Lần đầu tiên trong lịch sử, quốc gia này đang tìm cách đưa ra xét xử hình sự một người đã từng là tổng thống của đất nước này.
Trump đã có mặt ở tòa án liên bang ở Miami vào thứ Ba hôm qua để trả lời bản cáo trạng gồm 37 tội danh cáo buộc ông ta cố tình giữ lại các tài liệu mật sau khi rời nhiệm sở và từ chối trả lại chúng.
Sự xuất hiện của ông là một khoảnh khắc chấn động, thậm chí bi thảm, trong lịch sử của một nền cộng hòa đã tồn tại hơn hai thế kỷ sau khi được thành lập trên nguyên tắc không nhà lãnh đạo nào có quyền lực tuyệt đối hoặc được đứng trên luật áp dụng cho các công dân khác.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Thứ Ba hôm qua đã là một ngày nghiêm trọng đã tạo thêm sự chia rẽ sâu sắc hơn nữa ở một đất nước vốn đã bị ghẻ lạnh tình người, đặc biệt là khi những người ủng hộ Trump đã từng sử dụng bạo lực để lật đổ ý chí của người dân sau khi cựu tổng thống từ chối chấp nhận thất bại của mình trong cuộc bầu cử.
Thượng nghị sĩ bang Utah Mitt Romney, một người thường xuyên chỉ trích Trump của Đảng Cộng hòa, hôm thứ Hai đã đổ lỗi cho cựu tổng thống vì đã đưa đất nước vào một thử thách tệ hại mà ông nói lẽ ra có thể đã tránh được nếu Trump biết hành xử đúng chuẩn mực hơn.
Mitt Romney nói rằng: “Tôi thực sự rất tức giận. Đất nước đã trải qua hỗn loạn vì một con người tệ hại. Tại sao đất nước phải trải qua tất cả những lo lắng và hỗn loạn này?”
Một vụ truy tố liên bang đối với cựu tổng thống hứa hẹn sẽ gây đau thương và chia rẽ chưa từng có, nhưng đó không phải là một điều hoàn toàn bất ngờ. Theo một cách nào đó, nó gần như là một kết thúc hợp lý cho một nhiệm kỳ của Tòa Bạch Ốc, trong đó Trump đã phá bỏ các quy ước của nhiệm kỳ tổng thống, bày tỏ niềm tin rằng ông ta có “toàn bộ” quyền lực trái với Hiến pháp và đã hai lần bị luận tội.
Trump, người khẳng định không có hành vi sai trái, chưa bị kết án về bất kỳ tội hình sự nào. Một bản cáo trạng thường đại diện cho việc trích dẫn bằng chứng tốt nhất có thể trong một vụ án để truy tố. Và vẫn chưa rõ liệu vụ án này có được đưa ra xét xử trước cuộc bầu cử năm 2024 hay không.
Nhưng Trump đã va chạm với luật pháp trong một thời gian dài. Ông ta đang chờ được xét xử trong một vụ án hình sự khác ở Manhattan sau khi không nhận tội làm sai lệch hồ sơ kinh doanh trong một màn kịch phát sinh từ một khoản tiền bịt miệng. Ông ta có thể sẽ biết vào cuối mùa hè liệu ông ta có bị buộc tội vì cố gắng lật ngược chiến thắng trong cuộc bầu cử của Tổng thống Joe Biden ở Georgia hay không. Cả hai trường hợp đang được đưa ra bởi Biện lý quận địa phương chứ không phải chính phủ liên bang.
Cố vấn đặc biệt Jack Smith, người đã đưa ra bản cáo trạng của đại bồi thẩm đoàn chống lại Trump trong vụ tài liệu mật và cũng đang điều tra hành vi của ông ta trước ngày 6 tháng 1 năm 2021, đã biện minh cho quyết định của mình bằng cách lập luận trong một lần hiếm hoi xuất hiện trước công chúng vào tuần trước rằng đất nước có một bộ luật duy nhất và chúng áp dụng cho tất cả mọi người.
Bản cáo trạng của Jack Smith chứa đầy những chi tiết về việc Trump giải quyết lỏng lẻo các tài liệu mật một cách tai hại, đã gây sốc cho nhiều cựu chiến binh chính phủ.
