Các thượng nghị sĩ Dân chủ đang sử dụng một quy trình pháp lý hiếm gặp nhằm buộc Bộ Tư pháp Hoa Kỳ công bố thêm tài liệu liên quan đến vụ án Jeffrey Epstein — một động thái mới nhất nhằm giữ cho vụ việc tiếp tục là tâm điểm chính trị khi Quốc hội chuẩn bị bước vào kỳ nghỉ tháng 8 kéo dài một tháng.
Trong thư gửi Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi hôm thứ Ba, Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer cùng các thành viên Dân chủ trong Ủy ban An ninh Nội địa Thượng viện yêu cầu Bộ Tư pháp công bố toàn bộ hồ sơ liên quan đến Epstein, bao gồm ghi âm, video và mọi tài liệu liên quan khác.
“Sau những sai sót và các cam kết thất bại từ Bộ Tư pháp về các tài liệu này, việc chính quyền Trump phải minh bạch hoàn toàn là điều bắt buộc,” nhóm thượng nghị sĩ viết trong thư.
Họ yêu cầu các tài liệu phải được chuyển giao chậm nhất vào ngày 15/8, đồng thời yêu cầu có biện pháp bảo vệ danh tính các nạn nhân. Nhóm này cũng đề nghị được thông báo tóm tắt về vụ việc trước ngày 29/8.
Động thái này dựa trên một đạo luật gần 100 năm tuổi, cho phép năm hoặc nhiều hơn thành viên của Ủy ban An ninh Nội địa Thượng viện có thể yêu cầu thông tin từ hành pháp, ngay cả khi họ thuộc phe thiểu số và không có quyền trát đòi. Tuy nhiên, luật này ít khi được sử dụng, và chưa rõ liệu nó có đủ sức buộc Bộ Tư pháp phải công bố các tài liệu như phía Dân chủ mong muốn hay không.
Nhiều khả năng yêu cầu này sẽ dẫn đến một cuộc chiến pháp lý kéo dài. Một nguồn tin am hiểu cho biết Bộ Tư pháp không có ý định tuân thủ yêu cầu. Lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune hôm thứ Tư nhận định động thái của Schumer “sẽ châm ngòi cho một cuộc chiến pháp lý lâu dài.”
“Đây rõ ràng là một đạo luật đã lỗi thời. Chúng tôi chưa biết nhiều về nó, nhưng các luật sư đang xem xét,” ông Thune nói.
Trong những tuần gần đây, đảng Dân chủ đã nỗ lực đưa vấn đề hồ sơ Epstein trở lại tâm điểm chính trị, coi đây là một phép thử then chốt đối với Tổng thống Donald Trump — người đang chịu áp lực từ chính cử tri trung thành yêu cầu minh bạch hơn. Ở Hạ viện, một tiểu ban thuộc Ủy ban Giám sát đã bỏ phiếu lưỡng đảng để ra trát đòi hồ sơ Epstein, và các nỗ lực tương tự cũng đang được thúc đẩy ở các ủy ban khác.
Trong buổi họp báo ngày thứ Tư, ông Schumer tuyên bố: “Đây không phải là một chiêu trò. Đây là một hành động chính thức theo luật liên bang, và chúng tôi mong Bộ Tư pháp phải phản hồi trước ngày 15/8.”
Cả nghị sĩ Cộng hòa lẫn Dân chủ đều yêu cầu chính quyền công bố thêm tài liệu Epstein, đặc biệt sau khi Bộ Tư pháp hồi đầu tháng này tuyên bố không có kế hoạch làm vậy. Hiện cơ quan này đã cử Thứ trưởng Bộ Tư pháp Todd Blanche phỏng vấn Ghislaine Maxwell – cộng sự bị kết án của Epstein – đồng thời đề nghị tòa án giải mật tài liệu của đại bồi thẩm đoàn trong vụ án. Về phần mình, ông Trump cho biết sẵn sàng công bố những tài liệu “đáng tin cậy”.
Tuy nhiên, khả năng thành công của đảng Dân chủ phần lớn sẽ phụ thuộc vào thiện chí của chính quyền Trump. Trên thực tế, Quốc hội Mỹ trong nhiều năm – đặc biệt dưới thời Trump – đã gặp khó khăn trong việc buộc hành pháp cung cấp tài liệu. Nhiều vụ kiện từng được khởi xướng nhưng thường kết thúc bằng đàm phán chứ không phải phán quyết dứt khoát của tòa án.
