Hơn một nửa số cử tri Mỹ được khảo sát trong một cuộc thăm dò của Newsweek cho biết họ muốn Ukraine gia nhập NATO – đây là một vấn đề gây tranh cãi với những hệ lụy to lớn vẫn còn kéo dài sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào nước này.
Cuộc khảo sát, được thực hiện vào ngày 4 tháng 4 bởi Redfield & Wilton Strategies đã thăm dò ý kiến của 1.500 cử tri Hoa Kỳ đủ điều kiện. Họ nhận thấy sự ủng hộ rộng rãi đối với việc mở rộng NATO và việc Mỹ tiếp tục tham gia vào liên minh 74 năm tuổi này, bất chấp những lời kêu gọi ngày càng tăng về việc Mỹ nên ưu tiên khu vực châu Á-Thái Bình Dương do cuộc đối đầu gay gắt với Trung Quốc.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Phần lớn người Mỹ được khảo sát với hơn 56% đều ủng hộ tham vọng gia nhập NATO của Ukraine.
Những người được hỏi cũng nói rằng việc bảo vệ Ukraine là sự “sống còn” đối với lợi ích quốc gia của Mỹ, với 56% đồng ý, 32% không đồng ý cũng không phản đối.
Các nhà lãnh đạo Ukraine tin rằng điều khoản phòng thủ tập thể Điều 5 của NATO là sự bảo vệ đầy đủ duy nhất chống lại sự gây hấn lặp đi lặp lại của Nga. Những tham vọng này của NATO nhận được sự ủng hộ rộng rãi của các cử tri Ukraine và ý định gia nhập khối này được quy định trong hiến pháp quốc gia.
Kiev từ lâu đã bị từ chối ngay cả kế hoạch hành động trở thành thành viên vì sợ kích động sự trả đũa từ Tổng thống Nga Vladimir Putin, và sau năm 2014 để tránh xung đột trực tiếp với các lực lượng Nga và các lực lượng ủy nhiệm địa phương đang chiếm đóng Crimea và một phần miền đông Ukraine.
Cuộc xâm lược toàn diện của Nga một lần nữa làm sống lại vấn đề Ukraine trở thành thành viên NATO, mặc dù rất khó có khả năng các thành viên liên minh sẽ đồng ý thừa nhận Kiev trong khi nước này đang trong tình trạng chiến tranh với Nga. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết một ngày nào đó Ukraine sẽ gia nhập khối, nhưng nhấn mạnh đây là một đề xuất “dài hạn“.
James Rogers, người đồng sáng lập và giám đốc nghiên cứu tại Hội đồng Địa chiến lược của Vương quốc Anh, nói rằng “đa số hoàn toàn ủng hộ việc NATO mở rộng sang Ukraine” đặc biệt đáng chú ý trong cuộc tranh luận chính trị xung quanh đề xuất này.
Chính nhờ sự phản kháng mạnh mẽ của người dân và quân đội cũng như đặc biệt nhờ sự can đảm, gắn bó với quê hương của Tổng thống Zelensky để chống lại cuộc xâm lược của Nga đã thu hút sự chú ý của người dân phương Tây.
Tổng thống Joe Biden và các nhà lãnh đạo quốc gia khác của NATO trước đây đã nói rõ rằng việc gia nhập của Ukraine sẽ không xảy ra, mặc dù họ đã kiên quyết từ chối yêu cầu của Nga loại trừ Kiev khỏi tư cách thành viên trong tương lai.
Văn phòng của Tổng thống Volodymyr Zelensky đang làm việc với các đối tác nước ngoài về các bảo đảm an ninh thay thế—ví dụ như thông qua Hiệp ước An ninh Kiev —như các biện pháp tạm thời, mặc dù họ đã nhấn mạnh rằng họ không thấy có sự thay thế nào chấp nhận được đối với tư cách thành viên đầy đủ của NATO.
Fabrice Pothier, cựu giám đốc hoạch định chính sách của NATO, nói rằng: “Các nhà hoạch định chính sách đồng minh đang tiến tới việc cuối cùng sẽ thừa nhận Kiev, bất chấp sự phản đối gay gắt của Nga và sự do dự truyền thống của phương Tây. Ngay cả các nhà lãnh đạo G7 và các nhà lãnh đạo ở châu Âu cũng nhận ra rằng không còn cách nào khác. Họ có thể sẽ không đồng ý về thời điểm, nhưng tôi nghĩ hiện nay có một quan điểm cơ bản hơn là cho dù Putin sẵn sàng đi bao xa, không có điều gì khác có thể ngăn cản ông ta ngoài bức tường do NATO dựng nên.”
Về triển vọng Thụy Điển có thể gia nhập NATO cũng khá lạc quan. Mặc dù ban đầu Stockholm và Helsinki dự định tham gia cùng nhau, nhưng tranh chấp kéo dài với Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến Thụy Điển rơi vào tình trạng lấp lửng với NATO.
Việt Linh 16.04.2023