(New York Times) – Cộng hoà tại Hạ viện vào thứ Ba bỏ phiếu đề cử Phó Lãnh tụ Đa số Hạ viện Tom Emmer làm Chủ tịch Hạ viện, đưa ông trở thành nhà lập pháp Cộng hoà thứ 3 trong 3 tuần qua tìm cách kiếm đủ 217 phiếu để bảo đảm nắm cây búa lãnh đạo trong tay.
Ông Emmer (Minnesota) – lãnh đạo thứ 3 của Cộng hoà Hạ viện – được đề cử sau 5 vòng bỏ phiếu nội bộ vốn đang bị chia rẽ sâu sắc, trong bối cảnh Hạ viện bị tê liệt do không có lãnh đạo trong 3 tuần qua.
Nhưng chiến thắng cách biệt sít sao của Dân biểu cho thấy Cộng hoà tại Hạ viện vẫn còn mâu thuẫn sâu sắc, đặt ra câu hỏi liệu ông có thể giành được đa số phiếu chiến thắng khi ra sàn Hạ viện hay không. Dân biểu Mike Johnson (Cộng hoà – Louisiana) – luật sư bảo thủ được phe cánh hữu ưa chuộng – đã thách thức Emmer quyết liệt.
Emmer đánh bại Johnson với số phiếu 117 – 97. Công hoà sau đó đã tổ chức bỏ phiếu điểm danh để thăm dò có bao nhiêu lá phiếu nội bộ dự tính sẽ dành cho ứng cử viên của họ trên sàn Hạ viện. Theo Dân biểu Dan Meuser (Pennsylvania), ít nhất 10 nhà lập pháp Cộng hoà cho biết sẽ không ủng hộ Emmer.
Với thế đa số sít sao, ứng cử viên Cộng hoà chỉ có thể mất 4 phiếu nội bộ trên sàn mới có thể thắng ghế Chủ tịch Hạ viện. 62 tuổi, ông Emmer bây giờ có khả năng đối mặt với những vấn đề tương tự đã khiến cựu Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy mất chức, và Lãnh tụ Đa số Hạ viện Steve Scalise (Louisiana) – ứng cử viên đầu tiên thay thế ông ta thất bại.
Phe cực hữu của Cộng hoà tố cáo Emmer không hậu thuẫn cựu Tổng thốnt Donald Trump đầy đủ, trong khi một số nhà lập pháp trung dung không hài lòng vì ông không hậu thuẫn nỗ lực tạm thời trao quyền cho Tạm quyền Chủ tịch Hạ viện Patrick T. McHenry (North Carolina).
Cộng hoà Hạ viện vào tối thứ Hai tổ chức diễn đàn cho tất cả những ai muốn tham gia giành đề cử, bắt đầu với 9 ứng cử viên, phản ánh sự chia rẽ nội bộ sâu sắc. Emmer nằm trong số những ứng cử viên không bỏ phiếu phản đối chứng nhận chiến thắng của Tổng thống Joe Biden tại ít nhất 1 tiểu bang. Ông cũng là một trong những người duy nhất bỏ phiếu ủng hộ dự luật chi tiêu tạm thời do cựu Chủ tịch Hạ viện McCarthy đưa ra để ngăn chặn chính phủ đóng cửa.
Một số nhà lập pháp Công hoà đã bị loại trong những vòng bỏ phiếu ban đầu, gồm có Dân biểu Pete Sessions (Texas), cựu Chủ tịch Uỷ ban Quy tắc Hạ viện Jack Bergman ( Michigan) – Trung tướng Thuỷ quân Lục chiến hồi hưu, Austin Scott (Georgia). Sau đó Dân biểu Byron Donalds (Florida), và Kevin Hern (Oklahoma) ngang ngửa phiếu nhau ở vị trí cuối cùng. Rồi ông Donalds rút lui, còn Hern bị loại.
Từng là huấn luyện viên và vận động viên khúc côn cầu ở trường đại học, ông Emmer có các đồng minh cả ở phe bảo thủ và phe có thế giá gốc rễ trong Cộng hoà. Nhà lập pháp phục vụ hai nhiệm kỳ Chủ tịch Ủy ban Quốc hội Cộng hòa Quốc gia, giúp các ứng cử viên Cộng hòa trên khắp quốc gia giành chiến thắng trong cuộc bầu cử, vào Hạ viện trong nhiệm kỳ này.
Trong một dấu hiệu cho thấy những rạn nứt tiếp tục có thể làm phức tạp thêm con đường giành ghế Chủ tịch của ông Emmer, các nhà lập pháp cho biết một số Dân biểu Cộng hòa bỏ phiếu trắng, hoặc bỏ phiếu cho những ứng cử viên khác không tranh cử. Điều này gợi ý, có một nhóm chống đối có thể gây nhiều rắc rối cho ông.
Hương Giang (Theo New York Times)