(AP) — Căng thẳng tại Los Angeles gia tăng vào Chủ nhật khi hàng ngàn người biểu tình tràn xuống đường để phản đối việc Tổng thống Donald Trump bất ngờ triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia. Người biểu tình đã chặn một đoạn xa lộ chính và phóng hỏa một số phương tiện tự lái, trong khi lực lượng thực thi pháp luật địa phương sử dụng hơi cay, đạn cao su và lựu đạn choáng để kiểm soát đám đông.
Một số cảnh sát tuần tra trên lưng ngựa, số khác mặc đồ chống bạo động đứng thành hàng sau các binh sĩ Vệ binh Quốc gia được điều đến để bảo vệ các cơ sở liên bang, bao gồm một trung tâm giam giữ nơi những người nhập cư bị đưa đến trong những ngày gần đây.
Các cuộc đụng độ diễn ra trong ngày biểu tình thứ ba nhằm phản đối chiến dịch trấn áp người nhập cư của ông Trump trong khu vực. Sự xuất hiện của khoảng 300 binh sĩ liên bang đã làm dấy lên sự tức giận và lo ngại trong cộng đồng dân cư.
Vào giữa trưa, hàng trăm người đã tập trung bên ngoài Trung tâm Giam giữ Metropolitan ở trung tâm thành phố Los Angeles – nơi giam giữ một số người sau các cuộc bố ráp trước đó. Những người biểu tình hô vang khẩu hiệu “xấu hổ” và “về nhà đi” nhắm vào các binh sĩ Vệ binh Quốc gia đang đứng sát nhau, mang theo vũ khí và khiên chống bạo động.
Khi một nhóm người biểu tình tiến lại gần lực lượng Vệ binh, một nhóm sĩ quan khác tiến lên và bắn các ống khói xuống đường phố. Sau đó, Sở Cảnh sát Los Angeles sử dụng các loại đạn kiểm soát đám đông để giải tán người biểu tình mà họ cho là đang tụ tập bất hợp pháp. Đám đông sau đó chuyển sang chặn xa lộ 101, nhưng đến chiều muộn đã bị cảnh sát tuần tra California buộc rời khỏi tuyến đường.
Thống đốc Newsom yêu cầu rút quân – Thị trưởng chỉ trích chính quyền
Thống đốc Gavin Newsom đã gửi thư cho ông Trump vào chiều Chủ nhật, cáo buộc sự hiện diện của Vệ binh Quốc gia đang “châm ngòi cho căng thẳng” và chính thức yêu cầu rút quân, gọi việc triển khai này là “sự vi phạm nghiêm trọng chủ quyền bang.”
“Những bất ổn đang diễn ra ở Los Angeles là hệ quả từ chính sách của chính quyền,” Thị trưởng Karen Bass phát biểu trong buổi họp báo chiều cùng ngày. “Đây không phải là vấn đề an ninh công cộng, mà là một phần của một nghị trình chính trị khác.”
Tổng thống Trump cho rằng việc triển khai là cần thiết vì Thống đốc Newsom và các chính trị gia Dân chủ khác đã thất bại trong việc dập tắt các cuộc biểu tình chống lại cơ quan nhập cư liên bang.
Đây được cho là lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, lực lượng Vệ binh Quốc gia của một bang bị kích hoạt mà không có yêu cầu từ Thống đốc – một bước leo thang đáng kể trong chiến dịch trục xuất quy mô lớn của chính quyền.
Biểu tình bùng phát sau loạt truy bắt người nhập cư
Việc triển khai Vệ binh Quốc gia diễn ra sau hai ngày biểu tình bắt đầu từ thứ Sáu tại trung tâm Los Angeles, sau đó lan sang thành phố Paramount (một khu vực có đông dân gốc Latinh) và khu vực lân cận Compton vào thứ Bảy.
