Cộng hoà bây giờ dưới bóng Trump – Mitt Romney báo nghỉ hưu, kêu gọi thế hệ lãnh đạo mới 

(New York Times) – Thượng nghị Cộng hoà Mitt Romney – ứng cử viên tổng thống Cộng hoà 2012, người làm nên lịch sử khi đi ngược lại đảng của mình, bỏ phiếu truất phế cựu Tổng thống Donald Trump – vào thứ Tư thông báo sẽ không tái tranh cử Thượng viện vào năm 2024, và muốn dọn đường cho một “thế hệ lãnh đạo mới.” 

Nhà lập pháp 76 tuổi từ tiểu bang Utah cho rằng, Trump 77 tuổi và Tổng thống Biden 80 tuổi nên theo chân ông, nhường đường cho các ứng cử viên trẻ tuổi. Romney cho rằng, cả hai đều không lãnh đạo đảng mình một cách hiệu quả đối đầu với “những thách thức quan trọng” mà quốc gia đang đối mặt. 

“Vào cuối một nhiệm kỳ khác, tôi sẽ ở độ tuổi ngoài 80. Thành thật mà nói, đã đến lúc cần có một thế hệ lãnh đạo mới,” Romney nói trong băng video. “Họ là những người cần đưa ra những quyết định sẽ hình thành thế giới họ đang sinh sống.” 

Thông báo ở mức độ nào đó là đỉnh điểm của sự chia rẽ kéo dài giữa Romney, một cựu Thống đốc giàu có và lịch thiệp và là một nhà bảo thủ truyền thống, với Đảng Cộng hoà vốn đã thay đổi, trở nên thô thiển trong những năm gần đây. 

“Không nghi ngờ gì, Đảng Cộng hoà hôm nay nằm dưới bóng của Donald Trump,” Romney nói. Ông lưu ý, nhóm cực hữu của Cộng hoà ít quan tâm đến chính sách, và tập trung nhiều hơn vào “cay đắng, trừng phạt, điều tra bầu cử 2020.” 

Đắc cử Thượng viện vào năm 2018, Romney gặp khó khăn tìm chỗ đứng trong một đảng đã nghiêng mạnh về cánh hữu và tại Điện Capitol, nơi đa số Cộng hoà vẫn trung thành với Trump (ít nhất công khai như vậy). Quyết định rút lui khỏi chính trường được cân nhắc trong nhiều tháng, và được đưa ra chỉ vài tuần trước khi xuất bản cuốn tiểu sử: “Romney: A Reckoning,” trong đó ông tiết lộ nhiều đồng nghiệp Cộng hoà sau lưng chế nhạo và xem thường Donald Trump. 

Romney kể Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (Cộng hoà – Kentucky) bảo rằng ông “may mắn,” vì có thể “nói những điều mà tất cả chúng ta đều nghĩ tới.” 

“Ông có thể nói về ông ta mà tất cả chúng ta đều đồng tình nhưng không thể nói ra,” McConnell nói với Romney, theo trích đoạn cuốn sách được đăng trên The Atlantic vào thứ Tư. Thượng nghị sĩ cho biết, mười mấy Thượng nghị sĩ cũng nói tương tự như vậy với ông, bày tỏ ganh tị vì ông có thể công khai chỉ trích Trump. 

Trong video thông báo hồi hưu, Romney cho rằng cả Biden và Trump đều không giải quyết được những thách thức quan trọng nhất của quốc gia, gồm biến đổi khí hậu, nợ nần chồng chất, và những mối đe dọa độc tài từ Nga và Trung Quốc, đồng thời tỏ ý họ không phù hợp lãnh đạo đất nước trong tương lai. “Sẽ là điều tuyệt vời nếu cả Tổng thống Biden và cựu Tổng thống Trump đứng sang một bên”, ông Romney nói trước  truyền thông tại Điện Capitol.

Lời kêu gọi được Romney đưa ra giữa bối cảnh lo ngại tuổi tác của Tổng thống Biden và những viên chức dân cử khác, trong đó có McConnell 81 tuổi, nhất là gần đây những vấn đề sức khoẻ của lãnh đạo Cộng hoà tại Thượng viện đặt ra những câu hỏi liệu ông có phù hợp với vị trí hay không. 

Tuy nhiên, Romney lại phản đối đề nghị McConnell rút lui. “Ông ấy ở vị trí có thể tạo ra sự khác biệt thực sự ở độ tuổi của mình,” Thượng nghị sĩ nói. “Nếu tôi là lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, tôi cũng có thể đưa ra một quyết định khác, nhưng tôi lại không phải.” 

Romney cũng cho biết, sau khi  thông báo nghỉ hưu, ông đã nhận được điện thoại từ Tổng thống Biden, “rất tử tế và sảng khoái.” 

Hương Giang (Theo New York Times)