Tại Mỹ, nói đến hai đảng chính trị Dân chủ và Cộng hòa, xanh và đỏ, bảo thủ và cấp tiến thì phải nói đến hai tiểu bang có những dự luật, chính sách đối chọi nhau như trắng với đen, như chánh với tà, đó là tôi muốn nói đến hai Thống đốc Gretchen Whitmer và Ron DeSantis của Michigan và Florida.
Chính trị về quyền sinh sản đã trở nên hoàn toàn độc hại đối với đảng Cộng hòa – và thống đốc Florida dường như nhận ra điều đó nhưng ông ta đã không thể làm khác những ứng viên Cộng hòa khác.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Nếu chúng ta muốn biết chính trị phá thai đang diễn ra như thế nào ở Mỹ ngay bây giờ, hãy chú ý đến một cặp thống đốc nổi tiếng vừa ký những đạo luật lớn liên quan đến phá thai – và quan trọng hơn, hãy chú ý đến cách họ ký đạo luật đó.
Thống đốc Gretchen Whitmer đã ký luật bổ sung xu hướng tính dục và bản dạng giới vào luật dân quyền của tiểu bang Michigan để bảo vệ cộng đồng LGBTQ của tiểu bang trong khi DeSantis ký dự luật “Don’t say gay” phân biệt và đàn áp những công dân Mỹ trong cộng đồng LGBT.
Nữ Thống đốc Gretchen Whitmer đã gửi đi một thông điệp rõ ràng và mạnh mẽ để chống lại chương trình nghị sự của phe cực hữu, cả trong và ngoài biên giới Michigan, đặc biệt là các tiểu bang đỏ đang ra sức phân biệt và đàn áp những người trong cộng đồng LGBT.
Luật mới sửa đổi Đạo luật Elliott-Larsen, là đạo luật dân quyền của tiểu bang Michigan cấm phân biệt đối xử dựa trên xu hướng tính dục hoặc bản dạng giới. Về mặt thực tế, điều đó có nghĩa là mọi thứ từ việc bảo đảm chủ nhà không thể từ chối những người thuê nhà LGBTQ đến việc bảo đảm rằng người sử dụng lao động không thể sa thải công nhân trong các cuộc hôn nhân đồng giới.
Những người ủng hộ đạo luật này đã chờ đợi trong một thời gian rất lâu trong khoảng 40 năm. Cuối cùng họ đã vượt qua được vì trong cuộc bầu cử năm 2022, các cử tri đã đưa bà Gretchen Whitmer trở lại văn phòng đồng thời trao toàn quyền kiểm soát cơ quan lập pháp cho Đảng Dân chủ. Đây là điều đã không thể xảy ra kể từ thời Ronald Reagan.
Đa số Hạ viện và Thượng viện mới đã làm việc với tốc độ chóng mặt. Các sáng kiến mà họ đã ban hành hoặc đang chuẩn bị thông qua bao gồm tín dụng thuế mới cho người lao động nghèo, bãi bỏ luật chống công đoàn và một số sáng kiến được thiết kế để hạn chế bạo lực súng đạn – đây là điều mà người dân Michigan rất quan tâm sau vụ xả súng hàng loạt vào tháng Hai tại Đại học tiểu bang Michigan.
So với các biện pháp đó, sửa đổi dự luật LGBTQ có thể sẽ có tác động ít rõ ràng hơn đối với cuộc sống hàng ngày vì đã tồn tại một phiên bản của các biện pháp bảo vệ. Trong một vụ án quan trọng vào năm ngoái, Tòa án Tối cao của tiểu bang đã phán quyết rằng xu hướng tính dục và bản dạng giới nằm dưới sự bảo trợ của đạo luật Elliott-Larsen.
Nhưng các tòa án có thể tự làm ngược lại, đặc biệt là ở Michigan, nơi cử tri bầu ra các thẩm phán trong Tòa án Tối cao gồm bảy thành viên. Hơn nữa, việc đưa một đạo luật vào sổ sách, như Thống đốc Gretchen Whitmer và cơ quan lập pháp vừa làm, khiến những biện pháp bảo vệ đó khó bị loại bỏ hơn nhiều trong tương lai.
