The president has no business running for office at age 80. (Xin tạm dịch là “Tổng thống không nên tranh cử ở tuổi 80”)
Khi tôi đọc tựa đề này trên tờ báo The Atlantic, thì tôi nghĩ đây là một bài báo tôi phải đọc, xem họ có nói ra những điều giống như tôi đã và đang suy nghĩ hay không? Dù tôi ủng hộ đảng Dân Chủ, nhưng không phải thuần túy là ủng hộ một đảng chính trị, mà nói chính xác hơn là tôi ủng hộ những gì mà những đảng viên Dân chủ đã và đang làm cho nước Mỹ, tôi ủng hộ Tổng thống Biden về những gì ông đã và đang làm cho nước Mỹ.
Tôi biết khi nói đến đề tài này, sẽ có những vị thính giả ủng hộ đảng Dân chủ, ủng hộ Tổng thống Biden sẽ cảm thấy khó chịu, bực bội hay thậm chí sẽ chỉ trích tôi, rằng tại sao không tiếp tục ủng hộ ông Biden. Xin thưa, tôi vẫn ủng hộ ông đấy chứ, nhưng đây là tôi chỉ muốn nói ra những quan điểm của riêng mình cùng với sự lo lắng về sức khỏe của ông sau khi đọc bài viết: “Step aside, Joe Biden. The president has no business running for office at age 80” của Aliot Asher Cohen trên tờ báo The Atlantic.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Chúng ta cùng ủng hộ những người làm việc tốt, ích nước lợi dân, nhưng có những mặt khuyết điểm, những điều chưa tốt, chúng ta cũng phải nói ra, tôi không có quan niệm cho rằng, đã ủng hộ thì phải nói theo kiểu “tốt khoe xấu che”, không vạch áo cho người xem lưng, chỉ chăm chăm đi vạch áo người khác chính kiến và che giấu những khiếm khuyết của người hay nhóm người mà mình ủng hộ.
Một người bạn đã nói chuyện với tôi về đề tài này, anh cũng rất băn khoăn, lo âu về vấn đề tuổi tác của ông Biden. Anh cho rằng: “Tiếc quá, người Mỹ không có cái nhìn về nhân sinh quan như trong triết học của người Đông Phương. Nếu so sánh ông Biden với các vị tổng thống Mỹ tiền nhiệm, sự nghiệp của ông Biden quá hoàn hảo, thăng tiến từ dưới đi lên đến tột đỉnh của sự nghiệp chính trị. Tôi nghĩ, sự nghiệp của ông Biden cứ như một cuộn phim không có kết cuộc, nếu ông ta biết dừng lại ngay bây giờ, thì tôi tin chắc rằng, người dân Mỹ, các nhà học giả viết lịch sử Mỹ sẽ tô đậm thêm những điều tốt đẹp cho ông. Ông Biden sẽ trở thành một nhân vật huyền thoại của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ.”
Anh nói thêm rằng: “Tôi chỉ muốn dùng chữ nếu, nếu những trường hợp, những vấn đề bất khả kháng xảy ra trong khoảng thời gian một năm rưỡi nữa thì liệu ông Biden có đủ sức gánh vác trách nhiệm nặng nề này hay không? Nếu ông bị thất cử bởi Trump hay một nhân vật nào khác của đảng Cộng hòa thì sự nghiệp chính trị của ông sẽ tan thành mây khói, vì lý do chính mà ông thua những người họ là vì tuổi tác chứ không vì thua kém hiểu biết chính trị hay chính sách không được lòng dân. Không những ông Biden tự hại chính bản thân ông, mà ông còn hại cả đảng Dân chủ của ông, hủy hoại tương lai của nền dân chủ và tương lai của nhiều thế hệ khi quyền lực lọt vào tay một bọn thảo khấu. Ông sẽ đánh mất cơ hội cho những người trẻ hơn ông ra tranh cử như Thống Đốc California, Gavin Newsom hoặc bà Thống đốc Michigan, Gretchen Whitmer.”
Tôi xin trích một số đoạn trong bài viết “Step aside, Joe Biden” của Aliot Asher Cohen như sau:
Tôi vô cùng biết ơn Joe Biden. Bằng cách đánh bại Donald Trump vào năm 2020, ông ấy đã giải cứu đất nước này khỏi sự cai trị sai lầm liên tục của một kẻ lừa đảo nguy hiểm và là kẻ nói dối hàng loạt, một người đàn ông có bản tính thù hận, vô luật pháp và chứng tự cao tự đại, ái kỷ ác tính. Ngược lại, Biden thể hiện chính xác bản thân là một chính trị gia đàng hoàng, có kinh nghiệm và hoàn toàn bình thường. Ông đã cứu đất nước này. Người Mỹ nợ ông ấy một món nợ sâu sắc về sự tôn trọng và đánh giá cao.