Cựu cố vấn an ninh quốc gia của Trump John Bolton nói với “CNN This Morning” hôm thứ Hai rằng: “Nếu ông ấy đã làm bất cứ điều gì như cáo trạng cáo buộc, và tất nhiên, chính phủ sẽ phải chứng minh điều đó, thì ông ấy đã phạm tội rất nghiêm trọng. Đây là một bản cáo trạng tàn khốc. Tôi nghĩ đó nên là dấu chấm hết cho sự nghiệp chính trị của Donald Trump.”
Mỗi vụ truy tố cũng liên quan đến một sự lựa chọn. Đôi khi, những hành vi phạm tội bị cáo buộc nghiêm trọng đến mức nếu bỏ qua chúng sẽ có nguy cơ làm suy yếu nền pháp trị cũng như cấu trúc của xã hội và nền dân chủ. Nhưng sự thúc đẩy này cũng phải được cân bằng với câu hỏi liệu lợi ích quốc gia có được phục vụ tốt nhất bằng cách theo đuổi một vụ truy tố hay không.
Trường hợp của một cựu tổng thống – người đã sử dụng sự chia rẽ quốc gia ngày càng lớn như một công cụ chính trị và người đã tuyên bố rằng mình là nạn nhân của các cuộc điều tra tội phạm bị chính trị hóa – có nghĩa là cố vấn đặc biệt Jack Smith và Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland phải đối mặt với một tình huống khó xử gay gắt nhất trong lịch sử thủ tục tố tụng của đất nước.
Mức độ nhạy cảm của vấn đề được nhân lên bởi thực tế là cựu tổng thống đang bị Bộ Tư pháp của người kế nhiệm truy tố trong sức nóng của chiến dịch bầu cử mà ông ấy đang cố gắng giành lại Tòa Bạch Ốc từ tay Tổng thống Biden.
Ngày Trump trình diện trước tòa đã trôi qua với những con cừu trung thành tụ tập xung quanh tòa án để hò hét, quơ cờ và biển hiệu với “Trump 2024” để đối chọi với “Lock him up” từ phe chống trump cũng hét vào mặt những kẻ cuồng mù quáng. Các nhà báo từ Trung Quốc, Anh, Úc, Pháp, Luxembourg, New Zealand, Đức và Thụy Sĩ nằm trong số hàng trăm phóng viên đã hội tụ tại tòa án – một số người đã trải qua nhiều ngày cắm trại dưới cái nóng oi bức để chờ phiên tòa.
Sự chú ý của quốc tế và công chúng Mỹ ngày càng tăng là một dấu hiệu khác cho thấy tính chất quan trọng của sự kiện đáng xấu hổ này. Một bị cáo hình sự trơ trẽn không giống ai, Trump là cựu tổng thống đầu tiên xuất hiện trước thẩm phán liên bang về các cáo buộc hình sự. Ông ta cũng đang dẫn đầu lĩnh vực của Đảng Cộng hòa cho cuộc đề cử tổng thống năm 2024 và cho đến nay vẫn giữ vị trí là người dẫn đầu ngay cả khi ông ta đang phải đối mặt với những rắc rối pháp lý khác.
Lời kết:
Một bản cáo trạng của một cựu tổng thống sẽ gây xấu hổ và đau đớn cho đất nước, đúng chính xác nhưng một quyết định không truy tố Trump vì đã giải quyết sai các tài liệu mật sẽ gửi một thông điệp tai hại và sai rằng những kẻ có tiền và quyền lực sẽ được đứng trên luật pháp.
Đất nước Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ và người dân Mỹ sẽ mất gì khi cho Trump vượt qua an toàn?
Hậu quả của một quyết định phớt lờ, bỏ qua như vậy đối với các cơ quan tình báo, cơ quan tư pháp, hệ thống công lý của đất nước có thể là một thảm họa vô cùng lớn là điều có thể đẩy một đất nước dân chủ, tự do đến sự diệt vong, mở đường cho một chế độ phát xít, độc tài lên ngôi.
Người Mỹ hãy nhìn lại bản thân, nhìn đám con cháu, nghĩ về tương lai của chúng và vận mệnh của quốc gia và hãy đưa ra sự lựa chọn đúng đắn nhất để đừng hối hận về sau.
Người Mỹ hãy quyết định đi!
Việt Linh, 14.06.2023