Các thành viên của ban nhạc Bi-2 đã bị cảnh sát bắt giữ sau buổi hòa nhạc trên đảo Phuket và bị giam trong nơi mà ban nhạc mô tả là một phòng giam đông đúc.
Theo một bài đăng trên kênh Telegram của ban nhạc , một ban nhạc rock Belarus nổi tiếng của Nga, Bi-2, có các thành viên đã bị giam giữ ở Thái Lan và có nguy cơ bị trục xuất về Nga, đã rời đất nước trên đường đến Israel.
Nếu bị trục xuất về Nga, họ có nguy cơ bị truy tố vì quan điểm chỉ trích cuộc chiến ở Ukraine.
Các thành viên của Bi-2 đã bị cảnh sát tạm giữ và giam giữ tại nơi mà ban nhạc mô tả là phòng giam đông đúc vào tuần trước sau buổi hòa nhạc trên đảo Phuket, một bài đăng trên nền tảng Telegram của ban nhạc cho biết.
Ban nhạc được thông báo rằng có vấn đề với các tài liệu do ban tổ chức buổi hòa nhạc đệ trình và họ đã bị phạt sau phiên tòa, bài đăng cho biết. Ban nhạc cho biết họ đã nộp phạt ngay lập tức, nhưng cảnh sát nhập cư Thái Lan đã vào cuộc và các thành viên ban nhạc vẫn bị giam giữ và bị đe dọa rằng một số người trong số họ có thể bị trục xuất về Nga.
Ban nhạc đã hủy bỏ các buổi biểu diễn đã lên lịch ở Nga vào tháng 5 năm 2022, ngay sau khi truyền thông Nga đưa tin ban nhạc đã từ chối biểu diễn tại một buổi hòa nhạc ở thành phố Omsk của Nga trước một biểu ngữ ủng hộ chiến tranh trên sân khấu.
Kể từ đó, ban nhạc chủ yếu lưu diễn ở nước ngoài và biểu diễn ở Thổ Nhĩ Kỳ vài ngày trước hai buổi hòa nhạc ở Thái Lan vào tuần trước. Ngày lưu diễn trên trang web của họ cho thấy rằng họ dự định biểu diễn ở nước ngoài ít nhất là đến hết tháng 8.
Truyền thông Nga đầu tháng này đưa tin hai nghệ sĩ hài người Nga, cũng thẳng thắn nói về chiến tranh, đã hủy buổi biểu diễn của họ ở Thái Lan.
Đây là báo hiệu rằng Moscow đang thắt chặt sự kiểm soát của mình đối với những người bất đồng chính kiến phản chiến ở nước ngoài khi cuộc chiến ở Ukraine gần chạm mốc hai năm. Điện Kremlin đã tìm cách miêu tả bất kỳ nhân vật nào của công chúng không tha thứ cho cuộc xâm lược và tiếp tục chỉ trích nước Nga lưu vong là “kẻ cặn bã và kẻ phản bội“.
Thái Lan có một chế độ quân chủ hà khắc, đưa ra những hình phạt khắc nghiệt đối với những người chỉ trích nước này, và chính phủ Thái Lan vẫn duy trì quan hệ ngoại giao thân thiện với Nga. Vào tháng 10, Thủ tướng Srettha Thavisin đã tổ chức cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại một hội nghị ở Trung Quốc , trong đó Putin gọi Thái Lan là “đối tác lâu đời nhất của Nga ở Đông Nam Á”.
Ban nhạc cho biết họ nghi ngờ “áp lực từ bên ngoài” đóng một vai trò quan trọng trong việc giam giữ các thành viên. “Chúng tôi biết rằng lý do gây ra áp lực này là do công việc, quan điểm và lập trường của chúng tôi”, tổ chức này nói trong tuyên bố hôm Chủ nhật.
Ban nhạc cho biết các thành viên bị bắt giữ của Bi-2 bao gồm các công dân của Nga, Israel và Australia.
Trong một bản cập nhật hôm thứ Ba, đại diện của ban nhạc cho biết quyết định ban đầu trục xuất các thành viên ban nhạc sang Israel đã bị hủy bỏ “sau chuyến thăm của các nhà ngoại giao cấp cao từ lãnh sự quán Nga”, khiến các thành viên ban nhạc rơi vào tình trạng lấp lửng về mặt ngoại giao.
Bộ Ngoại giao Nga đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.
Đại sứ Nga tại Thái Lan, Yevgeny Tomikhin, nói với tờ báo thân Điện Kremlin Komsomolskaya Pravda hôm thứ Ba rằng Moscow không yêu cầu giam giữ nhóm này.
