Ngày 4/9 (Reuters) – Thành phố Washington, D.C., hôm thứ Năm đã khởi kiện chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc ông triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia tại thủ đô, một động thái được dự báo sẽ làm gia tăng căng thẳng giữa vị tổng thống thuộc Đảng Cộng hòa và giới lãnh đạo thành phố thuộc Đảng Dân chủ.
Đơn kiện, do Tổng chưởng lý D.C. Brian Schwalb nộp lên tòa liên bang, yêu cầu tòa án ban hành lệnh ngăn chặn việc triển khai binh sĩ với lý do vi hiến và vi phạm nhiều đạo luật liên bang.
Vụ kiện này có thể dẫn đến một phán quyết tư pháp khác bác bỏ nỗ lực của Trump nhằm mở rộng vai trò quân đội trên đất Mỹ, sau khi một tòa án tuần này đã tuyên bố việc ông sử dụng binh sĩ để chống tội phạm ở California là bất hợp pháp.
“Quân nhân có vũ trang không được phép làm cảnh sát đối với công dân Mỹ trên đất Mỹ,” Schwalb viết trên mạng X.
“Việc quân đội chiếm đóng cưỡng bức Đặc khu Columbia đã vi phạm quyền tự trị địa phương và các quyền tự do căn bản. Điều này phải chấm dứt.”
Tháng trước, Trump đã triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia tới Washington với tuyên bố sẽ “khôi phục luật pháp, trật tự và an toàn công cộng.” Ông cũng đặt Sở Cảnh sát Đô thị D.C. dưới sự kiểm soát trực tiếp của liên bang.
Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Abigail Jackson khẳng định tổng thống hành động trong khuôn khổ thẩm quyền hợp pháp để bảo vệ tài sản liên bang và hỗ trợ thực thi pháp luật.
“Vụ kiện này không gì khác hơn ngoài một nỗ lực khác – gây thiệt hại cho cư dân và du khách tại D.C. – nhằm phá hoại những chiến dịch cực kỳ thành công của Tổng thống trong việc ngăn chặn tội phạm bạo lực ở thủ đô,” Jackson nói trong một tuyên bố.
Vụ án hiện do Thẩm phán Liên bang Jia Cobb, người được Tổng thống Joe Biden bổ nhiệm, thụ lý. Cobb cũng đang xem xét vụ kiện của Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Lisa Cook nhằm phản đối việc Trump tìm cách bãi nhiệm bà.
Hồi tháng 6, Trump đã đặt Vệ binh Quốc gia California dưới sự kiểm soát liên bang và triển khai tới Los Angeles bất chấp sự phản đối của Thống đốc Gavin Newsom. Một thẩm phán liên bang California ngày 2/9 đã phán quyết rằng việc sử dụng quân đội để bảo vệ các đặc vụ liên bang trong các chiến dịch nhập cư và ma túy là bất hợp pháp.
Trump từng đe dọa sẽ mở rộng cuộc trấn áp liên bang đối với các thành phố do Đảng Dân chủ lãnh đạo, trong đó có Chicago, và cho rằng việc sử dụng quyền lực tổng thống là cần thiết để đối phó với tội phạm, ngay cả khi các quan chức thành phố dẫn chứng số vụ giết người, bạo lực súng đạn và trộm cắp đều đã giảm.
Các nhà phê bình cho rằng hành động của Trump là sự mở rộng nguy hiểm thẩm quyền hành pháp và có thể châm ngòi căng thẳng giữa quân đội và người dân.
Đơn kiện hôm thứ Năm lập luận rằng việc triển khai Vệ binh Quốc gia tuần tra trên đường phố Washington mà không có sự đồng thuận của Thị trưởng Muriel Bowser đã vi phạm Đạo luật Quyền tự trị (Home Rule Act), một đạo luật liên bang thiết lập cơ chế tự quản địa phương cho thủ đô.
Đơn kiện cũng cáo buộc lực lượng Vệ binh Quốc gia được triển khai tại Washington vẫn chịu sự điều chỉnh của Đạo luật Posse Comitatus, đạo luật liên bang nghiêm cấm sử dụng quân đội cho hoạt động cưỡng chế trong nước.
