Hàng chục người từ khắp nơi trên thế giới đã xếp hàng vào một buổi sáng đầy nắng trong tuần này trước một bệnh viện tâm thần cũ ở Berlin để xin tị nạn ở Đức.
Có hai người phụ nữ lớn tuổi đến từ Moldova. Một thanh niên đến từ Somalia ngồi cạnh họ trên băng ghế. Nhóm 5 thanh niên Pakistan trò chuyện ồn ào, đứng đằng sau 2 phụ nữ mang bầu đến từ Việt Nam.
Những người mới đến nằm trong số hơn 10.000 người di cư đã nộp đơn xin tị nạn ở thủ đô nước Đức trong năm nay và đến vào thời điểm Berlin sắp hết chỗ để tiếp nhận họ.
Sascha Langenbach, người phát ngôn của văn phòng nhà nước về vấn đề người tị nạn ở Berlin, cho biết trong một cuộc phỏng vấn tuần này: “Tình hình hiện tại không được tốt lắm. Con số này cao hơn nhiều so với những gì chúng tôi mong đợi năm ngoái.”
Bệnh viện sức khỏe tâm thần trước đây ở khu Reinickendorf của Berlin đã được chuyển thành trung tâm đăng ký người tị nạn của thành phố vào năm 2019 và có thể chứa tới 1.000 người di cư.
Các quan chức đã đặt thêm 80 giường trong một nhà thờ trong khuôn viên. Ngoài ra, còn có 100 nơi trú ẩn tị nạn khác ở Berlin, nhưng những nơi đó cũng đã hết chỗ.
Chính quyền bang Berlin cho biết họ sẽ mở một nhà chứa máy bay tại sân bay Tempelhof trước đây để tạo không gian cho người di cư, dựng một chiếc lều lớn tại trung tâm đăng ký người xin tị nạn và mở một cửa hàng kim khí cũ cùng các khách sạn và nhà trọ trong thành phố để cung cấp thêm 5.500 người. giường cho nhiều người di cư hơn mà thành phố dự kiến sẽ có vào cuối năm nay.
Cũng không có đủ chỗ ở các trường mẫu giáo và trường học. Ngoài những người xin tị nạn, Berlin cũng đã tiếp nhận thêm 11.000 người tị nạn Ukraina trong năm nay chạy trốn khỏi cuộc chiến tranh của Nga.
Việc thiếu không gian và tiền bạc cho người di cư và người tị nạn Ukraine không phải là chuyện duy nhất ở Berlin. Đó là một vấn đề trên khắp nước Đức, nơi các quan chức địa phương và tiểu bang đã yêu cầu chính phủ liên bang cấp thêm tiền nhưng không thành công.
Hơn 220.000 người đã nộp đơn xin tị nạn ở Đức từ tháng 1 đến tháng 8 – hầu hết trong số họ đến từ Syria, Afghanistan, Thổ Nhĩ Kỳ, Moldova và Georgia. Trong cả năm 2022, 240.000 người đã nộp đơn xin tị nạn ở Đức.
Con số này khác xa so với hơn 1 triệu người đã đến Đức vào năm 2015-16. Nhưng Đức cũng đã tiếp nhận hơn 1 triệu người Ukraine kể từ khi chiến tranh bùng nổ vào năm 2022. Không giống như những người đến khác, người Ukraine ngay lập tức nhận được tư cách lưu trú tại Đức và 26 quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu khác.
Trong khi người Đức chào đón những người xin tị nạn bằng hoa, sôcôla và đồ chơi khi họ lần đầu tiên đến vào năm 2015, và nhiều người mở cửa đón người Ukraine vào năm 2022, tâm trạng đối với những người mới đến đã thay đổi sâu sắc kể từ đó.
“Sau hai năm xảy ra cuộc khủng hoảng (coronavirus), sau đó là cuộc chiến tranh Ukraine với giá cả mọi thứ về cơ bản ngày càng tăng – sưởi ấm, khí đốt và cả thực phẩm – đôi khi khá khó để thuyết phục mọi người rằng họ phải chia sẻ địa điểm và năng lực với những người mới đến.” Langenbach nói.
