WASHINGTON, ngày 18 tháng 8 (Reuters) – Các nhà lập pháp Dân chủ tại Texas đã quay lại tiểu bang hôm thứ Hai, kết thúc cuộc tẩy chay kéo dài hai tuần nhằm phá vỡ túc số và tạm thời ngăn chặn nỗ lực của Đảng Cộng hòa trong việc vẽ lại bản đồ bầu cử quốc hội theo yêu cầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Texas, ông Gene Wu – Chủ tịch Khối Dân chủ Hạ viện Texas – cho biết trong một tuyên bố rằng phe Dân chủ trở lại vì họ đã đạt được hai mục tiêu chính. Thứ nhất là ngăn chặn cuộc bỏ phiếu về bản đồ mới trong phiên họp đặc biệt đầu tiên, kết thúc vào thứ Sáu tuần trước. Thứ hai là thúc đẩy California và các bang do Dân chủ kiểm soát khác xem xét vẽ lại bản đồ riêng của họ để bù lại số ghế mà Cộng hòa có thể giành được ở Texas.
“Chúng tôi trở lại để xây dựng hồ sơ pháp lý cần thiết nhằm đánh bại tấm bản đồ mang tính phân biệt chủng tộc này trước tòa, đồng thời đưa thông điệp của chúng tôi đến với các cộng đồng trên khắp tiểu bang và cả nước,” Wu nói.
Chủ tịch Hạ viện, ông Dustin Burrows – một đảng viên Cộng hòa – đã tuyên bố khai mạc phiên họp vào trưa thứ Hai với đủ số lượng đại biểu để có túc số. “Chúng ta không thể chờ đợi thêm. Chúng ta đã có túc số. Giờ là lúc hành động,” Burrows nói, trước khi phiên họp kết thúc nhanh chóng và tuyên bố tạm nghỉ đến sáng thứ Tư.
Burrows cũng nhấn mạnh rằng các nhà lập pháp Dân chủ đã rời tiểu bang nhưng có mặt hôm thứ Hai chỉ được phép rời phòng họp Hạ viện nếu chấp nhận bị một nhân viên thuộc Sở An ninh Công cộng Texas hộ tống, nhằm bảo đảm họ sẽ tham gia đầy đủ các phiên họp sau này.
Một số Dân biểu Dân chủ tỏ ra bất bình với biện pháp hộ tống, gọi đây là “màn trình diễn chính trị” lãng phí tiền công. Nữ dân biểu Nicole Collier, một đảng viên Dân chủ bảy nhiệm kỳ từ Fort Worth, đã từ chối ký thỏa thuận hộ tống và chuẩn bị ở lại qua đêm tại tòa nhà Quốc hội tiểu bang. “Tôi phản đối chiến thuật mang tính độc đoán đó,” Collier nói trong một cuộc phỏng vấn từ xa. “Chúng tôi không có nhiều chiến thắng, nhưng chúng tôi có nguyên tắc. Chúng tôi vẫn giữ phẩm giá và quyền được phản đối, quyền được kháng cự.”
Trước đó, hơn 50 nghị sĩ Dân chủ Hạ viện Texas đã rời khỏi tiểu bang ngày 3 tháng 8, hầu hết sang Illinois, nhằm ngăn Cộng hòa đủ số lượng để thông qua luật tái phân chia khu vực bầu cử – một chiến thuật từng được sử dụng nhiều lần trong quá khứ, phần lớn đều thất bại. Lãnh đạo Cộng hòa ở Texas đã ban hành lệnh bắt dân sự đối với các nhà lập pháp Dân chủ này, nhưng lệnh chỉ có hiệu lực trong phạm vi Texas; nỗ lực dẫn độ từ Illinois cũng bị tòa án địa phương bác bỏ.
Thống đốc Greg Abbott hôm thứ Sáu đã kêu gọi một phiên họp đặc biệt thứ hai nhằm thúc đẩy việc thông qua bản đồ mới, dự kiến sẽ giúp Đảng Cộng hòa có thêm 5 ghế trong Quốc hội. Với việc Cộng hòa đang chiếm đa số tại cả Hạ viện và Thượng viện bang, bản đồ mới gần như chắc chắn sẽ được thông qua nhanh chóng.
Ông Trump tin rằng việc tái phân chia này sẽ giúp duy trì quyền kiểm soát mong manh của Đảng Cộng hòa tại Quốc hội trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm tới. Tuy nhiên, phe Dân chủ đe dọa sẽ đáp trả, biến tiến trình này thành một “cuộc chiến tái phân chia bản đồ toàn quốc”.
Thống đốc Gavin Newsom của California hôm thứ Năm đã công bố kế hoạch tái phân chia của riêng ông, với mục tiêu giúp Đảng Dân chủ có thêm 5 ghế quốc hội tại bang này. Một dự luật kèm theo cũng đã được đưa ra tại cơ quan lập pháp California, cho phép cử tri bỏ phiếu thông qua bản đồ tạm thời vào tháng 11, nhằm vô hiệu hóa các nỗ lực tương tự từ Texas, Florida, Indiana hoặc bất kỳ bang Cộng hòa nào khác.
