(New York Times) – Phiên toà xử vụ kiện dân sự ông Donald Trump gian lận kinh doanh có thể sẽ bắt đầu vào thứ Hai tuần sau theo lịch, sau khi Toà Phúc thẩm New York phản đối nỗ lực trì hoãn từ phía biện hộ. 

Trong án lệnh dài 2 trang, toà Phúc thẩm vào thứ Hai bác bỏ vụ kiện Donald Trump chống Thẩm phán Arthur F. Engoron. Vụ kiện nhằm tìm cách trì hoãn phiên toà, với mục tiêu cuối cùng là xoá bỏ tố cáo cựu Tổng thống thực hành kinh doanh gian lận. 

Phán quyết vào thứ 5 diễn ra 2 ngày sau khi Thẩm phán Engoron phán quyết, cựu Tổng thống chịu trách nhiệm cho hành vi  gian lận khi thường xuyên thổi phồng giá trị tài sản để được ưu đãi bảo hiểm và các khoản vay. Đây là điểm cốt lõi trong vụ kiện dân sự trị giá $250 triệu Mỹ kim của Tổng Biện lý New York Letitia James. Toà quyết định tước quyền kiểm soát của ông Trump đối với một số cơ sở kinh doanh hàng đầu của ông tại New York. 

Thẩm phán Engoron đứng về phía bà James – người vào năm ngoái khởi kiện ông Donald Trump và 2 người con trai cả, cùng Trump Organization, cáo buộc thực hành kinh doanh gian lận, thổi phồng giá trị tài sản, có năm lên đến hơn $2 tỉ Mỹ kim. 

Cựu Tổng thống không phải hoàn toàn bế tắc trong việc ngăn chặn phiên tòa dân sự. Ông vẫn có thể kháng án phán quyết của  Thẩm phán Engoron, nhưng không rõ Toà Phúc thẩm có quyết định cân nhắc kháng án hay không. 

Là vụ dân sự dưới sự xét xử của Thẩm phán Engoron chứ không phải do bồi thẩm đoàn, phiên toà sẽ giải quyết những vấn đề còn lại trong vụ án, chủ yếu liệu ông  Trump và Trump Organization sẽ đối mặt với những hình phạt khác hay không, trong đó có phạt tài chánh. Bà James đồi bồi thường $250 triệu Mỹ kim đối với những khoản lợi bất chánh. 

Trong vụ kiện, toán luận sư biện hộ ông Trump cho rằng, Thẩm phán Engoron đã phớt lờ quyết định của Toà Phúc thẩm vào tháng 6, trong đó toà đưa ra quan điểm, một số cáo buộc chống lại cựu Tổng thống có thể quá cũ để xét xử. 

Nhưng Toà Phúc Thẩm vào thứ 5 dường như không lay động trước những lý lẽ này, chỉ tuyên bố họ đã cân nhắc. 

Luật sư biện hộ Christopher M. Kise vào thứ Ba chỉ trích phán quyết của toà “quá đáng,” và “hoàn toàn không dính tới sự thật và luật quản trị.” Kise cho rằng, Thẩm phán phớt lờ phán quyết phúc thẩm trước đây, và phớt lờ “những nguyên tắc kinh doanh và kế toán căn bản, cũng như căn bản pháp lý. 

Ông Trump phủ nhận mọi hành vi sai trái. Cựu Tổng thống cáo buộc Thẩm phán và Tổng Biện lý Dân chủ mang động cơ chính trị, gọi ông  Engoron “loạn trí” và bà James (người Mỹ gốc Phi) là một kẻ kỳ thị. 

Trọng tâm vụ kiện của bà James là cáo buộc, trong báo cáo tài chánh hàng năm, Trump phóng đại giá trị tài sản lên tới $2,2 tỉ Mỹ kim trong một số năm. Với những báo cáo như vậy, Trump đã được các ngân hàng chấp nhận cho  vay ưu đãi, Tổng biện lý New York tố cáo. 

Ngược lại, phía biện hộ lại lập luận rằng, thân chủ của họ không thể phạm tội gian lận vì các ngân hàng kiếm tiền từ các khoản cho vay, và cựu Tổng thống chưa bao giờ trễ hạn thanh toán.

Nhưng Văn phòng Tổng Biện lý phản pháo. Theo luật mạnh mẽ của tiểu bang cho phép họ khởi kiện, công tố không cần phải chứng minh hành vi gian lận đã dẫn đến bất kỳ thiệt hại tài chánh nào. Thẩm phán Engoron vào thứ Ba đồng tình với lập luận này, và phạt mỗi luật sư của ông Trump $7.500 Mỹ kim vì tiếp tục đưa ra những lập luận đã bị toà bác bỏ trước đây. 

Án lệnh của Engoron cũng đặt tương lai kinh doanh của Doanld Trump ở New York vào thế mất cân bằng. 

Hương Giang (Theo New York Times)