Một sự đổ vỡ nổ tung trong mối quan hệ giữa Tổng thống Donald Trump và nhà tài trợ chính trị lớn nhất kiêm nhân viên bán thời gian – Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk – đã được dự đoán từ lâu kể từ khi liên minh của họ hình thành. Khi Trump đưa Musk cùng quay lại tòa Bạch Ốc, câu hỏi đặt ra là: hai người có thể đồng hành bao lâu?
Rốt cuộc, cả hai đều là những cá nhân nổi tiếng với cái tôi cực lớn – một người là người quyền lực nhất thế giới, người kia là người giàu nhất thế giới.
Mấu chốt của mâu thuẫn giữa Trump và Musk là ai sẽ là người thống trị. Trong màn đấu khẩu căng thẳng hôm thứ Năm mà ai cũng dán mắt theo dõi, người ta chứng kiến hai “gã khổng lồ” quen được chiều ý đang tuyệt vọng tìm cách khống chế lẫn nhau. Nhưng khác với những màn đấu khẩu mạng xã hội thông thường, Trump và Musk có thể gây ra tổn hại thực sự – không chỉ cho nhau mà cho cả nước Mỹ.
Musk có tiền và tên lửa. Trump có chính phủ.
Musk tiếp cận Trump nhờ tài sản khổng lồ – ông đã đóng góp gần 300 triệu USD cho chiến dịch tranh cử năm ngoái và không ngần ngại đe dọa sẽ rót thêm tiền vào cuộc bầu cử giữa kỳ nếu các nhà lập pháp ủng hộ dự luật ngân sách khổng lồ hiện đang ở Thượng viện. Musk cũng tuyên bố rằng ông mong đợi “thu lợi” từ khoản đầu tư của mình, khi nói trên nền tảng X (Twitter cũ) rằng nếu không có ông, Trump đã thất cử và đảng Dân chủ đã chiếm Quốc hội.
Trump hiện đang lo lắng cho cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, sợ rằng nếu phe Dân chủ giành lại đa số, ông có thể đối mặt với thêm các cuộc điều tra hoặc một lần luận tội thứ ba. Dù đã có trong tay 600 triệu USD để giữ thế đa số cho Cộng hòa, nhưng nếu Musk thực sự tài trợ cho một đảng thứ ba để “đại diện cho 80% người Mỹ ở giữa,” thì mọi thứ có thể đảo lộn. Và dù Trump có nền tảng mạng xã hội riêng – Truth Social – thì X của Musk vẫn là kênh truyền thông mạnh mẽ hơn rất nhiều, đặc biệt khi Musk ám chỉ việc Trump có tên trong hồ sơ Jeffrey Epstein (dù không đưa ra bằng chứng và Trump đã phủ nhận liên quan).
Trump phản công bằng quyền lực tổng thống.
Ông đe dọa hủy bỏ các hợp đồng chính phủ trị giá hàng tỷ USD mà SpaceX và Tesla đang hưởng lợi. Musk đáp trả bằng cách cảnh báo có thể ngừng cho chính phủ truy cập các vụ phóng tên lửa – điều có thể làm tê liệt NASA và Bộ Quốc phòng. Tuy nhiên, điều này cũng sẽ ảnh hưởng lớn đến Musk vì các hợp đồng này là nguồn thu cực lớn.
Tối thứ Năm, Musk đã dịu lại, rút lại lời đe dọa về việc hạn chế capsule Dragon, nhưng việc ông từng nêu ra khả năng đó đã khiến các quan chức an ninh quốc gia lo ngại. Washington Post đưa tin rằng NASA và Ngũ Giác Đài đang gấp rút tìm kiếm các nhà cung cấp tên lửa thay thế để giảm phụ thuộc vào Musk.
Trump không cô đơn trong cuộc chiến.
Cựu chiến lược gia tòa Bạch Ốc, Steve Bannon tận dụng cơ hội tấn công Musk: “Chúng tôi đang khuyên tổng thống rút toàn bộ hợp đồng liên quan đến Elon Musk.” Ông cũng kêu gọi mở điều tra về tình trạng nhập cư, quyền tiếp cận thông tin mật và lịch sử sử dụng chất kích thích của Musk. Nhiều cuộc điều tra liên bang đối với các công ty của Musk đã âm ỉ trong nhiều năm và từng bị nghi ngờ là sẽ bị cản trở vì mối quan hệ với Trump – nhưng giờ đây, không còn lý do gì để trì hoãn nữa.
Không ai là anh hùng trong vở bi kịch này.
