Kyle Cheney, Robert Legare
Khi Donald Trump phải đối mặt với bồi thẩm đoàn về các cáo buộc xuất phát từ nỗ lực lật đổ cuộc bầu cử năm 2020, ông ta không muốn các công tố viên liên bang đề cập đến sự hỗn loạn và bạo lực do những người ủng hộ ông ta gây ra tại Điện Capitol vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Nhưng đối với cố vấn đặc biệt Jack Smith, vai trò của Trump trong cuộc bạo loạn là tâm điểm của vụ án.
Một hồ sơ tòa án mới từ nhóm của Jack Smith trong tuần này tiết lộ rằng đám đông xông vào Quốc hội nhân danh Trump sẽ là tâm điểm của phiên tòa xét xử ông ta, dự kiến bắt đầu vào ngày 4 tháng 3. Đó không chỉ là một phản ứng đáng tiếc trước những nhận xét mang tính kích động của Trump ngày hôm đó. Đó là công cụ mà Trump sử dụng để thực hiện nỗ lực tuyệt vọng cuối cùng nhằm bám lấy quyền lực.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Trợ lý cố vấn đặc biệt cấp cao Molly Gaston lập luận rằng các âm mưu tội phạm của Trump đã “lên đến đỉnh điểm và hội tụ” vào ngày 6 tháng 1, khi ông ta cố gắng ngăn cản Quốc hội xác nhận chiến thắng của Joe Biden.
Molly Gaston viết trong hồ sơ rằng: “Một trong những cách mà bị cáo đã làm như vậy… là hướng một đám đông giận dữ gồm những người ủng hộ ông ta đến Điện Capitol và tiếp tục khơi dậy sự tức giận của họ trong khi họ đang bạo loạn”.
Theo một cách nào đó, Jack Smith hiện đang coi phiên tòa xét xử Trump như một cuộc xung đột đã được chờ đợi từ lâu giữa hai câu chuyện riêng biệt, đó là: Chiến dịch tranh cử kéo dài hàng tháng của Trump nhằm sử dụng những lời nói dối về gian lận bầu cử để gây áp lực cho các quan chức bầu cử tiểu bang và liên bang nhằm giữ ông ta nắm quyền; Và những kẻ bạo loạn đã chấp nhận những tuyên bố sai trái của Trump và thay mặt ông thực hiện hành động bạo lực vào ngày 6 tháng 1.
Những cuộc điều tra đó phần lớn đã diễn ra theo các hướng riêng biệt tại các tòa án ở Washington, nơi một cánh cửa quay vòng của các bị cáo bạo loạn ngày 6 tháng 1 đã phải đối mặt với hình phạt trong khi đại bồi thẩm đoàn của Jack Smith, chỉ cách hành lang vài bước, đã bí mật làm việc trong cuộc điều tra Trump.
Jack Smith đã giới thiệu bản cáo trạng với nước Mỹ vào ngày 1 tháng 8 với đề cập đến cuộc bạo loạn, gọi đây là “một cuộc tấn công chưa từng có vào trụ sở của nền dân chủ Mỹ” được “thúc đẩy bởi những lời dối trá”.
Trên thực tế, trong nỗ lực của Trump nhằm loại bỏ các đề cập đến bạo loạn trong bản cáo trạng của ông ta – cũng như trong nỗ lực từ bỏ lệnh bịt miệng – ông ta đã trích dẫn những bình luận của Jack Smith như một nhánh không liên quan trong vụ kiện chống lại ông ta.
Bằng cách kết hợp các cáo buộc của Trump với cuộc bạo loạn, Jack Smith đang mở khóa hàng núi án lệ được tòa án ban hành trong các vụ bạo loạn ngày 6 tháng 1 để ràng buộc Trump rõ ràng hơn với bạo lực so với trước đây. Nói tóm lại, Jack Smith chọn Trump là một trong hơn 1.200 bị cáo bạo loạn đã bị buộc tội.
