(CNBC) – Thượng nghị sĩ Ron Wyden (Dân chủ – Oregon) vào thứ Hai yêu cầu cầu nhà đóng góp khổng lồ cho Cộng hoà Harlan Crow giao nộp danh sách đầy đủ những món quà xa xỉ đã tặng cho Thẩm phán Tối cao Pháp viện Clarence Thomas, và chứng cớ tỉ phú bất động sản tuân theo luật thuế liên bang liên quan đến những khoản hào phóng không được tiết lộ dành cho vợ chồng Thẩm phán. 

“Sự sắp đặt chưa từng có tiền lệ giữa một ân nhân giàu có và một Thẩm phán Tối cao Pháp viện đặt ra những lo ngại nghiêm trọng liên quan đến thuế liên bang và luật đạo đức,” Chủ tịch Uỷ ban Tài chánh Thượng viện ghi trong thư dài 6 trang gởi cho ông Crow. 

Lá thư được gởi đi giữa bối cảnh Thomas và Tối cao Pháp viện đối mặt với những chỉ trích sau bài báo được ProPublica loan tin vào ngày 6 tháng 4, trong đó cáo buộc ông chủ tịch Crow Holdings trong 2 hai thập niên qua đã tiếp đãi Thẩm phán bảo thủ bằng những chuyến du lịch xa hoa trị giá hàng trăm ngàn Mỹ kim. 

ProPublica vào ngày 13 tháng 4 cũng loan tin, công ty Crow vào năm 2014 mua 3 bất động sản ở Savannah, Georgia, từ Thomas và gia đình ông ta, trong đó có căn nhà nơi mẹ của Thẩm phán sống miễn phí hơn 1 thập niên. 

Tỉ phú bao vợ chồng Thomas và Ginni du lịch nước ngoài đến Indonesia, New Zealand và Hy Lạp, bay trên phi cơ riêng hay du thuyền hạng sang của Crow. 

Thomas không công khai bất cứ món quà nào từ  tỉ phú bất động sản, hay tài sản được Crow mua lại, cho đến khi ProPublica tiết lộ. 

“Những bí mật chung quanh những giao dịch giữa ông và Thẩm phán Thomas đơn giản không thể chấp nhận được,” thư ghi. “Công chúng Mỹ xứng đáng được giải thích đầy đủ về những khoản hào phóng được ông dành cho Thẩm phán Thomas, bao gồm liệu những món quà đó có  tuân thủ theo tất cả luật thuế liên bang và luật đạo đức liên quan hay không.” Thư yêu cầu danh sách tất cả các chuyến bay Thomas bay trên phi cơ riêng của Crow, cũng như thông tin cụ thể những chuyến đi đó. Wyden yêu cầu thông tin chi tiết tương tự về những chuyến du lịch của Thẩm phán trên du thuyền Michaela Rose, và thông tin về việc mua bán những căn nhà ở Georgia. 

“Hãy vui lòng liệt kê bất cứ món quà hay khoản tiền nào có giá trị vượt quá $1000 được trả cho Thomas hay thân nhân Thẩm phán kể từ khi ông tuyên thệ vào Tối cao Pháp viện,” Chủ tịch Uỷ ban Tài chánh Thượng viện kết luận. 

Thư của Thượng nghị sĩ Wyden lưu ý, luật thuế liên bang đòi hỏi người tặng quà phải trả tất cả các loại thuế liên quan. “Sở Thuế từ lâu nói rõ, thuế quà tặng áp dụng đối với người chuyển nhượng một món quà, kể cả trong những trường hợp người chuyển nhượng cho sử dụng bất động sản mà không trông đợi nhận lại  bất cứ thứ gì ít nhất có giá trị tương đương,” thư ghi. 

Ngoài việc yêu cầu Crow cung cấp bằng chứng liên quan đến khả năng công ty ông ta nợ thuế quà tặng, Wyden còn hỏi liệu Crow có yêu cầu khấu trừ hoặc khấu hao doanh nghiệp đối với phi cơ  và du thuyền riêng  của ông liên quan đến các chuyến du lịch của Thomas hay không.

Wyden là lãnh đạo của Dân chủ Thượng viện trong Uỷ ban chung của Quốc hội về Thuế.

“Chúng tôi sẽ hồi đáp thư của Chủ tịch Wyden đúng hạn,” Văn phòng  Crow cho hay. 

Vào tuần trước, Thượng nghị sĩ Dick Durbin (Dân chủ – Illinois) – Chủ tịch Uỷ ban Tư pháp Thượng viện – gởi thư mời Chánh thẩm John Roberts ra điều trần về cải tổ đạo đức tại Tối cao Pháp viện. 

Thư của ông Durbin gởi cho Robert lưu ý, “Có một loạt tiết lộ liên quan đến việc các Thẩm phán không đáp ứng các tiêu chuẩn về đạo đức đối với thẩm phán liên bang khác.” 

Chánh  thẩm Robert cho đến đầu tuần vẫn chưa hồi đáp thư mời này. 

Hương Giang (Theo CNBC)