Đối thủ Putin, lãnh đạo binh biến Wagner nằm trong danh sách trên phi cơ rơi ở Nga 

(New York  Times) – Nhà sáng lập tổ chức lính đánh thuê Wagner, người đã tổ chức cuộc binh biến chóng vánh ở Nga, ông Yevgeny V. Prigozhin, nằm trong danh sách hành khách chuyến phi cơ bị rơi vào thứ Tư, làm 10 người bị thiệt mạng, theo nhà chức trách hàng không Nga. 

“Một cuộc điều tra vụ phi cơ Embraer rơi trong Vùng Tver đã được khởi sự vào tối hôm nay,” Cơ quan Vận tải Hàng không liên bang Nga thông báo, theo hãng thông tấn Tass. “Theo danh sách hành khách, có họ tên đầy đủ của ông Yevgeny Prigozhin nằm trong danh sách này.” Nhưng cho đến tối khuya thứ Tư, theo giờ địa phương, nhà chức trách Nga vẫn không chính thức xác nhận lãnh đạo Wagner bị thiệt mạng. 

Chiếc phi cơ rời phi trường Sheremetyevo ở Moscow vào khoảng 6h  tối, bay đi St. Petersburg, và bị rơi chưa đầy 100 dặm về hướng Tây Bắc, gần thành phố Tver. Trong một bài báo về vụ phi cơ rơi, cơ quan truyền thông chính phủ Nga RIA Novosti đăng một đoạn băng chưa được xác minh cho thấy một chiếc phi cơ lao từ trên trời xuống, khói mù mịt. Đoạn băng này được lan truyền với tốc độ chóng mặt. 

Vụ phi cơ rơi diễn ra chỉ vài giờ sau khi nhà chức trách Nga thông báo, Tướng Sergei Surovikin – sĩ quan hàng đầu, đồng minh của ông Prigozhin đã bị giáng chức.  Ông Surovikin và ông Prigozhin được coi là một trong những nhà lãnh đạo quân sự Nga hiệu quả một cách tàn nhẫn nhất, cả hai đều đứng ngoài cuộc tranh giành quyền lực với các quan chức được Tổng thống Vladimir V. Putin lắng nghe.

Truyền thông Nga loan tin, phi cơ rơi vào thứ Tư là phi cơ phản lực kinh doanh Embraer Legacy 600 với số đuôi RA-02795. Nhà chức trách đã tìm thấy thi thể 10 hành khách và phi hành đoàn tại hiện trường. 

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Hội đồng An ninh Quốc gia gởi ra tuyên bố cho rằng, “không ai sẽ  kinh ngạc” nếu cái chết của ông Prigozhin được xác nhận, và chỉ ra những liên hệ từ  “cuộc chiến thảm khốc ở Ukraine,” đến “cuộc tuần hành của Wagner về Moscow,” và “bây giờ dường như như vậy.” 

Từ Lake Tahoe, Tổng thống Joe Biden được hỏi liệu ông có nghĩ Putin đứng đằng sau vụ phi cơ rơi hay không. ‘Không có nhiều chuyện xảy ra ở Nga mà Putin không đứng đằng sau,” Biden đáp, “Nhưng tôi chưa biết đủ để có câu trả lời.” 

Vào tối thứ Tư, truyền hình Nga phát sóng Putin kỷ niệm 80 năm Nga Xô-viết chiến thắng phát xít Đức trong trận chiến Kursk. 

Các thuyết âm mưu và thông tin bị bóp méo lan tràn trên mạng trực tuyến vào thứ Tư sau khi Yevgeny V. Prigozhin nằm trong danh sách hành khách trên phi cơ rơi. 

Nhiều người cho rằng, lãnh đạo Wagner dàn dựng vụ tai nạn để giả chết, hay thậm chí những người theo thuyết âm mưu QAnon lại bảo Mỹ bí mật chịu trách nhiệm cái chết của ông ta. Kênh Grey Zone có mối quan hệ đến Wagner tuyên bố, cái chết của Prigozhin “là do những hành động của kẻ phản bội ở Nga,” và “vụ ám sát Prigozhin sẽ có những hậu quả tàn khốc. Những kẻ đã hạ lệnh không hiểu được tâm trạng trong quân đội và đạo đức.” 

Những tình tiết không rõ ràng xung quanh vụ tai nạn đã tạo ra mơ hồ, trong đó thông tin sai trái có thể dễ dàng lan truyền. Và  điều trớ trêu là Prigozhin lại là người tiên phong trong việc tạo ra và gieo rắc các chiến dịch thông tin sai trái. 

Mặc dù các viên chức Nga cho biết lãnh đạo Wagner có tên trong danh sách hành khách, và tất cả 10 người trên chuyến bay đều bị  thiệt mạng, nhưng họ chưa công khai xác nhận đã xác định được thi thể của ông. 

Hương Giang (Theo New York Times)