Molly Gaston viết rằng: “Bị cáo Trump ở đây bị buộc tội bốn tội hình sự liên quan, bao gồm âm mưu cản trở và cản trở thủ tục chứng nhận chính thức vào ngày 6 tháng 1”. “Điều cần thiết đối với những cáo buộc đó là các cáo buộc thực tế và bằng chứng cho thấy quá trình tố tụng trên thực tế đã bị cản trở – cụ thể là bởi một đám đông lớn, bao gồm cả những cá nhân mà bị cáo đã chỉ đạo vào Điện Capitol, đã tiến vào tòa nhà Capitol một cách thô bạo để tạo ra ‘rủi ro an ninh thảm khốc’.”
Chiến lược của Jack Smith nhằm đan xen các dòng bằng chứng lại với nhau là kết quả tự nhiên của cuộc điều tra nhưng cũng đầy rủi ro. Các thẩm phán ở Washington đã lưu ý rằng Trump không yêu cầu rõ ràng những người ủng hộ ông ta vi phạm rào chắn, bạo lực hoặc vi phạm các luật khác và họ đã nhiều lần khẳng định rằng các bị cáo tìm cách đổ lỗi cho Trump về hành vi kích động, xúi giục của Trump khiến họ phải chịu trách nhiệm về hành động của chính họ. Trump không bị buộc tội kích động bạo loạn và ông ta hiện đang đấu tranh pháp lý về việc liệu ông ta có được miễn trừ khỏi các vụ kiện dân sự liên quan đến nhận xét ngày hôm đó hay không.
Tuy nhiên, lập luận cho rằng Trump phải chịu trách nhiệm gây ra và lợi dụng cuộc bạo loạn cũng giống với quyết định do ủy ban điều tra của Hạ viện đưa ra vào ngày 6 tháng 1 sau các phiên điều trần và báo cáo công khai. Ban hội thảo lập luận rằng Trump không chỉ tập hợp và kích động đám đông bạo lực vào ngày hôm đó mà ông ta đã sử dụng nó để gây áp lực lên các nhà lập pháp và Phó Tổng thống lúc bấy giờ là Mike Pence nhằm làm trật bánh hơn nữa các thủ tục tố tụng bắt buộc theo hiến pháp trong ngày xác nhận chiến thắng của ông Biden.
Những lời trong hồ sơ của Smith gần như đúng nguyên văn vụ án mà phó chủ tịch ủy ban, Liz Cheney, đưa ra tại phiên điều trần công khai đầu tiên của hội đồng. Và một cựu chiến binh khác của ủy ban, Thomas Joscelyn, tác giả chính của báo cáo cuối cùng của hội đồng, cho biết Jack Smith đã “kết luận đúng rằng ngày 6 tháng 1 là ‘đỉnh điểm’ của nỗ lực của Tổng thống Trump khi đó nhằm lật ngược kết quả hợp pháp của cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.”
Để chứng minh điều đó, Smith dường như đã sẵn sàng áp dụng một chiến thuật khác mà ủy ban tuyển chọn từng sử dụng, đó là: sử dụng lời khai của chính những kẻ bạo loạn ngày 6 tháng 1, cùng với video về bạo lực dữ dội của đám đông – phần lớn được đưa ra sau khi Trump liên tục kêu gọi những người ủng hộ ông ta tuần hành trên đường phố. Đây là bằng chứng cho thấy những người ủng hộ bị cáo đã thực hiện các hành động cản trở tại Điện Capitol theo chỉ đạo của bị cáo và thay mặt ông ta.
Molly Gaston cho biết rằng, trong số các bằng chứng sẽ có dữ liệu “lời khai, video, hình ảnh và vị trí địa lý” cho thấy những kẻ bạo loạn đã đáp lại lời kêu gọi tuần hành đến Điện Capitol của Trump, cũng như bằng chứng tương tự cho thấy những người đã nghe thấy Trump bảo họ hãy “chiến đấu” sau đó họ tham gia vào các cuộc đối đầu bạo lực với cảnh sát.