Và đó là chưa nói đến giá trị biểu tượng trong một tiểu bang mà thái độ về các vấn đề LGBTQ vẫn còn rất nhiều khác biệt. Nhưng, nói chung hầu hết các thành viên trong cộng đồng LGBTQ nhận biết rằng họ được yêu thương và quý trọng vì chính con người của họ khi được sống trong một tiểu bang như Michigan luôn sát cánh cùng họ.
Chính vì vậy mà hôm nay tôi muốn viết bài bình luận để đưa ra một nhận thức rõ ràng, mạnh mẽ nhất khi gọi Michigan là “khắc tinh” của Florida, hay nói sát nghĩa hơn một chút, Gretchen Whitmer là “khắc tinh” của Ron DeSantis, một tên phát xít trẻ đang học đòi làm lãnh đạo.
Thống đốc Gretchen Whitmer nói rằng: “Ngay bây giờ, có những cuộc tấn công trên toàn quốc nhằm vào cộng đồng LGBTQ+ của chúng ta, đặc biệt là những người hàng xóm, gia đình và bạn bè chuyển giới của chúng ta. Có các cơ quan lập pháp tiểu bang trên khắp đất nước này đang nhẫn tâm hợp pháp hóa sự phân biệt đối xử. Điều đó nguy hiểm, sai trái và tàn nhẫn, không phải là tính cách của người Mỹ.”
Dù bà Gretchen Whitmer khi nói đã không nêu ra bất kỳ tên của tiểu bang nào, nhưng không khó để nghĩ ra một số tiểu bang đủ điều kiện. Và đứng đầu danh sách là Florida, nơi Thống đốc Cộng hòa Ron DeSantis đã tự quảng cáo mình là một chiến binh chống lại đám đông không có nước da trắng và không bình thường như ông ta, chưa biết dã tâm và mục đích sâu xa của DeSantis là gì nhưng chắc chắn là DeSantis muốn đánh bóng những hành động tàn nhẫn, cứng rắn đó sẽ giúp ông ta dễ dàng giành được đề cử tổng thống của GOP năm 2024.
Giống như Gretchen Whitmer, Ron DeSantis vừa thắng cử vang dội và có các đồng minh đảng phái trong cơ quan lập pháp đã nhanh chóng thông qua một loạt các dự luật ngay sau khi nhậm chức. Nhưng nội dung thực tế của những dự luật đó lại hoàn toàn khác với Michigan.
Thay vì thông qua các dự luật khiến việc mua súng, giữ súng và mang súng trở nên khó khăn hơn thì DeSantis và các đảng viên Đảng Cộng hòa Florida sắp làm cho việc đó trở nên dễ dàng hơn. Thay vì bãi bỏ các lệnh cấm phá thai cũ, thì họ đang ban hành các lệnh cấm phá thai mới hà khắc hơn. Và sau đó là chương trình nghị sự của GOP nhằm hạn chế những gì giáo viên có thể nói về giới tính và tình dục, cấm những cuốn sách đề cập đến những chủ đề như vậy và hạn chế cách đối xử khẳng định giới tính.
DeSantis đã mô tả chương trình nghị sự của mình là nỗ lực bảo vệ tự do khỏi những người theo chủ nghĩa tự do chà đạp lên quyền của những người Mỹ theo Cơ đốc giáo và những người sở hữu súng hoặc để truyền bá bản dạng giới cho những đứa trẻ dễ bị tổn thương.
DeSantis đã ủng hộ ngày càng nhiều luật pháp cực đoan hơn trong những năm gần đây. Ông ta cấm sách và các khóa học về lịch sử Da đen, cấm chăm sóc xác định giới tính cho trẻ vị thành niên chuyển giới. DeSantis cũng mở rộng quyền hạn để trấn áp hành vi biểu tình trước các tòa nhà chính phủ tiểu bang. Đặc biệt, lệnh cấm phá thai là rất quan trọng đối với DeSantis, người cần củng cố thành tích chống phá thai của mình trước cuộc tranh cử tổng thống tiềm năng vào năm 2024. Mặc dù vẫn chưa tuyên bố tranh cử tổng thống của mình, nhưng DeSantis có thể sẽ phải đối mặt với một nhóm sơ bộ đông đúc của Đảng Cộng hòa vào năm 2024, bao gồm những người ủng hộ chống phá thai nổi tiếng là cựu Tổng thống Donald Trump và cựu Phó Tổng thống Mike Pence. Có một điểm cần chú ý, đó là gần như hầu hết các Thống đốc Cộng hòa đều có tư tưởng và quan điểm giống nhau.
