗ lực đăng ký cử tri “sẽ giảm mạnh”.
Hiệp hội sinh viên Arizona cũng sẽ bị ảnh hưởng tương tự do yêu cầu chứng minh quyền công dân, đơn kiện nêu rõ, mặc dù yêu cầu này là bắt buộc khi cử tri đăng ký trên biểu mẫu của tiểu bang tại đó.
“Ngay cả những thành viên có thể đăng ký cũng phải đối mặt với nguy cơ bị ảnh hưởng ngay lập tức. Một số thành viên sẽ chỉ có thể có được hoặc truy cập DPOC (Democratic Party of Orange County – Đảng Dân chủ tại quận hạt Orange County) bằng cách dành nhiều thời gian, tiền bạc và/hoặc công sức để làm như vậy và sẽ gặp khó khăn hơn khi đăng ký do Yêu cầu DPOC”, đơn kiện cho biết.
Nhiều tổ chức lên tiếng cho rằng Donald Trump đang tìm cách dẹp bỏ vĩnh viễn việc bầu cử để chuẩn bị cho Trump làm Tổng thống độc tài thêm ba hay bốn nhiệm kỳ cho đến khi chết và truyền lại cho con cháu.
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
