Cục Dự trữ Liên bang đã cắt giảm lãi suất lần đầu tiên trong năm nay vào thứ Tư khi ngân hàng trung ương này cố gắng giảm bớt áp lực lên thị trường việc làm đang suy yếu của Hoa Kỳ.
Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) — hội đồng các quan chức Fed chịu trách nhiệm thiết lập chi phí vay — đã cắt giảm lãi suất cơ bản xuống mức từ 4% đến 4,25%, giảm 0,25 điểm phần trăm.
Các nhà phân tích và thương nhân đều kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào thứ Tư sau nhiều tháng công bố dữ liệu việc làm đáng báo động và chịu áp lực chưa từng có từ Tổng thống Trump, người đã tìm cách loại bỏ các thành viên trong hội đồng quản trị của Fed.
Trong khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell, đối tượng chính trong chiến dịch gây sức ép của Trump, trước đó đã nói rằng ông cảnh giác với việc cắt giảm lãi suất cho đến khi tác động lạm phát từ thuế quan của Trump được giải quyết, thì thị trường lao động Mỹ đang suy yếu đã thúc đẩy Fed mạo hiểm với tiến triển của mình trong cuộc chiến chống lại giá cả tăng cao.
“Đây là một tình huống khá bất thường”, Powell phát biểu trong cuộc họp báo hôm thứ Tư, mô tả sự căng thẳng giữa những nỗ lực của Fed nhằm ngăn chặn lạm phát do thuế quan trong khi vẫn hỗ trợ thị trường việc làm.
Powell cho biết trong khi Fed dự kiến lạm phát sẽ tăng do thuế quan của Trump, ngân hàng này đang chứng kiến thị trường lao động chịu nhiều thiệt hại hơn do thuế nhập khẩu tăng và cắt giảm mạnh nhập cư.
“Chính sách của chúng tôi đã thực sự thiên về lạm phát trong một thời gian dài. Giờ đây, chúng tôi thấy rõ ràng có rủi ro giảm giá trên thị trường lao động, vì vậy chúng tôi đang chuyển hướng sang chính sách trung lập hơn.”
Mười một trong số 12 thành viên bỏ phiếu của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đã ủng hộ quyết định cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào thứ Tư. Thống đốc Fed Stephen Miran, người cho đến thứ Ba vẫn là chuyên gia kinh tế hàng đầu của Trump tại Nhà Trắng, là người duy nhất phản đối và kêu gọi cắt giảm 0,5 điểm phần trăm.
Các nhà kinh tế tại LHMeyer/Monetary Policy Analytics đã viết trong một bài phân tích rằng: “Ngay cả khi lạm phát vẫn ở mức cao… Powell dường như sẵn sàng chấp nhận điều đó và thay vào đó, tập trung vào rủi ro rằng bất kỳ điểm yếu mới nổi nào trên thị trường lao động có thể gia tăng và khó kiểm soát hơn theo thời gian”.
Tỷ lệ thất nghiệp đã tăng cao hơn trong suốt năm 2025 do nền kinh tế tạo ra ít việc làm hơn mỗi tháng so với mức cần thiết để duy trì sự ổn định. Những điều chỉnh mạnh mẽ trong các báo cáo việc làm trước đó cũng cho thấy nền kinh tế yếu hơn nhiều so với dự kiến vào đầu năm.
Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đã trì hoãn việc cắt giảm lãi suất trong nhiều tháng do chính sách thuế quan của Trump gây chấn động nền kinh tế toàn cầu và đẩy giá cả tăng cao. Theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI), tính đến tháng 8, giá tiêu dùng đã tăng 2,9% trong năm qua, cao hơn so với trước cuộc bầu cử và cao hơn nhiều so với mục tiêu lạm phát 2% của Fed.
Cục Dự trữ Liên bang cũng phải đối mặt với sự chia rẽ ngày càng tăng giữa các quan chức cấp cao, khi một số người cho rằng tác động lạm phát của thuế quan đã qua rồi.
Thống đốc Fed Christopher Waller và Phó Chủ tịch Giám sát Michelle Bowman, hai người được Trump bổ nhiệm vào Fed, đều đã bỏ phiếu cắt giảm lãi suất vào tháng 7, bất chấp sự phản đối của các đồng nghiệp khác. Sự bất đồng quan điểm của họ đánh dấu lần đầu tiên sau hơn 30 năm, hai thành viên hội đồng Fed bỏ phiếu chống lại đa số.
Áp lực ngày càng tăng của Trump đối với Fed
Trump và các quan chức cấp cao trong chính quyền đã chỉ trích Powell và các đồng nghiệp của ông trong nhiều tháng vì họ không muốn cắt giảm lãi suất.
Tổng thống thường xuyên cáo buộc Powell – một đảng viên Cộng hòa lâu năm, người đầu tiên được Trump bổ nhiệm vào vị trí này – đã gây ra một cuộc chiến chính trị chống lại chính sách thương mại của ông. Trump cũng tuyên bố Fed nên giúp ông giảm chi phí trả nợ quốc gia thông qua việc hạ lãi suất, gây ra sự lo ngại trong giới chuyên gia tài chính và các nhà sử học của Fed.