Các tiểu bang xanh và đỏ luôn có những dự luật trái ngược nhau, một bên cổ võ cho tự do, mưu cầu lợi ích cho thành phần trung lưu và nghèo, tôn trọng con người và gìn giữ những quyền hiến định mà họ xứng đáng được hưởng trong khi những tiểu bang đỏ thì tước đoạt thẳng tay, đàn áp người bất đồng chính kiến, những người không có cùng màu da nhưng những tên da trắng tự cho họ là thượng đẳng, như vậy, nếu tôi nói rằng nhiều người Mỹ đang sống theo quan điểm đảng phái đến độ u mê, cuồng tín thì cũng không có gì quá đáng, họ bỏ phiếu cho những kẻ cực đoan lên nắm quyền lực để chúng quay lại cắn xé không thương tiếc những người đã bầu họ ngồi vào những chiếc ghế bỗng lộc, vậy thì trách ai bây giờ?
Thống đốc Gretchen Whitmer đã viện dẫn lý do vì tự do của người dân trong tiểu bang nhưng từ một quan điểm rất khác với lý do vì tự do của DeSantis, khi bà nói rằng: “Michigan là tiểu bang nơi chúng tôi đấu tranh cho các quyền tự do cơ bản của mọi người. Cho dù đó là quyền tự do đưa ra quyết định của riêng bạn về cơ thể của mình, quyền tự do đi học hoặc đi làm mà không phải lo lắng về một vụ xả súng hàng loạt, hoặc tự do được là chính mình, yêu người mình yêu.”
Đây là lời kêu gọi tự do mà những người ủng hộ chính phủ và những chính sách đúng đắn cũng đã và đang đưa ra, và thông điệp của họ là rất rõ ràng, rằng: “Chúng tôi không muốn các chính trị gia, các thẩm phán quyết định việc tự chăm sóc sức khỏe và quyền tự do sinh sản của họ. Họ không muốn các chính trị gia nói cho họ biết phải đi vệ sinh ở đâu, họ không muốn các chính trị gia nói cho họ biết nên đọc những cuốn sách nào.”
Bản sửa đổi đạo luật Elliott-Larsen là một dự luật của đảng Dân chủ được ký bởi một thống đốc đảng Dân chủ của riêng tiểu bang Michigan. Nhưng bà Whitmer, trong bài phát biểu của mình, đã nhấn mạnh vai trò của Đảng Cộng hòa trong việc đàn áp và tước đoạt các quyền của công dân Mỹ trong quá khứ, hiện tại và cả tương lai.
Elliott-Larsen được đặt theo tên của hai cựu thành viên Hạ viện tiểu bang đã tài trợ cho dự luật, Đảng viên Đảng Dân chủ Daisy Elliott và Đảng Cộng hòa Melvin Larsen. Elliott đã mất nhưng Larsen vẫn còn sống và xuất hiện tại buổi lễ ký kết trong sự hoan nghênh nhiệt liệt. Thống đốc Whitmer đã bày tỏ sự kính trọng đối với cựu Thống đốc William Milliken, đảng viên Đảng Cộng hòa ôn hòa, người đã ký dự luật Elliott-Larsen và là người mà Thống đốc Whitmer thường coi là hình mẫu lý tưởng cho một chính trị giá đúng đắn còn sót lại của đảng Cộng hòa.
Và câu nói tuyệt vời nhất mà Thống đốc Gretchen Whitmer sẽ đi vào lịch sử ít nhất là tại tiểu bang Michigan: “Michigan là tiểu bang nơi chúng tôi đấu tranh cho các quyền tự do cơ bản của mọi người.”
Lời nói ngắn gọn, chứa đầy sự thông cảm và tình người với nhau của bà Whitmer không phải là kiểu hùng biện dao to búa lớn mà DeSantis, Đảng Cộng hòa Florida hoặc những người đồng cấp của họ trên khắp đất nước thường đưa ra. Thay vào đó, họ dường như quan tâm nhiều hơn đến việc ghi điểm với người xem Fox News bằng cách biến các đảng viên Đảng Dân chủ trở thành kẻ thù, không chỉ của cử tri Đảng Cộng hòa mà còn của chính nước Mỹ. Trên thực tế, một nhà lập pháp Đảng Cộng hòa ở Florida gần đây đã đưa ra một dự luật đòi loại bỏ hoàn toàn đảng Dân chủ ra khỏi tiểu bang.