Ông ấy cũng không có việc gì phải tranh cử tổng thống ở tuổi 80 cả. Tôi nói điều đó với cảm xúc sâu sắc, ở độ tuổi cuối 60 và biết rằng tuổi 70 của tôi không còn xa nữa. Tôi khỏe mạnh như bất kỳ người ở độ tuổi trung niên nào. Nhưng tôi biết rằng ở giai đoạn này, tôi không còn năng lượng như một thập niên trước đây. Tôi quên nhiều thứ hơn, và cơ thể đôi lúc cảm thấy đau nhức, mỏi mệt hơn.
Người Mỹ có quan niệm rằng, sự lão hóa có thể được che giấu, như sử dụng botox, tập thể dục, ăn uống lành mạnh, ngủ và thức đều đặn, đúng giờ. Nhưng thực ra, tất cả những điều đó là rác rưởi.
Rất nhiều nghiên cứu, tất cả thông tin này đều có trên trang web của Viện Y tế Quốc gia ghi lại tác động của sự lão hóa đối với trí nhớ, sự nhạy bén về tinh thần, sức chịu đựng; về việc sản xuất cortisol và các hormone khác; và về nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ ngày càng tăng.
Thật không may, đối với những người làm chính trị, họ thường có cái tôi quá lớn, không thừa nhận bản thân và sự thật. Đó là lý do tại sao Dianne Feinstein, 90 tuổi và Chuck Grassley 89 cảm thấy rất khó khăn khi buộc phải rời khỏi sân khấu chính trị.
Đối với một số ít nhân vật có được sự khiêm tốn nhất định, tự nguyện từ chức, chẳng hạn như Thẩm phán Tòa án Tối cao David Souter xứng đáng được chúng ta tôn trọng.
Bám víu vào chức vụ khi về già cũng là một sự ích kỷ. Trong công việc giảng dạy cấp đại học khiêm tốn của tôi, các cấp bậc luôn đầy những người đương nhiệm lớn tuổi, những người không chịu tránh đường cho những người trẻ hơn đang lên. Họ tự đánh lừa mình khi nghĩ rằng họ vẫn giỏi như mọi khi, ngay cả khi họ giảng bài từ những ghi chú 30 năm trước hoặc không thể tạo ra những tác phẩm tiên tiến. Thế giới học thuật có những cái tôi cỡ thượng nghị sĩ hoặc tổng thống của riêng nó, và kết quả là mức độ tự yêu bản thân có thể so sánh được bằng cách luôn ở trong ánh đèn sân khấu.
Tổng thống Biden năm nay 80 tuổi. Khi bắt đầu vào cuộc tổng tuyển cử, ông sẽ là 82 tuổi và nếu tái đắc cử, khi hết nhiệm kỳ, ông sẽ được 86 tuổi. Vào cuối thời gian đó, ông Biden đã trải qua gần nửa thế kỷ với tư cách là thượng nghị sĩ, phó tổng thống và tổng thống, tất cả các vị trí đi từ thấp lên cao của ông thật đều đặn, suông sẻ mà ít người đạt được.
Với tư cách là tổng thống, xung quanh ông là các trợ lý và các cố vấn chuyên môn, không ai có thể nhìn thẳng vào mắt ông và nói bằng sự tự tin rằng: “Thưa Tổng thống, tôi hoàn toàn không đồng ý.”
Tổng thống Biden đã làm việc rất nhiều. Ronald Reagan cũng vậy, người đã nghỉ hưu khi ở độ tuổi hiện tại của Biden. Vì trên thực tế, bệnh Alzheimer không chừa ai khi đến thời điểm, từ một người dân bình thường hay một vị Tổng thống, trước căn bệnh quái ác này, không có sự tôn trọng hay ngoại lệ với bất cứ ai.
Không ai có thể biết trước tình trạng sức khỏe của một người đang ở độ tuổi 80, 70 hay thậm chí 60 mà sức khỏe đột nhiên suy sụp?
Thật không may mắn cho chính quyền Biden, Phó Tổng thống Kamala Harris, người có lý lịch bản thân khá tốt nhưng dường như không có kỹ năng chính trị và sức mạnh để trở thành một ứng cử viên tổng thống hấp dẫn, thu hút lòng dân.
Vậy đảng Dân chủ không có được gương mặt nào sáng giá hay sao? Có chứ, nhưng đơn giản là họ không thể lên tiếng khi thời điểm chưa cho phép.
Không có gì là xấu hổ cả khi chấp nhận sự thật về tuổi già, điều này chỉ có đối với những người không chịu thừa nhận sự thật mà thôi. Thừa nhận sự thật về tuổi già, về sức khỏe là điều mà trước ai gì một người sẽ phải thừa nhận, nhưng thừa nhận như khi một trái cây chín mùi sắp rụng hay khi bị chín héo và rụng xuống thì hai cách thừa nhận này khác nhau. Một người như ông Biden chắc chắn là có thừa sự không ngoan để đưa ra thừa nhận đúng lúc.