Ngay cả khi hai người đạt được “hòa bình,” đó cũng chỉ là sự hòa hoãn tạm thời – bởi cả hai đều không thể chịu đựng việc bị đối phương vượt mặt. Tư duy thế giới “một mất một còn” của họ, niềm tin vào “di truyền vượt trội” và chủ nghĩa Darwin xã hội không cho phép các mối quan hệ hợp tác lâu dài. Nếu có quay lại với nhau, thì đó cũng chỉ là mối quan hệ giao dịch – và những con dao sẽ lại được rút ra bất kỳ lúc nào có cơ hội.
Vấn đề sâu xa hơn là cả hai đều đang thao túng quyền lực một cách không được kiểm soát. Musk có thể rót hàng trăm triệu USD vào các siêu PAC không minh bạch – đó là giấc mơ của giới tài phiệt. Còn Trump dùng quyền lực tổng thống để đe dọa, thu hồi hợp đồng và mở điều tra – đó là chủ nghĩa độc tài trần trụi.
Về lý thuyết, vẫn có các cơ chế kiểm soát – cổ đông của Musk đang không hài lòng với việc ông vướng vào chính trị, và cổ phiếu Tesla đã sụt giá sau loạt khẩu chiến. Trump thì cần dự luật “One Big Beautiful Bill” được thông qua và giữ được Quốc hội khỏi rơi vào tay đảng Dân chủ.
Tuy nhiên, Trump tuyên bố với NBC News hôm thứ Bảy rằng ông “không có ý định hàn gắn” với Musk, và cảnh báo rằng sẽ có “hậu quả rất nghiêm trọng” nếu Musk tài trợ cho các chiến dịch của đảng Dân chủ. Ngay cả khi có hòa giải, thì đó cũng sẽ không kéo dài – vì bất kỳ ai trong hai người cảm thấy bị thách thức quyền lực đều có thể bùng nổ trở lại.
Và điều quan trọng nhất: không có anh hùng trong cuộc chiến này. Trump muốn có thêm tiền để trục xuất người nhập cư và duy trì quyền lực. Musk muốn một dự luật gây đau đớn hơn nữa, cắt giảm an sinh xã hội cho hàng triệu người. Kết cục là gì chăng nữa, chính chúng ta – người dân Mỹ – mới là bên chịu thiệt hại nhiều nhất.
ND
Trump và Musk đều có thể làm tổn thương lẫn nhau trong cuộc đối đầu. Và nước Mỹ sẽ là kẻ chịu thiệt.
Một sự đổ vỡ nổ tung trong mối quan hệ giữa Tổng thống Donald Trump và nhà tài trợ chính trị lớn nhất kiêm nhân viên bán thời gian – Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk – đã được dự đoán từ lâu kể từ khi liên minh của họ hình thành. Khi Trump đưa Musk cùng quay lại tòa Bạch Ốc, câu hỏi đặt ra là: hai người có thể đồng hành bao lâu?
Rốt cuộc, cả hai đều là những cá nhân nổi tiếng với cái tôi cực lớn – một người là người quyền lực nhất thế giới, người kia là người giàu nhất thế giới.
Mấu chốt của mâu thuẫn giữa Trump và Musk là ai sẽ là người thống trị. Trong màn đấu khẩu căng thẳng hôm thứ Năm mà ai cũng dán mắt theo dõi, người ta chứng kiến hai “gã khổng lồ” quen được chiều ý đang tuyệt vọng tìm cách khống chế lẫn nhau. Nhưng khác với những màn đấu khẩu mạng xã hội thông thường, Trump và Musk có thể gây ra tổn hại thực sự – không chỉ cho nhau mà cho cả nước Mỹ.
Musk có tiền và tên lửa. Trump có chính phủ.
Musk tiếp cận Trump nhờ tài sản khổng lồ – ông đã đóng góp gần 300 triệu USD cho chiến dịch tranh cử năm ngoái và không ngần ngại đe dọa sẽ rót thêm tiền vào cuộc bầu cử giữa kỳ nếu các nhà lập pháp ủng hộ dự luật ngân sách khổng lồ hiện đang ở Thượng viện. Musk cũng tuyên bố rằng ông mong đợi “thu lợi” từ khoản đầu tư của mình, khi nói trên nền tảng X (Twitter cũ) rằng nếu không có ông, Trump đã thất cử và đảng Dân chủ đã chiếm Quốc hội.
