Người Palestine chạy trốn khỏi miền bắc Gaza hôm thứ Bảy sau khi quân đội Israel ra lệnh cho gần một nửa dân số sơ tán về phía nam và thực hiện các cuộc tấn công hạn chế trên bộ trước một cuộc tấn công trên bộ dự kiến một tuần sau cuộc tấn công đẫm máu của Hamas vào Israel.
Israel tiếp tục kêu gọi trên mạng xã hội và thả truyền đơn kêu gọi khoảng 1 triệu cư dân di chuyển về phía nam, trong khi Hamas kêu gọi mọi người ở trong nhà của họ. Liên Hiệp Quốc và các nhóm viện trợ cho biết một cuộc di cư nhanh chóng như vậy sẽ gây ra đau khổ không thể kể xiết cho con người, khiến bệnh nhân trong bệnh viện và thân nhân chăm sóc họ không thể di chuyển.
Các gia đình đi xe hơi, xe tải và xe lừa chở đầy tài sản chen chúc trên con đường chính hướng ra khỏi Thành phố Gaza khi các cuộc không kích của Israel tiếp tục tấn công vào vùng lãnh thổ nhỏ bé đang bị bao vây. Các nhân chứng người Palestine cho biết Israel đã tấn công những chiếc xe đang lao về phía nam và Hamas cho biết các cuộc tấn công đã giết chết hơn 70 người.
Quân đội Israel, chưa bình luận về các cuộc tấn công, đã đăng một thông điệp bằng tiếng Ả Rập trên mạng xã hội nói rằng người Palestine có thể đi dọc theo hai tuyến đường chính sẽ được an toàn từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều theo giờ địa phương.
Lệnh di tản hàng loạt được áp dụng cho toàn bộ Thành phố Gaza, nơi sinh sống của hàng trăm ngàn người Palestine. Quân đội Israel cho biết họ có kế hoạch tấn công vào các nơi ẩn náu dưới lòng đất của Hamas, nhưng người Palestine và một số quan chức Ai Cập lo ngại mục đích cuối cùng của Israel là đẩy người dân Gaza ra ngoài qua biên giới phía nam với Ai Cập.
Liên Hiệp Quốc kêu gọi Israel đảo ngược chỉ thị chưa từng có.
Các gia đình ở Gaza phải đối mặt với những tình thế tiến thoái lưỡng nan khi quyết định nên rời đi hay ở lại. Các cuộc tấn công của Israel đã san bằng toàn bộ các khối thành phố và Gaza đã bị phong tỏa khỏi nguồn cung cấp thực phẩm, nước uống và vật tư y tế – tất cả đều bị mất điện gần như hoàn toàn.
Bộ Y tế Gaza cho biết hôm thứ Sáu rằng khoảng 1.900 người đã thiệt mạng trên lãnh thổ. Chính phủ Israel cho biết cuộc tấn công của Hamas đã giết chết hơn 1.300 người Israel, hầu hết là dân thường và khoảng 1.500 chiến binh Hamas đã thiệt mạng trong cuộc giao tranh.
Các cuộc tấn công vào Gaza hôm thứ Sáu là dấu hiệu đầu tiên cho thấy quân đội Israel đã tiến vào lãnh thổ kể từ khi quân đội bắt đầu ném bom suốt ngày đêm để trả đũa vụ thảm sát Hamas. Các chiến binh Palestine đã bắn hàng ngàn quả hỏa tiễn vào Israel kể từ khi giao tranh nổ ra.
Một phát ngôn viên quân sự cho biết lực lượng mặt đất đã rời đi sau khi tiến hành các cuộc đột kích.
Israel đã huy động khoảng 360.000 quân dự bị, tập trung quân và xe tăng dọc biên giới với Gaza, nhưng chưa có quyết định nào được công bố về việc có nên tiến hành một cuộc tấn công trên bộ hay không. Một cuộc tấn công vào Gaza đông dân có thể sẽ mang lại thương vong cao hơn cho cả hai bên trong cuộc giao tranh.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố vào tối thứ Sáu: “Chúng tôi sẽ tiêu diệt Hamas”.
Hamas cho biết các cuộc không kích của Israel đã giết chết 13 con tin, trong đó có cả người nước ngoài. Họ không cung cấp quốc tịch của họ. Quân đội đã bác bỏ tuyên bố này. Hamas và các chiến binh Palestine khác hy vọng sẽ trao đổi con tin để lấy hàng ngàn người Palestine đang bị giam giữ trong các nhà tù của Israel.