Tất nhiên, các công tố viên có sẵn vô số bằng chứng sống, những con người thật, họ là những người bị buộc tội trong cuộc bạo loạn đã chỉ thẳng vào Trump vì đã thúc đẩy hành vi của họ.
Trong số các bị cáo mà các công tố viên có thể triệu tập ra tòa có những kẻ bạo loạn như Dustin Thompson, người đã tranh luận không thành công tại phiên tòa rằng quyết định cướp phá văn phòng nghị sĩ Thượng viện trong bối cảnh hỗn loạn là kết quả trực tiếp từ những nhận xét của Trump hay là Danny Rodriguez, người đã sử dụng một khẩu súng điện vào cổ Sĩ quan Cảnh sát DC Michael Fanone vào ngày 6 tháng 1, cũng lập luận tương tự rằng về cơ bản anh ta đã bị tẩy não bởi những lời dối trá của Trump về gian lận bầu cử.
Smith cũng có ý định sẽ chứng tỏ rằng Trump hoàn toàn hiểu biết về bạo lực đang diễn ra tại Điện Capitol – cũng như mối đe dọa đối với các nhà lập pháp và Phó Tổng thống Mike Pence – khi ông ta từ chối những lời cầu xin để xoa dịu đám đông và thay vào đó khiến họ thêm tức giận bằng cách tweet rằng Pence “không có can đảm” để ngăn chặn cuộc xác nhận chiến thắng của Biden. Thay vào đó, Trump lợi dụng sự chậm trễ do đám đông gây ra để tiếp tục dựa vào các thành viên Quốc hội để phản đối kết quả bầu cử và câu thêm thời gian để ngăn chặn chiến thắng của Biden.
Mô tả của Jack Smith về vụ án mà ông dự định đưa ra là một phản ứng trước yêu cầu của Trump rằng Thẩm phán liên bang Tanya Chutkan của Hoa Kỳ phải loại bỏ các tài liệu tham khảo về cuộc bạo loạn ngày 6 tháng 1 từ ngôn ngữ của bản cáo trạng. Trump lập luận rằng những cáo buộc chống lại ông ta không liên quan đến cuộc bạo động.
John Lauro, luật sư của Trump, lập luận vào tuần trước rằng: “Bởi vì Chính phủ chưa buộc tội Tổng thống Trump phải chịu trách nhiệm về các hành động tại Điện Capitol vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, nên các cáo buộc liên quan đến những hành động này là không liên quan và mang tính định kiến và kích động”.
Lời kết:
Để chống lại lập luận của các luật sư của Trump rằng cuộc tấn công ở Điện Capitol không liên quan đến vụ án của Trump, luật sư đặc biệt Jack Smith đã mượn từ nhiều phán quyết mà các thẩm phán đã đưa ra trong các vụ bạo loạn ngày 6 tháng 1, nhận thấy rằng điều quan trọng là các công tố viên phải mô tả bạo lực và hỗn loạn của cuộc bạo loạn, ngay cả trong những trường hợp bị cáo không tham gia vào những hành vi nghiêm trọng nhất.
Đây là vụ án hình sự quan trọng nhất và cũng là vụ án mang tính quyết định có ảnh hưởng đến hệ thống tòa án và công lý Mỹ có thực sự hoạt động hay không, kết quả của vụ án cũng ảnh hưởng đến sự sống còn của nền dân chủ Mỹ.
Nếu qua vụ án quan trọng này mà vẫn không thể kết án được Trump thì đây được xem là sự cáo chung của một nền dân chủ lâu đời nhất thế giới chính thức được xác nhận.
https://www.politico.com/news/2023/11/09/donald-trump-jan-6-riot-defendant-00126258
https://newrepublic.com/post/175611/jack-smith-gag-order-donald-trump-trial