(Washington Post) – Tối cao Pháp viện vào thứ Tư gia hạn thêm đến cuối tuần mới đưa ra quyết định liệu loại thuốc phá thai được hàng triệu phụ nữ sử dụng vẫn nên có mặt trên thị trường toàn quốc hay không. 

Thẩm phán Tối cao Pháp viện  Samuel A. Alito Jr. vào ngày 14 tháng 4 ra án lệnh tạm thời cho phép thuốc phá thai thông thường vẫn có mặt rộng rãi đến ngày 19 tháng 4, trong thời gian Tối cao Pháp viện cân nhắc liệu vẫn giữ nguyên phê chuẩn thuốc của FDA theo yêu cầu khẩn cấp từ chính phủ Tổng thống Joe Biden hay không. Quyết định này vào hôm nay được gia hạn đến cuối ngày thứ Sáu, nhưng Toà có thể thông báo quyết định trước hạn chót này. 

Việc trì hoãn có thể chỉ ra, toà hiện tại chưa 100% đồng thuận sẽ giải quyết tranh chấp lớn đầu tiên liên quan đến phá thai như thế nào kể từ khi đảo ngược quyền phá thai được Hiến pháp bảo vệ trong Roe v. Wade. Thương lượng kín có thể đang diễn ra, hoặc đa số tòa có thể đã có quyết định, trong khi 1 hoặc 2 thẩm phán quyết định sẽ viết bất đồng hoặc cần thêm thời gian. 

Chính phủ Tổng thống Joe Biden, các nhà cung cấp dịch vụ phá thai, và các nhà hoạt động chống phá thai, các nhà bào chế thuốc và Cơ quan Quản trị Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ tham gia vào cuộc chiến diễn ra nhanh chóng và đôi khi mù mờ về thuốc mifepristone vốn được sử dụng trong hơn phân nửa các ca phá thai của quốc gia. 

Loại thuốc này hiện tại bệnh nhân được gởi qua đường thư và uống tại nhà đã  trở nên quan trọng khi các tiểu bang hạn chế hoặc cấm phá thai sau phán quyết của Tối cao Pháp viện đối với vụ kiện Dobbs chống Jackson Women’s Health Organization vào tháng 6 năm ngoái. 

Tối cao Pháp viện đang cân nhắc quyết định của Toà Phúc Thẩm khu vực 5, trong đó vẫn cho phép thuốc có mặt trên thị trường nhưng đảo ngược những quyết định của FDA vào năm 2016 tạo điều kiện sử dụng mifepristone như: Cho phép bệnh nhân nhận thuốc qua thư, chuyên viên y tế có thể kê toa thuốc không cần đến bác sĩ, và phê chuẩn sử dụng thuốc cho thai kỳ lên đến 10 tuần thay vì 7 tuần. 

Toà Phúc thẩm đưa ra quyết định trên sau khi Thẩm phán liên bang tại Texas, ông Matthew Kacsmaryk phán quyết chưa từng có tiền lệ: đình chỉ kê toa và phân phối thuốc mifepristone – một trong hai loại thuốc được sử dụng phá thai đã được FDA phê chuẩn trên thị trường Mỹ hơn 2 thập niên. Kacsmaryk đứng về phía bên khởi kiện với lập luận: thủ tục phê chuẩn thuốc của FDA diễn ra gấp rút không phù hợp, dẫn đến việc một loại thuốc không an toàn có mặt trên thị trường. 

Chính phủ ông Biden và các nhà sản xuất thuốc đã gọi quyết định của thẩm phán Kacsymaryk là cuộc tấn công chưa từng có vào chuyên môn của FDA, cơ quan dựa trên dữ liệu từ hàng chục cuộc thử nghiệm lâm sàng khi phê chuẩn loại thuốc này. “Nếu được phép có hiệu lực, án lệnh của các tòa án cấp dưới sẽ đảo ngược cách quản trị đối với mifepristone, với những hậu quả sâu rộng cho ngành dược phẩm, phụ nữ cần thuốc và khả năng của FDA trong việc thực thi thẩm quyền của mình theo luật,” chính phủ ghi trong thỉnh nguyện gởi Tối cao Pháp viện. 

Trong thỉnh nguyện khẩn cấp thứ hai do Danco Laboratories – một trong những công ty sản xuất mifepristone – đệ lên toà, luật sư của họ đề nghị,  các Thẩm phán nên để cho giới chuyên môn khoa học ở FDA xác định thuốc có an toàn và hiệu quả hay không. 

Bệnh nhân có thể chấm dứt thai kỳ bằng cách chỉ sử dụng thuốc misoprostol, mặc dù có thể dẫn đến chuột rút và xuất huyết nhiều hơn. Các nhà cung cấp dịch vụ phá thai cho biết họ sẽ tiếp tục dịch vụ phá thai bằng thuốc bất chấp điều gì xảy ra với mifepristone.

Hương Giang (Theo Washington Post)