Tổng thống Joe Biden sẽ tới châu Âu vào cuối tuần trong chuyến công du ba quốc gia nhằm củng cố liên minh quốc tế chống lại sự xâm lược của Nga khi cuộc chiến ở Ukraine kéo dài sang năm thứ hai.
Trọng tâm chính trong chuyến thăm kéo dài 5 ngày của Biden sẽ là hội nghị thượng đỉnh NATO hàng năm, được tổ chức vào năm nay tại Vilnius, Litva. Cũng theo kế hoạch là các điểm dừng ở Helsinki, Phần Lan, để kỷ niệm việc quốc gia Bắc Âu gia nhập liên minh quân sự 31 quốc gia vào tháng 4 và Anh, Tòa Bạch Ốc công bố hôm Chủ nhật.
Biden sẽ bắt đầu chuyến đi vào Chủ nhật tới tại London và sẽ gặp Vua Charles III tại Lâu đài Windsor vào ngày hôm sau, theo Cung điện Buckingham. Tổng thống đã không tham dự lễ đăng quang của Charles vào tháng 5, cử đệ nhất phu nhân Jill Biden đại diện cho Hoa Kỳ. Vào tháng 6, Biden đã tiếp Thủ tướng Anh Rishi Sunak tại Nhà Trắng, nơi hai nhà lãnh đạo cam kết tiếp tục hợp tác bảo vệ Ukraine.
Văn phòng của Sunak cho biết ông mong được chào đón Biden và cuộc gặp của họ sẽ được xây dựng dựa trên các chuyến thăm trước đó.
Cuộc họp của NATO diễn ra vào thời điểm quan trọng nhất trong cuộc chiến. Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelenskyy, cho biết các hành động phản công và phòng thủ chống lại các lực lượng Nga đang được tiến hành khi quân đội Ukraine bắt đầu chiếm lại lãnh thổ ở phía đông nam của đất nước, theo các nhà lãnh đạo quân sự của nước này.
Jens Stoltenberg, tổng thư ký NATO, đã đến thăm Tòa Bạch Ốc vào ngày 13 tháng 6, nơi ông và Biden nói rõ rằng liên minh phương Tây thống nhất trong việc bảo vệ Ukraine. Biden cho biết trong cuộc họp đó rằng ông và các nhà lãnh đạo NATO khác sẽ làm việc để đảm bảo rằng mỗi quốc gia thành viên dành 2% tổng sản phẩm quốc nội cần thiết cho quốc phòng.
“Các đồng minh NATO chưa bao giờ đoàn kết hơn thế. Cả hai chúng tôi đều làm việc cật lực để đảm bảo điều đó xảy ra. Và cho đến nay, rất tốt,” Biden nói khi ngồi cạnh Stoltenberg, người dự kiến sẽ gia hạn nhiệm kỳ thêm một năm. “Chúng tôi nhận thấy sức mạnh chung của chúng ta trong việc hiện đại hóa mối quan hệ trong NATO, cũng như cung cấp hỗ trợ về khả năng phòng thủ cho Ukraine.
Khi Phần Lan gia nhập NATO vào tháng 4, nước này đã nhân đôi biên giới của Nga với liên minh an ninh lớn nhất thế giới một cách hiệu quả. Biden đã nhấn mạnh việc củng cố liên minh NATO như một tín hiệu cho thấy ảnh hưởng đang suy giảm của Moscow.
Thụy Điển cũng đang tìm cách gia nhập NATO, mặc dù các thành viên liên minh là Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary vẫn chưa tán thành động thái này. Biden sẽ tiếp thủ tướng Thụy Điển, Ulf Kristersson, tại Tòa Bạch Ốc vào thứ Tư để thể hiện sự đoàn kết khi Hoa Kỳ thúc ép quốc gia Bắc Âu gia nhập NATO.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Recep Tayyip Erdogan, đã nói rằng Thụy Điển quá lỏng lẻo đối với các nhóm khủng bố và các mối đe dọa an ninh. Ông Stoltenberg cho biết Thụy Điển đã đáp ứng các nghĩa vụ của mình đối với tư cách thành viên thông qua việc thắt chặt luật chống khủng bố và các biện pháp khác.
Lý do Hungary phản đối Thụy Điển ít được xác định hơn, họ phàn nàn về những lời chỉ trích của Thụy Điển về sự thụt lùi của nền dân chủ và sự xói mòn của pháp quyền. Hungary, trong khi cung cấp viện trợ nhân đạo cho Ukraine, cũng đã tìm cách cân bằng mối quan hệ giữa NATO và Nga. Budapest phụ thuộc rất nhiều vào Nga về nhu cầu năng lượng.
Tất cả các quốc gia trong liên minh phải phê chuẩn sự gia nhập của một quốc gia thành viên mới.
Tòa Bạch Ốc đã nhấn mạnh rằng Thụy Điển đã thực hiện các cam kết gia nhập NATO và thúc giục nước này nhanh chóng gia nhập liên minh.
Việt Linh (Theo Newsweek)