(CaliToday) – Quan toà giám sát phiên toà xét xử vụ kiện dân sự ở New York vào thứ Tư yêu cầu Donald Trump lên bục nhân chứng, sau khi cáo buộc ông ta một lần nữa vi phạm lệnh bịt miệng với những ý kiến nhắm vào lục sự toà.
Thẩm phán Arthur F. Engoron phạt cựu Tổng thống $10.000 Mỹ kim, sau khi quyết định, Trump một lần nữa vi phạm lệnh cấm bàn về nhân viên toà. Trước đó, Thẩm phán đã phạt cựu Tổng thống $5000 Mỹ kim vì quên không gỡ bản sao những công kích nhắm vào phụ tá pháp lý của ông, bà Allison Greenfield, trên trang mạng chiến dịch vận động tranh cử tổng thống.
Sự việc dẫn đến việc Trump đứng trên bục nhân chứng bắt đầu trong thời gian toà nghỉ trưa, khi ông lên tiếng chỉ trích Thẩm phán, điều được phép theo lệnh toà, nhưng cựu Tổng thống không dừng ở đó. “Thẩm phán này là thẩm phán rất đảng phái, cùng với một người rất đảng phái ngồi cạnh ông ta, có lẽ thậm chí còn đảng phái hơn ông ta,” Trump nói.
Khi trở lại phiên xét xử, Engoron hỏi liệu Trump có muốn lên bục nhân chứng hay không. Cựu Tổng thống không chút do dự, ngay lập tức đứng dậy, bước đến bục nhân chứng. Trong bộ vest màu xanh dương, cà vạt màu đỏ, ông Trump đưa tay phải tuyên thệ “nói sự thật, toàn bộ sự thật và chỉ sự thật mà thôi.”
Trump bất ngờ trong tư cách nhân chứng, được quan toà thẩm vấn, là giây phút đáng kinh ngạc, ngay cả trong một năm lần đầu tiên chưa từng có tiền lệ đối với một cựu tổng thống, 4 lần bị truy tố và hiện đối mặt với những phiên toà hình sự. Tất cả đều diễn ra trong khi ông vận động tranh cử vào Toà Bạch Ốc năm 2024.
Về mặt lý thuyết, diễn biến này, khi cựu Tổng thống Trump bị cáo buộc vi phạm lệnh bịt miệng, tiếp tục công kích các đối thủ có thể dẫn đến việc bị tù, là lời nhắc nhở rõ ràng về những khó khăn mà ông sẽ phải đối mặt khi chuyển hướng những giọng điệu vận động tranh cử trước thực tế pháp lý và những hạn chế của toà.
Khi Trump đã đứng trên bục, Engoron bắt đầu thẩm vấn cựu Tổng thống, đọc lại những gì Trump phát ngôn trước truyền thông bên ngoài phòng xử án vài giờ trước.
Trước giờ trưa, toán luật sư biện hộ cho rằng, những ý kiến của thân chủ không phải nhắm vào bà Greenfield mà vào cựu luật sư chuyên đi sửa sai cho ông Trump, người ngồi trên bục nhân chứng, cũng cạnh Thẩm phán. Lý do này khó có thể tin được, nhất là với những chỉ trích cựu Tổng thống dành cho lục sự toà trước đây. Nhưng Engoron muốn nghe trực tiếp từ Trump.
“Ông đang ám chỉ đến ai vậy? Engoron hỏi. “Ông và Cohen,” Trump đáp.
“Ông có chắc mình không có ý nói người ngồi ở phía bên kia chứ?” Engoron hỏi tiếp, ám chỉ phụ tá pháp lý đang ngồi ngay bên phải ông.
“Vâng, tôi chắc chắn,” Trump trả lời.
Thẩm phán cảnh báo Trump và toán luật sư rằng, ông đang bảo vệ nhân viên của mình trong một “môi trường căng thẳng,” và mặc dù ý kiến đăng trên mạng xã hội hay trên trang mạng vận động tranh cử có thể vô tình, nhưng những bình luận của Trump vào sáng thứ Tư “rõ ràng cố tình.”
“Tôi không muốn bất cứ ai bị giết,” Engoron nói.