Chẳng hạn, năm 2017, một nhóm nhỏ Hạ nghị sĩ từng kiện Cơ quan Quản lý Dịch vụ Tổng hợp (GSA) để đòi tài liệu liên quan đến hợp đồng với khách sạn Trump International. Dù tòa phúc thẩm tại D.C. từng ra phán quyết có lợi, nhưng đến năm 2022, chính quyền Biden vẫn giữ quan điểm giống như dưới thời Trump: rằng các nghị sĩ cá nhân, kể cả thành viên cấp cao của phe thiểu số, không có đủ quyền pháp lý để đòi tài liệu từ hành pháp.
Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal (bang Connecticut), một trong những người ký tên vào thư, khẳng định: “Bức thư này có giá trị pháp lý.”
“Chúng tôi đang viện dẫn một đạo luật hiếm khi được dùng vì trước đây không cần thiết để buộc hành pháp minh bạch. Nhưng hiện tại thì cần — vì chính quyền này đang trì hoãn, che giấu, và người dân Mỹ có quyền đặt câu hỏi: ‘Họ đang giấu điều gì?’”
Nội bộ Cộng hòa âm ỉ tranh cãi về hồ sơ Epstein
Song song với nỗ lực từ phía đảng Dân chủ, một loạt thành viên đảng Cộng hòa cũng đang thúc đẩy chính quyền công bố thêm tài liệu liên quan đến vụ án Epstein. Tuy nhiên, một số đồng minh thân cận của ông Trump tại Quốc hội – bao gồm Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson – đang cố gắng xoa dịu căng thẳng đang âm ỉ trong nội bộ GOP suốt những tuần gần đây.
Hôm thứ Tư, trả lời CNN từ bang Louisiana – nơi ông đang nghỉ trong kỳ nghỉ Hạ viện – ông Johnson bác bỏ một nỗ lực mang tính tự phát từ các thành viên trong đảng, nhằm buộc Hạ viện biểu quyết công khai hồ sơ Epstein, gọi đây là một hành động “thiếu bài bản”.
Là một luật sư được đào tạo bài bản, ông Johnson cảnh báo rằng nghị quyết do dân biểu Thomas Massie (bang Kentucky) khởi xướng không được soạn bởi các luật sư và chưa trải qua quy trình thẩm định pháp lý của cố vấn Quốc hội. “Nó có nhiều vấn đề,” Johnson nói với Jake Tapper trên chương trình The Lead của CNN, và chỉ ra một sai sót điển hình:
“Ví dụ, họ tuyên bố muốn bảo vệ các nạn nhân bị lạm dụng tình dục trẻ em, nhưng lại trích dẫn sai điều luật liên bang — khiến nghị quyết không thể áp dụng được.”
Chủ tịch Hạ viện đang phải đối mặt với một “cơn đau đầu kéo dài” trong nội bộ đảng Cộng hòa liên quan đến vụ Epstein, khi nhiều thành viên yêu cầu được bỏ phiếu về các biện pháp minh bạch. Khi Quốc hội trở lại làm việc sau kỳ nghỉ bốn tuần, Hạ viện sẽ phải đưa nghị quyết Massie ra sàn nếu nó nhận đủ đa số chữ ký ủng hộ. (Với sự hậu thuẫn từ đảng Dân chủ, nghị quyết này nhiều khả năng sẽ đạt ngưỡng cần thiết.)
Dù không nói rõ các bước cụ thể, ông Johnson nhấn mạnh rằng cả ông và cựu Tổng thống Trump đều muốn có “sự minh bạch” trong vụ Epstein.
Thay vào đó, Johnson ủng hộ một nghị quyết khác của đảng Cộng hòa – do chính đội ngũ lãnh đạo Hạ viện soạn thảo – nhằm khuyến khích công bố hồ sơ Epstein, dù nghị quyết này không mang tính ràng buộc pháp lý. Ngoài ra, Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện James Comer đang tiến hành các trát đòi tài liệu liên quan, nhưng không cần toàn thể Hạ viện thông qua.
“Tôi muốn mọi sự thật về những tội ác khủng khiếp liên quan đến Epstein được đưa ra ánh sáng, vì những kẻ nhúng tay vào các hành vi độc ác không thể diễn tả ấy phải bị trừng phạt,” Chủ tịch Johnson khẳng định.
Nguồn CNN
