Tổng thống Hàn Quốc cho biết ông sẽ nói với các nhà lãnh đạo thế giới về sự cần thiết phải thực thi một cách trung thực các biện pháp trừng phạt của Liên hợp quốc đối với Triều Tiên và ngăn chặn các hoạt động bất hợp pháp của nước này nhằm tài trợ cho các chương trình vũ khí của nước này khi họ hội tụ ở Indonesia và Ấn Độ dự các hội nghị thượng đỉnh hàng năm tuần này.
Tổng thống Yoon Suk Yeol sẽ đến thăm Jakarta trong bốn ngày, bắt đầu từ thứ Ba để tham dự một loạt hội nghị thượng đỉnh dự kiến bên lề cuộc họp của các nhà lãnh đạo Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Vào thứ Sáu, ông sẽ tới New Delhi để dự hội nghị thượng đỉnh các quốc gia giàu có và đang phát triển hàng đầu.
“Tại Hội nghị thượng đỉnh liên quan đến ASEAN và Hội nghị thượng đỉnh G20 sắp tới, tôi có ý định thúc giục cộng đồng quốc tế kiên quyết đáp trả các hành động khiêu khích tên lửa và mối đe dọa hạt nhân ngày càng leo thang của Triều Tiên, đồng thời hợp tác chặt chẽ trong việc phi hạt nhân hóa nước này”, ông Yoon nói trong văn bản trả lời.
Yoon nói: “Chừng nào các lệnh trừng phạt hiện tại của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc được thực hiện một cách trung thực thì các phương tiện tài chính để phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt của Triều Tiên mới có thể bị chặn ở mức độ đáng kể”.
Bất chấp những khó khăn kinh tế ngày càng trầm trọng chủ yếu do các biện pháp kiềm chế đại dịch hà khắc, Triều Tiên vẫn thực hiện số vụ thử tên lửa kỷ lục kể từ năm ngoái. Các quan chức Hàn Quốc tin rằng các chương trình vũ khí của Triều Tiên ngày càng được tài trợ bởi các hoạt động bất hợp pháp như tấn công mạng và xuất khẩu các mặt hàng bị cấm.
Một số lượng lớn công nhân Triều Tiên cũng được cho là vẫn ở lại Trung Quốc và Nga bất chấp lệnh của Liên Hợp Quốc yêu cầu các quốc gia thành viên hồi hương tất cả công nhân khách Triều Tiên – nguồn ngoại tệ chính của Triều Tiên trước tháng 12 năm 2019.
Yoon cho biết ông sẽ đặc biệt sử dụng hội nghị thượng đỉnh Nhóm 20 để nhấn mạnh “sự cần thiết phải tích cực ngăn chặn Triều Tiên đánh cắp tiền điện tử, đưa công nhân ra nước ngoài, tạo điều kiện cho việc trung chuyển hàng hải và các hoạt động bất hợp pháp khác – những nguồn tài trợ chính cho sự phát triển hạt nhân và tên lửa của nước này”.
Kho vũ khí hạt nhân ngày càng phát triển của Triều Tiên là mối lo ngại an ninh khó chịu nhất đối với Hàn Quốc, nhưng nó cũng đặt ra những mối đe dọa nghiêm trọng đối với Mỹ và Nhật Bản. Tên lửa tầm xa của Triều Tiên nhắm vào lục địa Mỹ, trong khi tên lửa tầm ngắn của nước này có khả năng vươn tới Hàn Quốc và Nhật Bản, cả hai đều là đồng minh chủ chốt của Mỹ.
Trong hội nghị thượng đỉnh ba bên tại Trại David vào tháng 8, Tổng thống Hàn Quốc, Tổng thống Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã đồng ý tổ chức các cuộc tập trận ba bên hàng năm và đưa vào hoạt động vào cuối năm việc chia sẻ dữ liệu cảnh báo tên lửa thời gian thực về Triều Tiên. Cả ba cũng quyết định thành lập một nhóm làm việc ba bên để tăng cường hợp tác chống lại các mối đe dọa mạng của Triều Tiên và ngăn chặn hành vi trốn tránh các lệnh trừng phạt được hỗ trợ trên mạng của nước này.
Triều Tiên phản ứng giận dữ, cáo buộc 3 nhà lãnh đạo âm mưu khiêu khích chiến tranh hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên. Lãnh đạo Kim Jong Un gọi Yoon, Biden và Kishida là “trùm băng đảng” của ba nước.
Yoon, trích dẫn những đánh giá gần đây không nêu rõ, cho biết Triều Tiên đang ở trong tình trạng kinh tế tồi tệ nhất kể từ khi ông Kim lên nắm quyền vào cuối năm 2011.