Đảng cực hữu Sự thay thế cho nước Đức, hay AfD, đã khai thác thành công thái độ cứng rắn của người Đức đối với người di cư. Cuộc thăm dò hiện đặt nó ở vị trí thứ hai trên toàn quốc với khoảng 21%, cao hơn nhiều so với mức 10,3% mà nó giành được trong cuộc bầu cử liên bang vừa qua vào năm 2021.
Sự gia tăng của AfD trong các cuộc thăm dò và luận điệu chống người di cư không ngừng của các nhà lãnh đạo đảng, bao gồm cả lời kêu gọi đóng cửa biên giới Đức để ngăn người di cư vào, đã gây áp lực lên chính quyền quốc gia và tiểu bang cũng như các đảng chính thống khác để có cách tiếp cận cứng rắn hơn đối với người di cư.
Hôm thứ Tư, Bộ trưởng Nội vụ Đức tuyên bố nước này sẽ tăng cường kiểm soát biên giới dọc theo “các tuyến đường buôn lậu” với Ba Lan và Cộng hòa Tiệp Khắc để ngăn chặn những người di cư bất hợp pháp xâm nhập.
Vào tháng 6, Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã bảo vệ kế hoạch ngăn chặn hoàn toàn người di cư vào EU cho đến khi cơ hội được tị nạn của họ được xem xét, lập luận rằng các thỏa thuận hiện có của khối về việc chia sẻ gánh nặng của những người xin tị nạn giữa các quốc gia châu Âu khác nhau là “hoàn toàn không hoạt động”.
Đức đã tiếp nhận nhiều người di cư hơn hầu hết các nước châu Âu khác, nhưng những nỗ lực đó vẫn còn mờ nhạt so với các quốc gia như Thổ Nhĩ Kỳ và Lebanon, những nơi che chở hàng triệu người di cư từ Syria.
Bất chấp quan điểm đang thay đổi đối với người di cư ở Đức, những người đến và xin tị nạn nhìn chung đều cảm thấy biết ơn khi được ở đây.
Abdullah al-Shweiti, đến từ Homs, Syria, mới đến Berlin và đang chờ kết quả kiểm tra y tế tại trung tâm tiếp nhận người tị nạn. Anh ấy nói rằng anh ấy cảm thấy nhẹ nhõm khi được “ở một nơi an toàn”.
Chàng trai 29 tuổi cho biết anh bỏ nhà đi vì nhà của gia đình anh bị đánh bom trong chiến tranh và anh không muốn chiến đấu trong quân đội. Anh ta cho biết anh ta đã trả 3.000 euro (3.180 USD) cho những kẻ buôn lậu đã giúp anh ta từ Lebanon đến châu Âu. Anh đi theo con đường Balkan, đi bộ cùng những thanh niên Syria khác về phía bắc qua Bulgaria xuyên qua các khu rừng. Họ đi bộ, đi taxi và xe buýt cho đến khi những kẻ buôn lậu thả họ xuống thủ đô nước Đức.
Mirbeycan Gurhan, một người đàn ông Kurd đến từ Bingol ở miền đông Thổ Nhĩ Kỳ, cho biết anh đã trốn chạy sự đàn áp của chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ. Anh ta đã trả 6.000 euro (6.360 USD) cho những kẻ buôn lậu để sắp xếp chuyến bay từ Ankara đến Belgrade, Serbia, rồi bằng xa đến Đức.
“Tôi hy vọng mình sẽ có một tương lai tốt hơn ở đây. Tôi hy vọng mình có thể tìm được việc làm”, chàng trai 24 tuổi nói với nụ cười ngượng ngùng khi chú của anh, người đã xin tị nạn ở Berlin bốn năm trước, đứng cạnh anh và phiên dịch.
Michael Elias, người đứng đầu công ty Tamaja điều hành trung tâm đăng ký tị nạn ở Berlin, cho biết sự xuất hiện của người di cư từ khắp nơi trên thế giới chỉ đơn giản là sự phản ảnh của nhiều cuộc khủng hoảng trên toàn cầu, như biến đổi khí hậu và chiến tranh, và Đức cần để chuẩn bị cho nhiều người đến hơn nữa.
Elias nói: “Đúng, rất nhiều người đang đến đây, nhưng hãy nhìn xem những gì đang diễn ra trên thế giới. Chúng ta phải đơn giản dự đoán rằng chúng ta không phải là hòn đảo của những người may mắn ở đây, rằng mọi thứ cũng sẽ đến với chúng ta.”
Việt Linh (Theo Euro News)