Ít nhất là ở Michigan, dự luật mới được ký này dường như đang mang lại lợi ích cho Thống đốc Gretchen Whitmer và Đảng Dân chủ vì chương trình nghị sự của cánh hữu đã khiến nhiều cử tri trung lập xa lánh – bao gồm cả những người chủ yếu nghĩ về các vấn đề kinh tế.
Chưa hết, Thống đốc Michigan đã ký luật bãi bỏ một đạo luật có tuổi đời hàng chục năm của tiểu bang quy định hỗ trợ phá thai là phạm tội có thể trở thành trọng tội với 4 năm tù.
Một lệnh cấm phá thai có tuổi đời gần một thế kỷ, từ năm 1931 đã thúc đẩy một trong những cuộc vận động bỏ phiếu lớn nhất trong lịch sử Michigan đã bị Thống đốc Gretchen Whitmer bãi bỏ hôm thứ Tư, chỉ vài tháng sau khi cử tri ghi nhận quyền phá thai trong hiến pháp của tiểu bang. Lệnh cấm năm 1931 có thể được thực thi trở lại trong tương lai nếu cử tri thu thập đủ chữ ký để một lần nữa sửa đổi hiến pháp tiểu bang và bãi bỏ quyền phá thai nhưng chữ ký của Thống đốc Gretchen Whitmer vào thứ Tư đã loại bỏ khả năng đó, xóa bỏ luật hoàn toàn. Việc ký kết hôm thứ Tư tuần rồi đã đánh dấu một chiến thắng khác cho những người ủng hộ quyền phá thai ở Michigan, là tiểu bang Dân chủ cùng với California và Vermont vào tháng 11 năm ngoái đã đưa quyền phá thai vào hiến pháp của tiểu bang họ.
Lời kết:
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh kéo dài bốn thập niên để thông qua những sửa đổi tốt đẹp cho người dân Michigan, đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT, Thống đốc Gretchen Whitmer, người nữ anh thư đáng khâm phục và kính trọng không chỉ của riêng tiểu bang Michigan mà còn trên cả nước, quyết tâm và hành động của bà một lần nữa gửi đi một thông điệp đối nghịch với những dự luật của DeSantis, một tên phát xít trẻ, ngang ngược và tàn nhẫn đã và đang thực hiện tại tiểu bang của ông ta. Dự luật mới nhất cấm phá thai với sáu tuần ở Florida là đàn áp nữ giới, tước đoạt quyền tự do đưa ra quyết định về cơ thể của nữ giới, gây tổn hại một cách không cân xứng cho người Da đen và người Latinh, người trong cộng đồng LGBT và những người có thu nhập thấp do phân biệt chủng tộc và phân biệt đối xử có hệ thống đặc biệt tại hai tiểu bang đỏ khá cực đoan tại Mỹ, đó là Florida và Texas là những dự luật bệnh hoạn của những kẻ bất xứng.
Viết đến đây, tôi vẫn còn lấn cấn hoài, và cảm thấy thật khó hiểu, và muốn đi tìm một lời giải thích thỏa đáng cho chính mình, khi quý vị thính giả nghe xong bài bình luận này và là người đang sống tại Mỹ, xin hãy cho tôi một lời giải thích tại sao vẫn có nhiều người Mỹ bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa, bỏ phiếu cho DeSantis, cho Trump mà không hề nghĩ đến bản thân họ, những người thân trong gia đình họ và con cháu họ.
Chẳng lẽ những cử tri Cộng hòa ở tiểu bang Florida, Texas toàn là những người da trắng, hay không có thành viên nào trong gia đình họ là người của cộng đồng LGBT, không có phụ nữ nào trong gia đình họ cần đến quyền tự quyết với cơ thể của chính họ, tự quyết với vấn đề sinh sản, hay cần đến quyền phá thai khi gặp phải những trường hợp bất khả kháng, ngoài ý muốn hay sao?
Việt Linh 24.04.2023