Khi các đặc vụ liên bang thiết lập khu vực tập kết gần một cửa hàng Home Depot ở Paramount, người biểu tình đã cố gắng chặn xe của lực lượng Biên phòng, một số ném đá và các mảnh bê tông. Đáp lại, các đặc vụ trang bị chống bạo động đã sử dụng hơi cay, lựu đạn choáng và đạn cay.
Tình hình trở nên căng thẳng sau hàng loạt cuộc truy quét nhập cư ngày hôm trước, với tổng số người bị bắt tại Los Angeles trong tuần vượt quá 100 người. Một lãnh đạo công đoàn nổi bật đã bị bắt khi biểu tình, bị cáo buộc cản trở lực lượng chức năng.
Dù các cuộc biểu tình lần này nhỏ hơn nhiều so với các sự kiện từng khiến Vệ binh Quốc gia phải can thiệp tại Los Angeles trước đây – như bạo loạn Watts, vụ Rodney King hay biểu tình năm 2020 – nhưng chúng vẫn làm dấy lên lo ngại lớn.
Lần gần nhất Vệ binh Quốc gia được triển khai mà không có sự chấp thuận của Thống đốc bang là vào năm 1965, khi Tổng thống Lyndon B. Johnson gửi quân đến Alabama để bảo vệ một cuộc diễu hành đòi quyền công dân.
Trump: “Chúng ta sẽ thiết lập kỷ cương và trật tự nghiêm ngặt”
Trong chỉ thị đưa ra hôm thứ Bảy, Trump viện dẫn một điều khoản pháp lý cho phép ông triển khai lực lượng liên bang khi có “cuộc nổi loạn hoặc nguy cơ nổi loạn chống lại chính quyền Hoa Kỳ.”
Ông nói đã cho phép điều động 2.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia. Phát biểu với báo chí khi chuẩn bị lên chuyên cơ Air Force One tại New Jersey, ông Trump tuyên bố: “Có những kẻ bạo lực ở Los Angeles và họ sẽ không thoát được đâu.”
Khi được hỏi liệu ông có định đưa thêm quân đội đến Los Angeles, Trump trả lời: “Chúng ta sẽ có quân ở khắp nơi. Chúng ta không thể để đất nước này bị tàn phá như dưới thời Biden.”
Ông cũng cảnh báo các quan chức California nếu cản trở quá trình trục xuất có thể bị truy tố hình sự. Một thẩm phán tại Wisconsin gần đây đã bị bắt với cáo buộc giúp một người đàn ông trốn tránh cơ quan nhập cư.
“Nếu quan chức cản trở luật pháp và trật tự, vâng, họ sẽ bị truy tố,” Trump nói.
Đe dọa điều Thủy quân lục chiến – Phản ứng chính trị trái chiều
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đe dọa sẽ triển khai Thủy quân lục chiến nếu bạo lực tiếp tục xảy ra. Khoảng 500 binh sĩ Thủy quân lục chiến tại căn cứ Twentynine Palms, cách Los Angeles 200 km, đã được đặt trong tình trạng sẵn sàng triển khai.
Thượng nghị sĩ Vermont Bernie Sanders chỉ trích động thái của Trump là “dẫn đất nước này vào con đường độc tài” và “lấn át quyền lực của Quốc hội.”
Cựu Phó Tổng thống Kamala Harris, hiện sống ở Los Angeles, gọi các vụ bắt người nhập cư và việc điều động Vệ binh Quốc gia là một phần của “kế hoạch tàn nhẫn và có tính toán nhằm gieo rắc nỗi sợ và chia rẽ.” Bà bày tỏ ủng hộ những người “đứng lên bảo vệ các quyền và tự do căn bản.”
Trong khi đó, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson – một đồng minh thân cận của Trump – ủng hộ động thái của tổng thống và chỉ trích các nhà lãnh đạo Dân chủ ở California.
“Gavin Newsom đã thể hiện sự bất lực hoặc không sẵn lòng làm điều cần thiết, vì vậy tổng thống buộc phải can thiệp,” Johnson nói.
