Ủy ban đối ngoại của quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ hôm thứ Ba đã sẵn sàng tiếp tục các cuộc thảo luận về nỗ lực gia nhập NATO của Thụy Điển, vài ngày sau khi Tổng thống Recep Tayyip Erdogan liên kết việc thừa nhận của quốc gia Bắc Âu này với việc Mỹ chấp thuận yêu cầu mua máy bay chiến đấu F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ.
Thổ Nhĩ Kỳ, thành viên NATO, đã dỡ bỏ phản đối Thụy Điển gia nhập liên minh xuyên Đại Tây Dương vào tháng 7 nhưng quá trình phê chuẩn kể từ đó đã bị đình trệ tại quốc hội. Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc Thụy Điển không coi trọng các mối lo ngại về an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm cả cuộc chiến chống lại phiến quân người Kurd và các nhóm khác mà Ankara coi là mối đe dọa an ninh.
Trong tháng này, Erdogan đã tạo ra một trở ngại khác bằng cách công khai liên kết việc phê chuẩn tư cách thành viên NATO của Thụy Điển với việc Quốc hội Mỹ chấp thuận yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ mua 40 máy bay chiến đấu F-16 mới và các bộ dụng cụ để hiện đại hóa hạm đội hiện có của nước này. Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cũng kêu gọi hai cơ quan lập pháp hành động “đồng thời” và cho biết Canada và các đồng minh NATO khác phải dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với Thổ Nhĩ Kỳ.
Tòa Bạch Ốc đã ủng hộ yêu cầu F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ nhưng Quốc hội phản đối mạnh mẽ việc bán quân sự cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Ủy ban đối ngoại của quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu thảo luận về tư cách thành viên của Thụy Điển trong NATO vào tháng trước. Tuy nhiên, cuộc họp đã bị hoãn lại sau khi các nhà lập pháp từ đảng cầm quyền của Erdogan đệ trình kiến nghị hoãn lại với lý do một số vấn đề cần được làm rõ hơn và các cuộc đàm phán với Thụy Điển vẫn chưa đủ “chín muồi”.
Nếu được ủy ban chấp thuận, đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển sau đó sẽ cần phải được toàn thể hội đồng thông qua.
Thụy Điển và Phần Lan đã từ bỏ quan điểm truyền thống về quân sự không liên kết để tìm kiếm sự bảo vệ dưới chiếc ô an ninh của NATO, sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga vào tháng 2 năm 2022. Phần Lan gia nhập liên minh vào tháng 4, trở thành thành viên thứ 31 của NATO, sau khi quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn đề xuất của quốc gia Bắc Âu này.
NATO yêu cầu sự chấp thuận của tất cả các thành viên hiện có để mở rộng, và Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary là những quốc gia duy nhất vẫn chưa hài lòng. Hungary đã trì hoãn nỗ lực của Thụy Điển với cáo buộc rằng các chính trị gia Thụy Điển đã nói “những lời nói dối trắng trợn” về tình trạng nền dân chủ của Hungary.
Sự chậm trễ đã làm thất vọng các đồng minh NATO khác, những nước đã nhanh chóng chấp nhận Thụy Điển và Phần Lan gia nhập liên minh.
Việt Linh (Theo Euro News)