(CaliToday – Tổng hợp) – Tập đoàn Walt Disney Parks và Resorts vào thứ Tư khởi kiện Ron DeSantis và uỷ ban giám sát do đích thân Thống đốc Florida bổ nhiệm, tố cáo ứng cử viên tương lai tranh cử tổng thống Cộng hoà 2024 vũ khí hoá quyền lực chính trị nhằm trừng phạt công ty vì họ đã thực hiện quyền tự do ngôn luận.
Năm ngoái, dưới áp lực từ nhân viên, Disney đã chỉ trích luật giáo dục của Florida cấm thảo luận về xu hướng tình dục và nhận dạng giới tính trong lớp học đối với học sinh nhỏ tuổi. Gần như ngay lập tức, Thống đốc Ron DeSantis bắt đầu tố cáo công ty “Woke Disney,” và thề sẽ cho công ty biết ai mới là ông chủ thực sự. “Nếu Disney muốn đấu, thì họ đã chọn sai đối thủ,” DeSantis ghi trong email gây quỹ vào lúc đó.
Kể từ đó, các nhà lập pháp Florida dưới sự hối thúc của DeSantis đã nhắm mục tiêu vào Disney – nhà đóng thuế lớn nhất của tiểu bang – bằng nhiều biện pháp thù địch. Vào tháng 2, họ chấm dứt quyền tự trị lâu năm của Disney với khu giải trí 25.000 mẫu như thể đây là một quận. DeSantis vào tuần trước thông báo kế hoạch buộc Disney phải tuân theo quy định thanh tra trò chơi mới.
Disney lâu nay lặng lẽ dùng mưu mẹo tìm cách tự bảo vệ, làm cho Thống đốc và đồng minh tức giận. Tuy nhiên, vào thứ Tư công ty quyết định như vậy đã quá đủ. Disney đệ đơn vụ kiện Tu chính Án thứ Nhất chống lại DeSantis và 5 thành viên uỷ ban giám sát dịch vụ chính phủ tại Disney World lên toà liên bang, cáo buộc “chiến dịch trả đũa có mục tiêu” của chính phủ tiểu bang.
Vụ kiện được đệ lên toà liên bang chỉ vài phút sau khi uỷ ban do DeSantis bổ nhiệm giám sát khu vực hưởng thuế đặc biệt của Disney tìm cách giành lại quyền từ đại công ty giải trí, bỏ phiếu vô hiệu hoá thoả thuận giữa Disney và uỷ ban trước đây vào tháng 2, ngay trước khi uỷ ban này giải thể.
“Những gì họ tạo ra hoàn toàn là một mớ hỗn độn pháp lý. Nó sẽ không có hiệu quả,” Chủ tịch uỷ ban giám sát Quận Giám sát Du lịch miền Trung Florida do DeSantis bổ nhiệm, Martin Garcia nói.
Diễn biến vào thứ Tư là bước leo thang mới nhất trong cuộc chiến giữa DeSantis và Disney giữa bối cảnh Thống đốc Florida đang nhắm đến chiến dịch tranh cử tổng thống Cộng hòa 2024.
Disney phản ứng bằng cách kiện DeSantis, Uỷ ban giám sát, và Tạm quyền Ty Cơ hội Kinh tế Florida Meredith Ivey, tìm cách ngăn chặn bước đi này của Uỷ ban.
Vụ kiện gọi cuộc bỏ phiếu vào thứ Tư là cuộc “đình công mới nhất” trong “một chiến dịch trả đũa có mục tiêu của chính phủ – được Thống đốc DeSantis dàn dựng từng bước một như hình thức trừng phạt ngôn luận được bảo vệ của Disney.”
Vụ kiện cho rằng, sự trả đũa của DeSantis đe doạ hoạt động kinh doanh của Disney, gây nguy hiểm cho tương lai kinh tế trong vùng, và vi phạm quyền hiến pháp của công ty.
Uỷ ban giám sát Khu Giám sát Du lịch miền Trung Florida do DeSantis cùng với đồng minh bổ nhiệm vào đầu năm nay đã nắm quyền kiểm Reedy Creek Improvement District – khu vực được đánh thuế đặc biệt trong nửa thế kỷ đã trao cho Disney quyền kiểm soát vùng đất xung quanh các công viên giải trí của họ ở miền Trung Florida.
Nhưng trước khi uỷ ban giám sát do DeSantis chọn ra đời, Disney vào tháng 2 đã đạt được thỏa thuận với uỷ ban sắp mãn nhiệm vốn dường như bất lực trong việc kiểm soát công ty giải trí khổng lồ. Chính quyền DeSantis không hay biết gì về thỏa thuận này trong một tháng, và thề sẽ báo thù sau khi thoả thuận được công khai.
Những thỏa thuận được Disney ký với uỷ ban trước đó đảm bảo quyền phát triển của công ty trên khắp khu vực trong 30 năm tới, và trong một số trường hợp ngăn cản uỷ ban đưa ra những hành động quan trọng mà không được công ty chấp thuận trước. Một điều khoản đã hạn chế uỷ ban mới sử dụng bất kỳ “nhân vật tưởng tượng” nào của Disney cho đến “21 năm sau cái chết của người sống sót cuối cùng trong số các hậu duệ của Vua Charles III, Vua Anh Quốc.”
Thỏa thuận phát triển được phê chuẩn trong hai cuộc họp công khai được tổ chức cách nhau hai tuần vào đầu năm nay, cả hai đều được báo chí truyền thông địa phương ở Orlando loan tin, và có sự tham dự của một số người dân. Theo biên bản cuộc họp, không có ai từ Văn phòng Thống đốc tham gia cả hai cuộc họp.
Trong cuộc họp hôm thứ Tư, luật sư đặc biệt của uỷ ban, ông Daniel Langley giải thích các lập luận pháp lý đối với việc hủy bỏ thỏa thuận giữa Disney và uỷ ban trước đó.
Luật sư cho rằng, uỷ ban đã không công khai thông báo về các cuộc họp, và thỏa thuận không được hai thành phố tự trị trong quận, thành phố Bay Lake và Lake Buena Vista, phê chuẩn phù hợp. Langley cũng lập luận, những sửa đổi trước đây đối với kế hoạch toàn diện dài hạn của Disney đã không được hai thành phố đó thẩm tra và phê chuẩn phù hợp.
Theo đánh giá từ các chuyên viên pháp lý, Disney có hồ sơ kiện thuận lợi. Hương Giang (Tổng hợp)