Thẩm phán tiếp tục hỏi cựu Tổng thống liệu có phải ông ta trước đây từng ám chỉ lục sự tòa là người theo Dân chủ mang tính đảng phái hay không. “Tôi nghĩ bà ấy rất thành kiến với chúng tôi. Tôi nghĩ, chúng tôi đã nói rõ,” Trump nói, lưu ý, họ đã “đăng tấm hình” mà toà không muốn được đăng và họ đã gỡ xuống.
Engoron liền quay sang hỏi bị cáo, có phải ông luôn luôn gọi Cohen là “Michael Cohen không?” Cựu Tổng thống trả lời, “không!” và luật sư biện hộ giải thích, Trump có nhiều cách xúc phạm hơn khi nói về cựu luật sư chuyên sửa sai của mình.
Engoron liền hỏi các luật sư khác muốn đặt câu hỏi cho bị cáo hay không, không ai lên tiếng, va toà cho Trump về chỗ.
“Là người quyết định dựa trên sự thật, tôi phát giác ra nhân chứng không đáng tin cậy,” Toà nói. Ông lưu ý những ý kiến trước đây của ông Trump về phụ tá của mình, và trên thực tế có một rào chắn ngăn giữa Thẩm phán và Cohen trên bục nhân chứng.
Engoron tuyên bố phạt Trump $10.000 Mỹ kim.
Phán quyết ngay lập tức vấp phải sự phản đối từ luật sư biện hộ, họ cho rằng không thể chứng minh Trump đang ám chỉ đến ai. Luật sư cũng chớp lấy cơ hội than phiền về vai trò quá lớn của lục sự bên cạnh toà, sau khi luật sư Alina Habba tố cáo bà Green vào buổi sáng nhướng mắt khó chịu đối với những câu hỏi từ biện hộ.
“Tôi không thích bị nhướng mắt,” Habba nói. “Tôi không thích bị lục sự toà, những người không đóng vai trò thẩm phán, la lối.”
Engoron cho hay, ông tái cân nhắc thỉnh nguyện của mình, nhưng lưu ý, những khiếu nại đó chẳng qua chứng minh “chính xác quan điểm của tôi” rằng, Trump muốn nói về lục sự toà. “Tôi đã tái cân nhắc, giữ nguyên phán quyết,” Thẩm phán nói. “Đừng phạm lần nữa, hay sẽ tồi tệ hơn.”
Trump không bày tỏ phản ứng với Engoron, nhìn thẳng khi toà quay trở lại thủ tục tố tụng, và Cohen quay trở lại bục nhân chứng. Anh ta vẫn khoanh tay xem luật sư đối chất với cựu luật sư.
Cựu Tổng thống đưa hai tay lên, quay mặt xuống những người trong phòng xử án, khi Cohen khai Trump không trực tiếp ra lệnh cho ông ta thổi phồng báo cáo tài chánh, mâu thuẫn với lời khai trước đây. (Cohen sau đó nói rõ, Trump không trực tiếp yêu cầu ông ta, nhưng ám chỉ bằng giọng điệu của một trùm băng đảng.)
Luật sư lập tức yêu cầu toà đưa phán quyết ngay tại chỗ, bãi bỏ phiên toà vì Cohen là nhân chứng quan trọng của Văn phòng Biện lý New York.
“Bác bỏ!” Toà phán.
Lúc này, Trump dường như không chịu được nữa, đứng dậy, lao ra khỏi phòng xử án, trong khi Cohen vẫn còn trên bục nhân chứng. Cựu Tổng thống rõ ràng ngứa mắt khi phát biểu trước truyền thông ở bên ngoài. “Chúng tôi đã thắng phiên tòa này,” Trump tuyên bố trước khi bỏ đi.
Nhưng hoá ra Trump vẫn chưa xong, ông ta quay trở lại cùng với luật sư khi phiên toà kết thúc. Họ ở lại họp kín cùng với Thẩm phán và công tố viên khoảng 45 phút.
Khi đi ra, cựu Tổng thống không tiết lộ nội dung họp, nhưng tiếp tục chỉ trích quan toà, và một lần nữa than phiền mình không được xét xử bồi thẩm đoàn. “Vụ này sẽ kết thúc,” Trump nói. “Nếu chúng tôi có bồi thẩm đoàn, vụ này trên thực tế sẽ không diễn ra.”
Hương Giang (Tổng hợp)