Theo Reuters – ngày 8 tháng 9, 2025
Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ ngày 8/9 một lần nữa đứng về phía Tổng thống Donald Trump trong chính sách nhập cư cứng rắn, cho phép lực lượng liên bang tiếp tục các cuộc bố ráp ở miền Nam California nhằm trục xuất người nhập cư dựa trên chủng tộc hoặc ngôn ngữ. Các thẩm phán tự do cảnh báo rằng phán quyết này khiến người gốc Latinh “trở thành mục tiêu có thể bị bắt giữ bất kỳ lúc nào.”
Tòa án đã chấp thuận yêu cầu của Bộ Tư pháp đình chỉ phán quyết của một thẩm phán liên bang trước đó, vốn cấm các nhân viên di trú chặn hoặc giam giữ người mà không có “nghi ngờ hợp lý” về tình trạng nhập cư bất hợp pháp, trong đó bao gồm việc dựa vào yếu tố chủng tộc, sắc tộc, hoặc khả năng nói tiếng Tây Ban Nha hay tiếng Anh với giọng lạ.
Phản ứng từ California
Thống đốc Gavin Newsom (Dân chủ) lên án gay gắt:
“Đa số thẩm phán Tối cao Pháp viện do Trump bổ nhiệm vừa trở thành người cầm cờ cho ‘cuộc diễu hành khủng bố sắc tộc ở Los Angeles’,” ông nói, nhấn mạnh rằng Trump đã bổ nhiệm ba trong số sáu thẩm phán bảo thủ của tòa.
Lệnh ngắn gọn, không ký tên và không kèm giải thích của Tối cao Pháp viện đã gỡ bỏ các hạn chế, trong khi vụ kiện tập thể của nhóm người Latinh bị ảnh hưởng vẫn đang được xét xử. Chính quyền Trump lập tức tuyên bố sẽ tiếp tục triển khai các “đội tuần tra lưu động.”
Kể từ khi trở lại cầm quyền hồi tháng 1, ông Trump cam kết đẩy mạnh trục xuất. Các cuộc bố ráp của lực lượng liên bang có vũ trang, đeo mặt nạ, đã làm bùng nổ các cuộc biểu tình trên đường phố Los Angeles, buộc Tổng thống phải triển khai quân đội vào tháng 6 tại thành phố lớn nhất bang đông dân nhất nước Mỹ.
Quan điểm từ Tối cao Pháp viện
Thẩm phán Sonia Sotomayor – thành viên gốc Latinh đầu tiên của Tối cao Pháp viện – viết trong bản phản đối, được hai thẩm phán tự do khác ủng hộ:
“Chính quyền này gần như đã tuyên bố rằng toàn bộ người Latinh, dù là công dân Mỹ hay không, làm các công việc lương thấp, đều có thể bị bắt giữ, đưa đi và giam lại cho đến khi họ chứng minh được tình trạng hợp pháp theo yêu cầu của nhân viên di trú. Tôi không thể khoanh tay đứng nhìn các quyền tự do hiến định bị xóa bỏ, nên tôi phản đối.”
Trước đó, Thẩm phán Liên bang Maame Frimpong tại Los Angeles ngày 11/7 từng kết luận các hành động của chính quyền Trump có khả năng vi phạm Tu chính án Thứ tư, bảo vệ công dân khỏi việc khám xét và bắt giữ vô lý.
“Chiến thắng vang dội” cho Trump
Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi – người do Trump bổ nhiệm – gọi quyết định này là “một chiến thắng vang dội,” khẳng định lực lượng liên bang có thể “tiếp tục tuần tra mà không bị tòa án can thiệp vi mô.”
Trong khi đó, nguyên đơn – bao gồm cả công dân Mỹ – đã đệ đơn kiện tập thể tại tòa liên bang Los Angeles vào tháng 7, cáo buộc:
“Những người có làn da nâu bị các nhân viên liên bang không rõ danh tính tiếp cận hoặc chặn lại, bất ngờ và với vũ lực, buộc họ phải trả lời câu hỏi về danh tính và nguồn gốc.”
Luật sư Mohammad Tajsar thuộc ACLU miền Nam California, đại diện nguyên đơn, khẳng định sẽ tiếp tục đấu tranh chống lại “kế hoạch trục xuất mang tính phân biệt chủng tộc.”
Phe bảo thủ phản biện
Thẩm phán bảo thủ Brett Kavanaugh trong ý kiến đồng tình nêu rằng “chỉ riêng sắc tộc bề ngoài không thể tạo ra nghi ngờ hợp lý, nhưng có thể được xem như một ‘yếu tố liên quan’ khi xét cùng các yếu tố khác.” Ông nhấn mạnh, nếu lực lượng liên bang xác minh được người bị chặn là công dân hoặc cư trú hợp pháp, họ sẽ được thả ngay.
Hệ quả
Tối cao Pháp viện trong năm nay đã nhiều lần ủng hộ yêu cầu của chính quyền Trump đối với các chính sách nhập cư bị tòa cấp dưới ngăn chặn. Tòa đã cho phép trục xuất người nhập cư sang các quốc gia khác không phải quê hương họ mà không cần xét đến nguy cơ họ đối mặt, và cho phép hủy bỏ tình trạng cư trú tạm thời vốn được cấp vì lý do nhân đạo cho hàng trăm ngàn người.
Các cuộc bố ráp tại Los Angeles và nhiều nơi khác đã gây hoang mang trong cộng đồng nhập cư, dẫn đến biểu tình và hàng loạt vụ kiện vì chiến thuật cưỡng chế quá mức. Việc Trump triển khai Vệ binh Quốc gia và Thủy quân Lục chiến tới Los Angeles được coi là một động thái chưa từng có, nhằm dùng quân đội hỗ trợ lực lượng cảnh sát địa phương – một biện pháp mà Thống đốc Newsom và chính quyền tiểu bang phản đối kịch liệt, coi là bất hợp pháp và không cần thiết.
