(CaliToday) – Quan toà giám sát vụ kiện dân sự ông Donald Trump thực hành kinh doanh gian lận ở New York vào thứ Sáu phạt cựu Tổng thống $5000 Mỹ kim vì “đã vi phạm trắng trợn” lệnh bịt miệng được ban hành vào đầu tháng.
Thẩm phán Arthur Engoron quyết định không buộc ông Trump tội khinh thường toà, nhưng cảnh cáo, nếu vi phạm án lệnh một lần nữa, cựu Tổng thống có thể đối mặt với những hình phạt nghiêm trọng hơn, kể cả ngồi tù.
Trong những ngày đầu phiên xét xử, Thẩm phán Engoron cấm ông Trump công kích nhân viên của ông, sau khi cựu Tổng thống ngay khi phiên tòa đang diễn ra đã lên mạng xã hội Truth Social đăng hình phụ tá pháp lý của Thẩm phán, luật sư Allison Greenfield, với Lãnh tụ Đa số Thượng viện Chuck Schumer. Trump gắn mác cho Greenfield là “bạn gái của Schumer,” và cáo buộc bà “tiến hành vụ này để chống lại tôi.”
Phát ngôn nhân Văn phòng ông Schumer chỉ trích ý kiến của ông Trump “lố bịch, vô lý và sai trái,” và Thượng nghị sĩ không biết bà Greenfield.
Ý kiến của cựu Tổng thống được xoá khỏi Truth Social vào ngày 3 tháng 10 – ngày Thẩm phán Engoron ban hành lệnh bịt miệng, nhưng bản sao ý kiến này vẫn được đăng trên trang mạng chiến dịch vận động tranh cử của ông Trump, cho đến 10h tối thứ 5, sau khi Thẩm phán biết về việc này và liên lạc với toán luật sư biện hộ. Luật sư Christopher M. Kise vào thứ Sáu trước toà cho hay, việc không gỡ ý kiến khỏi trang mạng sớm hơn do vô tình. Luật sư thay mặt thân chủ xin lỗi toà.
Trong án lệnh mới vào thứ Sáu, Toà cho hay, ông đưa ra mức phạt $5000 Mỹ kim tượng trưng, vì đây là lần đầu tiên Trump vi phạm và lỗi vô ý, nhưng nếu vi phạm nữa thì sẽ bị phạt nghiêm khắc hơn.
“Đừng phạm sai lầm, những vi phạm trong tương lai, cho dù cố ý hay vô ý chăng nữa, người vi phạm sẽ bị chế tài nghiêm khắc hơn,” án lệnh ghi. Toà cũng cho hay, các hình phạt có thể bao gồm phạt nặng hơn, buộc Trump tội khinh thường toà, và “có thể ngồi tù.”
“Trong bầu không khí nóng hiện nay, những thông tin sai sự thật có thể kích động, và trong một số trường hợp đã xảy ra, dẫn đến tổn hại nghiêm trọng về thể chất, và tệ hơn.”
Thường xuyên chỉ trích quan toà, công tố, và nhân chứng trong các vụ dân sự và hình sự chống lại ông ta, Trump bị hạn chế phát ngôn, không chỉ trong vụ gian lận dân sự ở Manhattan, mà còn trong vụ truy tố liên bang nỗ lực đảo ngược kết quả bầu cử 2020 ở D.C.
Các quan toà phải cân bằng giữa tôn trọng quyền Tu chính Án thứ Nhất của ứng cử viên tái tranh cử tổng thống, và giữ cho toà trật tự và trang nghiêm. Họ cũng phải cân nhắc những gì sẽ là hình phạt có hiệu quả, và mang tính răn đe, đối với người đàn ông có giá trị tài sản ước tính hàng tỉ Mỹ kim.
Trong lệnh bịt miệng, Thẩm phán Engoron tuyên bố, những công kích cá nhân nhắm vào nhân viên của ông “không chấp nhận được,” và toà sẽ không “dung thứ trong bất cứ trường hợp nào.” Toà cấm Trump đăng trên mạng xã hội, email hay công khai những ý kiến về nhân viên toà, và nếu không tuân theo sẽ đối mặt với những hình phạt nghiêm trọng.
Lệnh bịt miệng ở Manhattan và D.C khiến cựu Tổng thống bị hạn chế phát ngôn hay bình luận.
Án lệnh của Thẩm phán Tanya Chutkan ở D.C cấm ông công khai chỉ trích nhân viên toà, công tố Văn phòng Công tố viên Đặc biệt, Jack Smith, và nhân chứng trong vụ án. Tuy nhiên, Trump được tự do chỉ trích các đối thủ chính trị, Bộ Tư pháp nói chung.
Donald Trump vào thứ Sáu không tham dự phiên toà dân sự ở New York, mặc dù có mặt vào những ngày trước, và vẫn sử dụng hành lang bên ngoài phòng xử án để chỉ trích hay đưa ra tuyên bố về những vụ pháp lý và những vấn đề chính trị. Cá nhân cựu Tổng thống không vi phạm lệnh của Thẩm phán Engoron.
Hương Giang (Theo New York Times)