“Chính quyền Triều Tiên đang lãng phí nguồn tài chính khan hiếm vào việc phát triển năng lực hạt nhân và tên lửa. Do đó, những khó khăn mà người dân Triều Tiên phải đối mặt trong cuộc sống hàng ngày càng trở nên tồi tệ hơn và nền kinh tế nước này tiếp tục tăng trưởng âm”, ông Yoon nói. “Trong hoàn cảnh như vậy, trừ khi Triều Tiên ngừng phát triển hạt nhân, sự bất ổn của chế độ sẽ tiếp tục gia tăng.”
Triều Tiên đang cố gắng tăng cường hợp tác với Trung Quốc và Nga, cả hai đều là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, những người đã nhiều lần ngăn cản nỗ lực của Mỹ và các nước khác nhằm tăng cường các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Triều Tiên bất chấp việc nước này tiến hành các vụ thử tên lửa bị cấm. Các chuyên gia nước ngoài cũng cho rằng Trung Quốc và Nga chưa thực hiện đầy đủ các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc đối với Triều Tiên.
Các quan chức Mỹ nghi ngờ Triều Tiên đã vận chuyển đạn pháo và các loại đạn dược khác tới Nga để sử dụng trong cuộc chiến chống Ukraine. Tuần trước, Nhà Trắng cho biết ông Kim và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã trao đổi thư từ khi Moscow tìm đến Bình Nhưỡng để mua thêm đạn dược.
Yoon cho biết Trung Quốc “dường như có đòn bẩy đáng kể” đối với Triều Tiên và nói thêm rằng khoảng 97% tổng khối lượng thương mại bên ngoài của Triều Tiên năm ngoái là với Trung Quốc.
Yoon nói: “Điều thực sự quan trọng là liệu Bắc Kinh có sử dụng đòn bẩy của mình hay không và nếu có thì ở mức độ nào và bằng cách nào”.
Yoon cho biết Trung Quốc phải đưa ra “những nỗ lực mang tính xây dựng để phi hạt nhân hóa Triều Tiên” nếu Triều Tiên tiếp tục các vụ thử tên lửa bị cấm. Ông nói rằng Trung Quốc phải nhận ra rằng chương trình hạt nhân của Triều Tiên có “tác động tiêu cực đến lợi ích quốc gia của Trung Quốc bằng cách phá vỡ hơn nữa trật tự khu vực cùng nhiều vấn đề khác”.
Tình trạng chính xác về khả năng hạt nhân của Triều Tiên vẫn chưa rõ ràng, trong khi các chuyên gia vẫn còn chia rẽ về việc liệu nước này có sở hữu tên lửa mang đầu đạn hạt nhân hay không. Nhưng hầu hết đều đồng ý rằng ông Kim sẽ không tự nguyện từ bỏ chương trình hạt nhân, xương sống của chế độ độc tài của ông. Họ tin rằng Triều Tiên cuối cùng sẽ nhắm đến việc sử dụng kho vũ khí hạt nhân mở rộng của mình để giành được sự dỡ bỏ lệnh trừng phạt từ Mỹ.
Tuần trước, Triều Tiên cho biết họ đã tiến hành các vụ thử tên lửa để mô phỏng các cuộc tấn công hạt nhân vào Hàn Quốc và diễn tập chiếm đóng lãnh thổ Hàn Quốc để đáp trả cuộc tập trận quân sự mùa hè giữa Hàn Quốc và Mỹ.
“Cộng đồng quốc tế phải chứng minh rõ ràng rằng quyết tâm ngăn chặn chương trình hạt nhân của Triều Tiên mạnh hơn nhiều so với ý muốn tiếp tục phát triển chương trình đó của Triều Tiên”, ông Yoon nói.
Tại Jakarta, Yoon sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh Hàn Quốc-ASEAN, hội nghị thượng đỉnh ASEAN+3 (Hàn Quốc-Nhật Bản-Trung Quốc) và Hội nghị thượng đỉnh Đông Á, nơi tập hợp các quốc gia Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương bao gồm Mỹ, Trung Quốc và Nga.
Yoon cho biết tuyên bố chung Hàn Quốc-Mỹ-Nhật Bản được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh Camp David nhấn mạnh rõ ràng tầm quan trọng của ba nước đối với ASEAN và các quốc đảo Thái Bình Dương bằng cách ưu tiên hợp tác với họ hơn bất kỳ vấn đề khu vực nào khác.
Yoon cho biết ông coi hội nghị thượng đỉnh G20 là cơ hội để Hàn Quốc dẫn dắt sự hợp tác của G20 nhằm giải quyết những thách thức mà nhân loại đang phải đối mặt. Ông cho biết Hàn Quốc sẽ mở rộng đóng góp để giúp đỡ các quốc gia dễ bị tổn thương về khí hậu và tăng cường hợp tác với cộng đồng quốc tế để chuyển đổi sang năng lượng sạch.
Việt Linh (Theo Asia Times)