Trump hiện đang lo lắng cho cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, sợ rằng nếu phe Dân chủ giành lại đa số, ông có thể đối mặt với thêm các cuộc điều tra hoặc một lần luận tội thứ ba. Dù đã có trong tay 600 triệu USD để giữ thế đa số cho Cộng hòa, nhưng nếu Musk thực sự tài trợ cho một đảng thứ ba để “đại diện cho 80% người Mỹ ở giữa,” thì mọi thứ có thể đảo lộn. Và dù Trump có nền tảng mạng xã hội riêng – Truth Social – thì X của Musk vẫn là kênh truyền thông mạnh mẽ hơn rất nhiều, đặc biệt khi Musk ám chỉ việc Trump có tên trong hồ sơ Jeffrey Epstein (dù không đưa ra bằng chứng và Trump đã phủ nhận liên quan).
Trump phản công bằng quyền lực tổng thống.
Ông đe dọa hủy bỏ các hợp đồng chính phủ trị giá hàng tỷ USD mà SpaceX và Tesla đang hưởng lợi. Musk đáp trả bằng cách cảnh báo có thể ngừng cho chính phủ truy cập các vụ phóng tên lửa – điều có thể làm tê liệt NASA và Bộ Quốc phòng. Tuy nhiên, điều này cũng sẽ ảnh hưởng lớn đến Musk vì các hợp đồng này là nguồn thu cực lớn.
Tối thứ Năm, Musk đã dịu lại, rút lại lời đe dọa về việc hạn chế capsule Dragon, nhưng việc ông từng nêu ra khả năng đó đã khiến các quan chức an ninh quốc gia lo ngại. Washington Post đưa tin rằng NASA và Ngũ Giác Đài đang gấp rút tìm kiếm các nhà cung cấp tên lửa thay thế để giảm phụ thuộc vào Musk.
Trump không cô đơn trong cuộc chiến.
Cựu chiến lược gia tòa Bạch Ốc, Steve Bannon tận dụng cơ hội tấn công Musk: “Chúng tôi đang khuyên tổng thống rút toàn bộ hợp đồng liên quan đến Elon Musk.” Ông cũng kêu gọi mở điều tra về tình trạng nhập cư, quyền tiếp cận thông tin mật và lịch sử sử dụng chất kích thích của Musk. Nhiều cuộc điều tra liên bang đối với các công ty của Musk đã âm ỉ trong nhiều năm và từng bị nghi ngờ là sẽ bị cản trở vì mối quan hệ với Trump – nhưng giờ đây, không còn lý do gì để trì hoãn nữa.
Không ai là anh hùng trong vở bi kịch này.
Ngay cả khi hai người đạt được “hòa bình,” đó cũng chỉ là sự hòa hoãn tạm thời – bởi cả hai đều không thể chịu đựng việc bị đối phương vượt mặt. Tư duy thế giới “một mất một còn” của họ, niềm tin vào “di truyền vượt trội” và chủ nghĩa Darwin xã hội không cho phép các mối quan hệ hợp tác lâu dài. Nếu có quay lại với nhau, thì đó cũng chỉ là mối quan hệ giao dịch – và những con dao sẽ lại được rút ra bất kỳ lúc nào có cơ hội.
Vấn đề sâu xa hơn là cả hai đều đang thao túng quyền lực một cách không được kiểm soát. Musk có thể rót hàng trăm triệu USD vào các siêu PAC không minh bạch – đó là giấc mơ của giới tài phiệt. Còn Trump dùng quyền lực tổng thống để đe dọa, thu hồi hợp đồng và mở điều tra – đó là chủ nghĩa độc tài trần trụi.
Về lý thuyết, vẫn có các cơ chế kiểm soát – cổ đông của Musk đang không hài lòng với việc ông vướng vào chính trị, và cổ phiếu Tesla đã sụt giá sau loạt khẩu chiến. Trump thì cần dự luật “One Big Beautiful Bill” được thông qua và giữ được Quốc hội khỏi rơi vào tay đảng Dân chủ.
Tuy nhiên, Trump tuyên bố với NBC News hôm thứ Bảy rằng ông “không có ý định hàn gắn” với Musk, và cảnh báo rằng sẽ có “hậu quả rất nghiêm trọng” nếu Musk tài trợ cho các chiến dịch của đảng Dân chủ. Ngay cả khi có hòa giải, thì đó cũng sẽ không kéo dài – vì bất kỳ ai trong hai người cảm thấy bị thách thức quyền lực đều có thể bùng nổ trở lại.
Và điều quan trọng nhất: không có anh hùng trong cuộc chiến này. Trump muốn có thêm tiền để trục xuất người nhập cư và duy trì quyền lực. Musk muốn một dự luật gây đau đớn hơn nữa, cắt giảm an sinh xã hội cho hàng triệu người. Kết cục là gì chăng nữa, chính chúng ta – người dân Mỹ – mới là bên chịu thiệt hại nhiều nhất.
ND