Cuối ngày thứ Ba, ban nhạc cho biết thủ lĩnh của họ, Yegor Bortnik, còn được biết đến với nghệ danh Lyova, đã được phép đến Israel nhưng các thành viên còn lại của ban nhạc đã “bị từ chối chuyến bay đã thỏa thuận trước đó đến Israel” và vẫn đang ở trong nhà tù di cư, “trong một phòng giam chật chội dành cho 80 người.”
Ban nhạc trước đây cho biết Bortnik không phải là công dân Nga.
Hôm thứ Tư, ban nhạc cho biết trên nền tảng Telegram của mình: “Tất cả các nhạc sĩ của nhóm Bi-2 đã rời Thái Lan an toàn và đang hướng đến Tel Aviv. Chi tiết sẽ có vào ngày mai.”
Bi-2 là một trong số ít các nhạc sĩ người Nga đã công khai chỉ trích cuộc chiến ở Ukraine.
Họ đã phát hành một bài hát phản chiến vào tháng 6 năm 2022 và Bortnik đã được Nga chỉ định làm đặc vụ nước ngoài vào tháng 5 năm ngoái, một nhãn hiệu mà Moscow đã phong cho hàng chục nhân vật của công chúng Nga đã thẳng thắn lên tiếng về cuộc chiến.
Ban nhạc đã đi lưu diễn khắp thế giới theo hình thức lưu vong, biểu diễn cho những người Nga ở nước ngoài, bao gồm cả cộng đồng người Nga và khách du lịch khá lớn ở Phuket.
Là những người thẳng thắn chỉ trích chiến tranh và Điện Kremlin, nếu bất kỳ thành viên ban nhạc nào bị trục xuất về Nga, họ có thể phải đối mặt với việc bị bắt giữ theo luật thời chiến hà khắc của đất nước nhằm trừng phạt bất kỳ lời chỉ trích nào về cuộc chiến ở Ukraine.
Andrei Lugovoi, một nhà lập pháp người Nga mà Vương quốc Anh nghi ngờ có liên quan đến vụ sát hại cựu sĩ quan KGB Alexander Litvinenko, đã đe dọa các thành viên ban nhạc sẽ phải ngồi tù nếu họ bị trả về Nga.
Ban nhạc cho biết đại diện của Bộ Ngoại giao Israel tại Thái Lan cũng tham gia cố gắng giúp đỡ họ vượt qua thử thách. Lior Haiat, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Israel, nói với NBC News vào cuối ngày thứ Ba: “Hiện tại, tôi chỉ có thể nói rằng chúng tôi đang hỗ trợ tất cả các công dân Israel đang bị giam giữ ở Thái Lan”. Haiat cũng xác nhận hôm thứ Tư rằng Bortnik đã hạ cánh xuống Israel.
Ban nhạc cho biết hôm Chủ Nhật rằng lãnh sự Úc đến xem ban nhạc trong thời gian bị giam giữ không được phép gặp các thành viên. Bộ Ngoại giao Úc đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận về vụ việc.
Ngoại trưởng Thái Lan Parnpree Bahiddha-Nukara hôm thứ Tư cho biết hội đồng an ninh quốc gia nước này đang điều tra vụ án của ban nhạc. Bộ Ngoại giao Thái Lan không đưa ra bình luận gì thêm.
Đầu ngày thứ Tư, Đại tá Tippawan Yoma của cảnh sát nhập cư Thái Lan xác nhận rằng các thành viên ban nhạc vẫn bị giam giữ ở Bangkok và cho biết một thành viên đã bị trục xuất – nhưng không phải về Nga. Yoma không cung cấp thêm thông tin chi tiết và gọi đây là “vấn đề nhạy cảm”.
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đã kêu gọi Thái Lan không trục xuất các thành viên ban nhạc về Nga, nói rằng nước này “có nghĩa vụ pháp lý quốc tế là không cưỡng bức trả lại bất kỳ ai có nguy cơ bị tra tấn nếu bị trả lại.”
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cho biết trong một tuyên bố: “Không rõ liệu chính quyền Nga có tìm cách buộc các thành viên ban nhạc trở về Nga hay không”. “Tuy nhiên, trong bối cảnh sự đàn áp ở Nga đạt đến tầm cao mới, chính quyền Nga đã sử dụng sự đàn áp xuyên quốc gia—các hành vi lạm dụng chống lại những công dân nằm ngoài phạm vi quyền hạn của chính phủ—để nhắm vào các nhà hoạt động và những người chỉ trích chính phủ ở nước ngoài bằng bạo lực và các hành động phi pháp khác.”
Việt Linh (Theo Asia Times)