Mặc dù Trump cuối cùng đã nhượng bộ trước lời đe dọa sa thải Powell, ông vẫn tìm cách định hình lại hội đồng quản trị Fed theo hình ảnh của mình thông qua một số biện pháp gây tranh cãi khác.
Trump đang cố gắng sa thải Thống đốc Fed Lisa Cook, người mà chính quyền cáo buộc gian lận thế chấp dựa trên các tài liệu được nộp lên Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang.
Trọng tâm của cuộc chiến pháp lý là liệu những cáo buộc gian lận thế chấp, vốn chưa dẫn đến bất kỳ cáo buộc liên bang nào, có đủ để vượt qua các biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt của Đạo luật Dự trữ Liên bang dành cho các thành viên hội đồng Fed hay không.
Trump cũng đã thành công trong việc đưa Miran, người đang tạm nghỉ chức chủ tịch Hội đồng cố vấn kinh tế Nhà Trắng, vào ban quản trị Fed khi cuộc họp FOMC bắt đầu vào thứ Ba.
Chiến thắng của Trump, nhưng phải trả giá thế nào?
Trong khi việc Fed cắt giảm lãi suất có vẻ là một chiến thắng cho Trump, thì quy mô thay đổi về chi phí đi vay lại không đáng kể so với thông điệp lo ngại mà nó gửi đi về nền kinh tế.
Mức cắt giảm 0,25 điểm phần trăm là mức điều chỉnh lãi suất thông thường của Fed, nhưng nhỏ hơn nhiều so với mức cắt giảm ở mức khủng hoảng mà Trump yêu cầu, người đã cáo buộc ngân hàng này bóp nghẹt một nền kinh tế mạnh mẽ bằng lãi suất cao.
Tuy nhiên, Powell cho biết nền kinh tế đang chậm lại chủ yếu do tác động của thuế quan và chính sách nhập cư của chính quyền Trump. Với mức tăng trưởng việc làm trung bình hàng tháng chỉ đạt 29.000 trong ba tháng trước đó, Powell cho biết nền kinh tế có thể đang ở dưới ngưỡng tạo việc làm cần thiết để ngăn chặn tỷ lệ thất nghiệp gia tăng.
Không nêu tên cụ thể của tổng thống, Powell đổ lỗi cho sự sụt giảm mạnh về cả nguồn cung lao động và nhu cầu trợ giúp là do những thay đổi trong chính sách nhập cư.
“Nguồn cung lao động hầu như không tăng trưởng, nếu có. Đồng thời, nhu cầu lao động cũng giảm mạnh, đến mức chúng ta thấy cái mà tôi gọi là sự cân bằng kỳ lạ”, Powell nói.
“Thông thường, khi chúng ta nói mọi thứ đang cân bằng, điều đó nghe có vẻ tốt. Nhưng trong trường hợp này, sự cân bằng là do cả cung và cầu đều giảm khá mạnh. Giờ đây, cầu đang giảm mạnh hơn một chút, bởi vì chúng ta đang thấy tỷ lệ thất nghiệp đang tăng lên”, ông nói tiếp.
Sẽ có thêm nhiều đợt cắt giảm lãi suất và chia rẽ
Trong các dự báo kinh tế mới được công bố hôm thứ Tư, các thành viên của FOMC dự báo sẽ có trung bình hai lần cắt giảm lãi suất nữa trước khi kết thúc năm, với mức tăng trưởng kinh tế hàng năm chỉ 1,6% và tỷ lệ thất nghiệp là 4,5%.
Mặc dù vậy, các quan chức Fed dường như vẫn chia rẽ về con đường phía trước.
Chín thành viên có quyền biểu quyết và không có quyền biểu quyết của FOMC đã đề xuất hai lần cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản nữa trong năm nay, trong khi sáu người ủng hộ việc giữ nguyên lãi suất trong phần còn lại của năm 2025. Hai quan chức kêu gọi một lần cắt giảm lãi suất, một quan chức kêu gọi tăng lãi suất và một quan chức khác kêu gọi giảm 1,25 điểm phần trăm – tương đương với năm lần cắt giảm của hôm thứ Tư.
Một số quan chức Fed khác cho biết trước cuộc họp rằng họ vẫn lo ngại rằng việc Fed cắt giảm lãi suất có thể làm tăng giá do thuế quan, ngay cả khi thị trường việc làm suy yếu.
Samuel Tombs và Oliver Allen của Pantheon Macroeconomics đã viết trong bản xem trước cuộc họp của FOMC vào thứ Ba rằng: “Một số thành viên cho biết họ không chắc chắn sẽ bỏ phiếu như thế nào và họ vẫn lo ngại về rủi ro thuế quan sẽ có tác động lâu dài đến lạm phát”, đồng thời trích dẫn dữ liệu lạm phát gần đây cho thấy tăng trưởng giá cả đang đình trệ.
Powell đã hạ thấp sự chia rẽ giữa các thành viên Fed, cho rằng đây là kết quả tự nhiên và lành mạnh của việc ngân hàng này phải đối mặt với một thách thức chưa từng có khác.
Ny (Theo The Hill)