Tại Israel, người dân choáng váng trước cơn thịnh nộ của Hamas phải đối mặt với nỗi sợ hãi trước những loạt rocket liên tục bắn ra từ Gaza. Công chúng Israel hoàn toàn ủng hộ một cuộc tấn công quân sự, và các đài truyền hình đã thiết lập các chương trình phát sóng đặc biệt với các khẩu hiệu như “Cùng nhau chúng ta sẽ chiến thắng” và “Cùng nhau mạnh mẽ”. Khẩu hiệu của họ tập trung chủ yếu vào hậu quả của cuộc tấn công của Hamas và những câu chuyện về chủ nghĩa anh hùng và đoàn kết dân tộc, đồng thời họ đề cập rất ít đến cuộc khủng hoảng đang diễn ra ở Gaza.
Tại Bờ Tây bị chiếm đóng, Bộ Y tế Palestine báo cáo 16 người Palestine đã thiệt mạng hôm thứ Sáu, nâng tổng số người Palestine thiệt mạng ở đó lên 51.
Liên Hiệp Quốc cho biết việc quân đội Israel kêu gọi dân thường di chuyển về phía nam đã ảnh hưởng đến 1,1 triệu người. Nếu được thực hiện, toàn bộ dân cư trên lãnh thổ sẽ phải tập trung vào nửa phía nam của Dải Gaza dài 40 km (25 dặm). Và Israel vẫn đang tiến hành các cuộc tấn công trên khắp lãnh thổ, kể cả ở phía nam.
Người phát ngôn quân đội Israel, Jonathan Conricus, cho biết việc di tản nhằm mục đích giữ an toàn cho dân thường và ngăn chặn Hamas sử dụng họ làm lá chắn sống. Ông kêu gọi người dân ở các khu vực mục tiêu rời đi ngay lập tức và chỉ quay trở lại “khi chúng tôi nói với họ rằng việc làm đó an toàn”.
“Người dân Palestine ở Gaza không phải là kẻ thù của chúng tôi. Chúng tôi không đánh giá họ như vậy và chúng tôi không nhắm mục tiêu vào họ như vậy,” Conricus nói. “Chúng tôi đang cố gắng làm điều đúng đắn.”
Mỹ và các đồng minh khác của Israel đã cam kết hỗ trợ cho cuộc chiến chống Hamas. Tuy nhiên, người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu hôm thứ Bảy cho biết quân đội Israel cần cho người dân thêm thời gian để rời khỏi miền bắc Gaza trước bất kỳ hành động quân sự nào.
Josep Borrell, phát biểu với giới truyền thông trong chuyến thăm Trung Quốc, hoan nghênh lệnh buộc di tản nhưng nói rằng: “Bạn không thể di chuyển một lượng người như vậy trong một khoảng thời gian ngắn,” lưu ý đến việc thiếu nơi trú ẩn và phương tiện đi lại.
Nhiều người lo sợ họ sẽ không thể quay trở lại hoặc sẽ dần dần bị di dời đến Bán đảo Sinai của Ai Cập.
Hơn một nửa số người Palestine ở Gaza là hậu duệ của những người tị nạn từ cuộc chiến tranh năm 1948 xung quanh việc thành lập nước Israel, khi hàng trăm ngàn người chạy trốn hoặc bị trục xuất khỏi khu vực ngày nay là Israel. Đối với nhiều người, lệnh di tản làm dấy lên lo ngại về lần trục xuất thứ hai. LHQ cho biết hôm thứ Năm rằng ít nhất 423.000 người – gần 1 trong 5 người dân Gaza – đã buộc phải rời bỏ nhà cửa do các cuộc không kích của Israel. Liên Hiệp Quốc ước tính hàng chục ngàn người đã rời bỏ nhà cửa ở phía bắc vào tối thứ Sáu.
Bộ Y tế Gaza cho biết không thể vận chuyển những người bị thương khỏi bệnh viện một cách an toàn, nơi vốn đang phải đối phó với số lượng người chết và bị thương cao.
Nhóm viện trợ Bác sĩ không biên giới, đơn vị hỗ trợ cơ sở này, cho biết Bệnh viện Al Awda đã phải vất vả để sơ tán hàng chục bệnh nhân và nhân viên sau khi quân đội liên lạc với bệnh viện và yêu cầu họ làm như vậy vào tối thứ Sáu. Quân đội đã gia hạn thời hạn đến sáng thứ Bảy.
Việt Linh (Theo CBS News)