Bộ Tư pháp Hoa Kỳ ngày thứ Ba đã nhanh chóng sa thải tân Biện lý Liên bang tại New Jersey, chỉ vài giờ sau khi các thẩm phán liên bang tại tiểu bang này từ chối gia hạn nhiệm kỳ tạm quyền của Alina Habba.
Thông báo từ Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi được đưa ra ngay sau khi tòa án địa hạt bỏ phiếu bổ nhiệm bà Desiree Leigh Grace — Phó Biện lý Liên bang thứ nhất của New Jersey — thay thế cho Habba, một đồng minh thân cận của cựu Tổng thống Donald Trump.
“Tuy nhiên, các thẩm phán đầy toan tính chính trị đã từ chối để Alina tiếp tục công việc, và thay thế cô ấy bằng Phó Biện lý thứ nhất. Do đó, Phó Biện lý thứ nhất tại New Jersey hiện đã bị cách chức. Bộ Tư pháp này không chấp nhận các thẩm phán hành xử vượt quyền — đặc biệt khi họ đe dọa đến quyền lực cốt lõi theo Điều II của Tổng thống,” Bondi viết trên mạng xã hội X.
Động thái thay đổi chóng vánh đã làm dấy lên sự hoang mang về việc ai sẽ chính thức đứng đầu cơ quan công tố liên bang cao nhất tại New Jersey.
Hiện chưa rõ việc cách chức Grace có hiệu lực pháp lý hay không, và liệu các thẩm phán liên bang có phản đối quyết định của Bộ Tư pháp hay không. Ngoài ra, vẫn còn nhiều tranh cãi xung quanh thời điểm kết thúc nhiệm kỳ của Habba.
Theo lệnh bổ nhiệm do Chánh án Renée Marie Bumb ký, nhiệm kỳ của Grace dự kiến bắt đầu từ ngày 22 tháng 7 năm 2025 hoặc “khi nhiệm kỳ 120 ngày của Biện lý Liên bang tạm quyền Alina Habba — người được Bộ trưởng Tư pháp bổ nhiệm — hết hiệu lực, tùy thời điểm nào đến sau.”
Ông Trump đã bổ nhiệm Habba vào chức vụ này ngày 24 tháng 3, nhưng cô chỉ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 28 tháng 3. Các quan chức Bộ Tư pháp lập luận rằng nhiệm kỳ 120 ngày của Habba sẽ kết thúc vào thứ Sáu tuần này. Theo quy định, Biện lý tạm quyền chỉ được phục vụ trong 120 ngày nếu không được Thượng viện xác nhận hoặc tòa án địa phương gia hạn vô thời hạn.
Trước đó, Habba từng là phát ngôn viên cho chiến dịch tranh cử của Trump và là luật sư cá nhân của ông trong phiên tòa dân sự về gian lận năm 2023–2024. Sau khi Trump tái đắc cử, Habba đảm nhận vai trò cố vấn tổng thống trước khi được bổ nhiệm làm Biện lý Liên bang.
Ngày 1 tháng 7, Trump chính thức đề cử Habba giữ vị trí này trong nhiệm kỳ 4 năm. Tuy nhiên, đề cử này hiện vẫn đang chờ Ủy ban Tư pháp Thượng viện thông qua trước khi được đưa ra bỏ phiếu toàn thể tại Thượng viện.
Theo hai nguồn tin thân cận, Tổng thống và nhóm pháp lý của ông đang cân nhắc phương án tái bổ nhiệm các ứng viên bị tòa án bác bỏ, nhưng chưa rõ liệu Habba có chấp nhận tái bổ nhiệm trong trường hợp này hay không.
Thứ trưởng Tư pháp Todd Blanche hôm thứ Ba đăng trên mạng X rằng: “Các thẩm phán tại New Jersey đang tìm cách loại bỏ @USAttyHabba trước khi nhiệm kỳ của cô ấy kết thúc vào lúc 11:59 tối thứ Sáu.”
“Sự vội vã của họ cho thấy bản chất thật sự của vụ việc: một chương trình nghị sự cánh tả, không phải là pháp quyền. Khi các thẩm phán hành xử như các nhà hoạt động, họ phá hoại niềm tin vào hệ thống tư pháp. Alina là người mà Tổng thống Trump chọn — và không một tòa án thiên vị nào có thể bác bỏ điều đó.”
Trước đó, Blanche đã thúc giục các thẩm phán liên bang tại New Jersey giữ nguyên Habba ở vị trí tạm quyền cho đến khi Thượng viện xác nhận, khẳng định cô nhận được “sự tín nhiệm tuyệt đối” từ ban lãnh đạo Bộ Tư pháp.
Habba là ứng viên thứ hai do Tổng thống Trump đề cử vào chức vụ Biện lý Liên bang gặp khó khăn trong việc được tòa án hoặc Ủy ban Tư pháp Thượng viện hậu thuẫn. Hồi tháng 5, Ủy ban này đã từ chối xác nhận ông Ed Martin — một lựa chọn gây tranh cãi khác — cho vị trí Biện lý Liên bang tại Washington D.C.
Việc nhiều ứng viên liên tiếp không được sự ủng hộ của tòa án hoặc Ủy ban Tư pháp Thượng viện là điều hiếm thấy.
Nguồn CNN
