Khi Vladimir Putin lên nắm quyền ở Nga năm 1999, ông ta đã không trở thành nhà độc tài chỉ sau một đêm. Mà ông ta phải mất nhiều năm để đè bẹp các phương tiện truyền thông độc lập, khiến tầng lớp các nhà tài phiệt dần phụ thuộc vào ông ta và đàn áp phe đối lập chính trị có tổ chức thông qua nhiều vụ ám sát và bỏ tù. Quá trình củng cố quyền lực đó đã tăng tốc kể từ cuộc xâm lược Ukraine, khi “chế độ hỗn hợp” trước đây với một số quyền tự do bị hạn chế ngầm đã trở thành một chế độ chuyên quyền toàn diện và công khai.
Donald Trump cũng đang công khai lên kế hoạch cho điều gì đó tương tự, nếu ông ta giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2024. Theo The New York Times, Jonathan Swan, Charlie Savage và Maggie Haberman có một báo cáo với sự thừa nhận thẳng thắn từ một loạt cộng sự của Trump rằng, Trump đang lên kế hoạch thanh trừng chính trị toàn bộ chính phủ liên bang, nhằm bẻ cong toàn bộ thể chế theo ý muốn của ông ta.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Lần đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ, một đám đông phát xít đã cướp phá cơ quan lập pháp quốc gia và làm gián đoạn quá trình chuyển giao quyền lực—tất cả đều nằm dưới sự chỉ đạo của vị tổng thống thua cuộc, người đang cố gắng bám lấy quyền lực bằng bạo lực. Cuối cùng, một số ít quan chức Đảng Cộng hòa từ chối ủng hộ nỗ lực của Trump nhằm đánh cắp cuộc bầu cử đã bảo tồn được nền dân chủ Mỹ.
Không còn nghi ngờ gì nữa, tôi không phải là một thầy bói sờ mu rùa đoán mò không có dẫn chứng và tình tiết đi theo câu chuyện được nói đến. Nhưng với lịch sử của Trump, rõ ràng là nếu ông ta có cơ may trở thành tổng thống một lần nữa, ông ta chắc chắn sẽ cố gắng thiết lập một chế độ độc tài tại Hoa Kỳ. Cả tôi và quý vị đều còn thời gian và sức khỏe để nhìn thấy những viễn cảnh đáng sợ này xảy ra nếu chẳng may chó nhảy bàn độc thành công một lần nữa.
Tôi không đem đến sự bi quan bằng sự tưởng tượng riêng của tôi mà tôi dựa vào những bài viết của các phóng viên, các cây viết op-ed, tin tức ở Hoa Kỳ mới có được những dữ kiện để đưa vào bài bình luận này.
Kế hoạch của Trump là biến chính phủ liên bang thành đồ chơi của mình, và một đảng Cộng hòa như những tên quan cận thần chăm chỉ đứng sau lưng phục tùng và chờ lệnh, đầu luôn cúi xuống như trong phim cổ trang của Nam Hàn.
Khi Trump lần đầu tiên lên nắm quyền, ông ta có rất ít ý tưởng về cách thức hoạt động của chính phủ liên bang hoặc thậm chí những gì ông ta muốn làm với nó, ông ta lại càng không biết làm thế nào để uốn nắn nó theo ý muốn của mình. Còn nhớ sau khi Trump trở thành ứng cử viên của GOP vào năm 2016 khi mỗi bên đang thành lập một nhóm chuyển tiếp trong trường hợp họ thắng cử. Chris Christie là người chịu trách nhiệm về một danh sách các nhân viên nội các, nhân viên Tòa Bạch Ốc, các Đại Sứ, Christie có toàn quyền xem xét ai có thể được đề cử cho vị trí nào, ai sẽ xem xét lý lịch của họ.
Sự thiếu hiểu biết trước đây trong nhiệm kỳ 1 nói chung đã giúp giải thích tại sao Trump lại đặt ra nhiều mục tiêu nghiệt ngã hơn cho một nhiệm kỳ 2 trong mơ nếu giành được chiến thắng trong năm 2024. Ông ta sẽ từ chối tuân theo những quy tắc pháp lý dù là nhỏ nhất.
Cuối cùng, Donald Trump đã tìm ra cách để đạt được điều mình muốn. Câu trả lời không phải là làm cho hành vi của ông ta trở nên phù hợp với hệ thống hiện có, mà là phá vỡ nó. Bằng cách ban hành hàng trăm mệnh lệnh hành pháp, đe dọa những người cản đường ông ta, và trên hết là cài cắm bè lũ tay chân khắp các cơ quan hành pháp và tư pháp, Trump có thể phá vỡ các thủ tục và chuẩn mực đã hạn chế các tổng thống tiền nhiệm.
Ban tham mưu của Trump có một kế hoạch được đặt tên là Dự án 2025—lần này một dự án chuyển tiếp đã được bắt đầu từ rất lâu, với mục đích rõ ràng là khiến toàn bộ chính phủ phải tuân theo mọi ý thích bất chợt của Donald Trump.
Giám đốc Nhân sự thời Trump còn đang được trọng dụng John McEntee cho biết điều cần thiết nhất mà một nhiệm kỳ 2 của Trump sẽ làm là đại tu toàn bộ hệ thống, sàng lọc và bãi bỏ các quy tắc, quy chế hiện hành và tuyển mới hầu hết nhân viên chính phủ liên bang, với những khuôn mặt thật mới.
Hiện nay, hầu như tất cả người Mỹ đều biết rất rõ rằng, nước Mỹ có một cựu tổng thống bị thất cử, là người đã âm mưu đảo chính sau khi thua cuộc bầu cử năm 2020, đồng thời cũng đang đối mặt với nguy cơ pháp lý lớn ở cấp liên bang và từ nhiều tiểu bang khác nhau. Rất có thể, cách duy nhất để tránh phải ngồi tù trong suốt phần đời còn lại của ông ta là trở thành tổng thống một lần nữa để thỏa mãn khao khát tiền bạc và quyền lực vô hạn của ông ta, đồng thời tiến hành một chiến dịch thanh trừng và trả thù tàn nhẫn chống lại những kẻ thù của mình, và nhiệm vụ quan trọng nhất là biến chức vụ tổng thống thành một nhà lãnh đạo độc tài, thu gom hết quyền lực vào tay chỉ một người duy nhất.
Lời kết:
Trump sẽ không thể thành công ngay cả khi ông ta thắng cử. Tại sao tôi lại đoan chắc như vậy, vì tôi tin rằng, ông ta đã gây ra sự mất lòng dân sâu sắc và trong các lực lượng vũ trang, dù ông ta quyết tâm thay đổi thể chế và chính sách độc tài, nhưng những giới tinh hoa và quân đội Hoa Kỳ sẽ không cho phép điều đó xảy ra. Nếu Trump vẫn cố tình làm tới, gây xáo trộn quốc gia và lật đổ các thể chế và hiến pháp của đất nước. Trump sẽ bị chính những người Mỹ còn lại lôi cổ ông ta xuống khỏi ghế trong phòng bầu dục và kéo ra khỏi Tòa Bạch Ốc, đưa lên máy bay để bay về miền Nam nước Mỹ, nhưng điểm đến không phải là Mar-a-Lago mà bay xa hơn một chút, đến thẳng trại tù Guantanamo để làm nhà độc tài ở đó đến hết đời.
Việt Linh, 27.07.2023