Ai Cập hôm Thứ Năm cho hồi hương hàng chục nhân viên quân sự từng bị lực lượng bán quân sự của Sudan bắt giữ, lực lượng này đang lâm vào cuộc chiến chết chóc với quân đội Sudan để kiểm soát quốc gia chiến lược của Phi Châu này.
Nỗ lực ngừng bắn mới nhất giữa các lực lượng đối thủ của Sudan đã thất bại khi tiếng súng nổ làm rung chuyển thủ đô Khartoum. Khi áp lực toàn cầu nhằm ngăn chặn bạo lực thất bại, Nhật Bản và Hà Lan đã điều các máy bay vận tải đến gần quốc gia đang bị xung đột tàn phá trước khả năng di tản công dân của họ.
Các kỹ thuật viên của lực lượng không quân Ai Cập đã bị các máy bay chiến đấu của Lực lượng hỗ trợ nhanh chóng của Sudan bắt giữ sau khi nhóm này tấn công sân bay Merowe, phía bắc thủ đô. Ai Cập, một đồng minh thân cận của quân đội Sudan, cho biết các binh sĩ ở đó để huấn luyện và tập trận chung. Giao tranh ngay sau đó đã nổ ra trên khắp đất nước giữa RSF và quân đội của Sudan.
Quân đội Ai Cập cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Năm rằng tất cả các đội kỹ thuật của họ đã bay về nhà từ Sudan trên các máy bay vận tải quân sự. Quân đội Sudan cũng xác nhận việc di tản, đưa số nhân viên Ai Cập lên 177 người.
Cuộc di tản diễn ra khi quân đội và RSF đưa ra lệnh ngừng bắn 24 giờ vào tối thứ Tư sau 5 ngày giao tranh giữa họ trên đường phố thủ đô và các vùng khác của đất nước. Vào ngày đó, một thỏa thuận ngừng bắn tương tự đã thất bại trong việc ngăn chặn các cuộc đụng độ chết người có nguy cơ nhấn chìm đất nước trong cuộc nội chiến. Gần 300 người đã thiệt mạng trong 5 ngày qua, cơ quan y tế của Liên Hợp Quốc cho biết, nhưng con số thiệt hại có thể cao hơn vì nhiều thi thể nằm trên đường phố không được thu dọn.
Suốt đêm và sáng thứ Năm, người ta có thể nghe thấy tiếng súng gần như liên tục trên khắp Khartoum. Pháo binh và các cuộc không kích dường như đã giảm bớt so với những ngày trước, nhưng người dân vẫn báo cáo một số vụ nổ.
Các nhóm viện trợ cho biết họ cần những bảo đảm an toàn tốt hơn và một thỏa thuận ngừng bắn lâu hơn để giúp dân thường bị mắc kẹt trong cuộc chiến khốc liệt ở đô thị và cứu vãn các bệnh viện đã bị tàn phá, đóng cửa hoặc tràn ngập bởi bạo lực.
Các bệnh viện ở Khartoum đang cạn kiệt nguồn cung cấp y tế một cách nguy hiểm, thường hoạt động mà không có điện và nước sạch. Khoảng 70% bệnh viện gần các địa điểm đụng độ trên khắp đất nước không hoạt động, Tổ chức Bác sĩ Sudan cho biết hôm thứ Năm. Ít nhất 9 bệnh viện đã bị đánh bom.
“Chúng tôi lo lắng rằng hệ thống chăm sóc sức khỏe của Sudan có thể sụp đổ hoàn toàn. Các bệnh viện cần thêm nhân viên, họ cần thêm nguồn cung cấp và họ cần thêm nguồn cung cấp máu,” Stephane Dujarric, phát ngôn viên của tổng thư ký Liên Hợp Quốc, cho biết trong một cuộc họp ngắn hôm thứ Tư.
Các nhà ngoại giao quốc tế đã hy vọng một thỏa thuận ngừng bắn 24 giờ có thể được mở rộng thành một lệnh ngừng bắn lâu hơn và quay trở lại các cuộc đàm phán về tương lai của Sudan. Nhưng ngay cả việc tạm dừng một ngày chắc chắn cũng là một thách thức, vì chỉ huy quân đội, Tướng Abdel Fattah Burhan, và chỉ huy RSF, Tướng Mohammed Hamdan Dagalo – cựu đồng minh chống lại phong trào dân chủ của Sudan – dường như đã quyết tâm đè bẹp nhau trong cuộc đấu tranh của họ.
Bạo lực bùng phát bất ngờ giữa hai phe bắt đầu từ thứ Bảy đã khiến hàng triệu người Sudan mắc kẹt trong làn đạn giao tranh. Vào thứ Tư, nhiều người đã bỏ nhà ra đi với hy vọng tìm được sự an toàn bên ngoài thành phố.
Các chính phủ nước ngoài cũng chuẩn bị sơ tán công dân của họ khỏi đất nước. Nhưng với việc các sân bay ở Khartoum và các thành phố khác đã biến thành bãi chiến trường, vẫn chưa rõ họ sẽ làm như vậy như thế nào.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Yasukazu Hamada hôm thứ Năm đã ra lệnh điều máy bay quân sự đến quốc gia Djibouti ở vùng Sừng châu Phi để sẵn sàng di tản khoảng 60 công dân Nhật Bản. Bộ cho biết Nhật Bản có quân đội ở Djibouti trong một nhiệm vụ chống cướp biển, những người cũng sẵn sàng giúp đỡ trong việc sơ tán.
Chính phủ Hà Lan đã gửi tàu vận tải quân sự đến thành phố cảng Aqaba của Jordan vào cuối ngày thứ Tư. Bộ Quốc phòng thừa nhận rằng “hiện tại không thể di tản” khỏi Sudan nhưng nói rằng bằng cách bố trí thêm nguồn lực gần đó, họ có thể “phản ứng nhanh chóng và linh hoạt nếu cần thiết.”
Việt Linh (Theo CNBC)