Martti Ahtisaari, cựu tổng thống Phần Lan và nhà môi giới hòa bình toàn cầu, người được trao giải Nobel Hòa bình năm 2008 vì nỗ lực giải quyết xung đột quốc tế, qua đời hôm thứ Hai. Ông ấy đã 86 tuổi.
Tổ chức ngăn chặn và giải quyết xung đột bạo lực do ông thành lập cho biết trong một tuyên bố rằng họ “vô cùng đau buồn trước sự ra đi của người sáng lập và (cựu) chủ tịch hội đồng quản trị”.
Vào năm 2021, có thông báo rằng Ahtisaari mắc bệnh Alzheimer giai đoạn nặng. Tổng thống Phần Lan Sauli Niinistö cho biết trong một tuyên bố: “Thật vô cùng đau buồn khi chúng tôi nhận được tin Tổng thống Martti Ahtisaari qua đời. Ông ấy là tổng thống trong thời kỳ thay đổi, người đã đưa Phần Lan bước vào kỷ nguyên EU toàn cầu.”
Niinistö đã mô tả Ahtisaari trong một bài phát biểu trên truyền hình là “một công dân của thế giới, một người Phần Lan vĩ đại. Một giáo viên, nhà ngoại giao và nguyên thủ quốc gia. Một nhà đàm phán hòa bình và là người đoạt giải Nobel Hòa bình.”
Chương trình thường xuyên trên đài truyền hình công cộng Phần Lan YLE đã bị gián đoạn vì bài phát biểu của Niinistö. Ahtisaari đã giúp đạt được các hiệp định hòa bình liên quan đến việc Serbia rút khỏi Kosovo vào cuối những năm 1990, nỗ lực giành độc lập của Namibia vào những năm 1980 và quyền tự trị cho tỉnh Aceh ở Indonesia vào năm 2005. Ông cũng tham gia vào tiến trình hòa bình Bắc Ireland vào cuối những năm 1990.
“Được giao nhiệm vụ giám sát quá trình giải trừ quân bị của IRA. Tổng thống Ahtisaari đã cống hiến cả cuộc đời mình cho hòa bình, ngoại giao, lòng tốt của nhân loại và có ảnh hưởng đặc biệt đến hiện tại và tương lai của chúng ta,” Tổng thống Kosovar Vjosa Osmani cho biết.
“Ông ấy đã khắc họa nên khung cảnh đất nước chúng ta, và tên ông ấy sẽ mãi mãi tồn tại trong những trang lịch sử của Cộng hòa Kosovo.” Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen gọi ông là “người có tầm nhìn xa” và “nhà vô địch vì hòa bình” trên X, trước đây gọi là Twitter.
Việt Linh (Theo Turun Sanomat)