Sẽ là không đúng nếu một người cố gắng đứng mãi ở vị trí trung tâm cho đến kết cục cay đắng, khi không còn sức lực và ngã quỵ xuống. “Một diễn viên chính không cần phải ở trên sân khấu trong suốt một vở kịch. Chỉ cần anh ấy xuất hiện trong những hành động thích hợp là đủ.” Joe Biden đã đóng vai chính trong một màn quan trọng trong câu chuyện vĩ đại của nước Mỹ, và anh ấy đã đóng tròn vai đó một cách chuyên nghiệp, tuyệt vời. Đã đến lúc ông Biden nên cúi đầu, nhận lời cảm ơn của một quốc gia biết ơn ông và ra về trong những tràng pháo tay tán thưởng thay cho lời cảm ơn.
Đỉnh cao sự nghiệp sẽ luôn chói sáng và là tấm gương cho hậu thế, khi biết dừng lại đúng lúc, đúng thời điểm.
Những gì tôi vừa đọc cho quý vị nghe được rút ra từ bài viết của Aliot Asher Cohen. Và để đánh giá bài viết này một cách trung thực nhất, tôi chỉ muốn nói lên cảm nghĩ riêng khi quan sát sự việc từ bên ngoài. Sức khỏe và tuổi tác của ông là vấn đề sẽ bị các ứng viên Cộng hòa đưa lên bàn mổ xẻ một cách tận tình, không nương tay. Tôi đã xem những video từ những đài truyền hình, từ những tờ báo uy tín chiếu lại những khoảnh khắc biểu hiện tình trạng sức khỏe của ông với quên, lẫn và đi mất thăng bằng dù ông đã rất cố gắng che giấu những sơ sót đó, tôi đã cảm thấy lo lắng và tôi biết đó là vấn đề không thể phớt lờ, không nên vì quá ủng hộ ông mà bỏ qua những nguy cơ sẽ ảnh hưởng đến cơ hội chiến thắng của đảng Dân chủ và sự tồn vong của nền dân chủ Mỹ.
Riêng tôi, thực lòng mà nói rằng tôi không có đủ niềm tin cho một chiến thắng sẽ đến với ông trong năm 2024. Ông không thất bại vì kinh nghiệm chính trị hay những bê bối, hay điều hành việc nước kém mà chỉ vì hai vấn đề có liên quan đến nhau: sức khỏe và tuổi tác.
Ông là một chính trị gia nhiều kinh nghiệm, uy tín, cách điều hành việc nước và cách xử thế trong ngoại giao thật tuyệt vời. Nhưng, từ đây đến tháng 11 năm 2024 là một chuyện, nếu vì lý do sức khỏe mà ông bỏ cuộc giữa chừng thì người thay thế sẽ không có đủ thời gian tham gia cuộc đua trong tình trạng tốt nhất, gây quỹ, quảng cáo, tiếp xúc với công chúng trong các cuộc biểu tình chính trị và từ tháng 1 năm 2024 đến năm 2028 lại là một chuyện khác.
Đồng ý là các đảng viên Đảng Dân chủ khác trẻ hơn và nhanh nhẹn hơn, nhưng Biden đã là một tổng thống tốt hơn nhiều người mong đợi – và ông ấy có thể lại là kẻ thù trị được Donald Trump. Nhưng vẫn có một tình thế bất ngờ nếu ứng viên chính thức được chọn của đảng Cộng hòa sau cuộc bầu cử sơ bộ không phải là Donald Trump thì sao? Đây là một tình huống khó chịu nhất, vì cơ hội chiến thắng của ông Biden đối với một đối thủ khác không phải là Trump sẽ bị giảm đi một nữa.
Ngay cả lúc đó, ông Biden nhường cơ hội cho một đảng viên Dân chủ khác trẻ hơn như Gavin Newsom hay Gretchen Whitmer thì cũng gây khó cho họ khi không có đủ thời gian để làm mọi việc còn lại một cách tốt nhất.
Lời kết:
Câu hỏi khi nào là lúc để Đảng Dân chủ nhường chỗ cho thế hệ lãnh đạo tiếp theo, nhường khi nào là thích hợp nhất, không trễ quá?
Và đối với tôi, chỉ muốn đưa ra một câu nhận định đơn giản nhất, đó là: “Sức khỏe quốc gia và sự an nguy của nền dân chủ quan trọng hơn sức khỏe và tham vọng của một người”. Tôi chỉ mong ông Biden nghĩ đến điều này mà thôi.
Việt Linh, 10.07.2023