Một thẩm phán liên bang hôm thứ Ba đã ban hành lệnh tạm thời ngăn chính quyền Trump chấm dứt lệnh bảo vệ trục xuất đối với khoảng 200 công dân Nam Sudan, cho đến khi tòa xem xét sâu hơn vụ kiện.
Thẩm phán Angel Kelly của Tòa án Liên bang quận cho biết quyết định này không phản ánh nội dung pháp lý cốt lõi mà nhằm bảo đảm những người xin tị nạn vẫn được ở lại Hoa Kỳ trong thời gian tòa cân nhắc toàn diện vụ việc. Bà viết trong phán quyết dài bốn trang rằng vì “hậu quả nghiêm trọng liên quan đến cả bên nguyên lẫn bên bị”, tòa cho rằng một lệnh tạm hoãn hành chính là cần thiết để “giảm thiểu thiệt hại” và tạo thời gian cần thiết cho quá trình xem xét.
Tòa dự kiến đưa ra phán quyết mới sau khi nhận đầy đủ hồ sơ bằng văn bản trước ngày 13 tháng 1.
Chế độ Tạm hoãn Trục xuất (TPS) cho phép người di cư đến từ các quốc gia có chiến tranh, thảm họa môi trường hoặc những điều kiện đặc biệt được tạm trú và xin giấy phép lao động tại Hoa Kỳ. Nam Sudan được đưa vào danh sách TPS từ năm 2011 – thời điểm quốc gia này tách khỏi Sudan và trở thành quốc gia trẻ nhất châu Phi; tình trạng chiến tranh và bất ổn vẫn kéo dài, đến mức Bộ Ngoại giao Mỹ hiện cảnh báo công dân không nên đến Nam Sudan.
Theo hồ sơ tòa án, hiện có khoảng 232 người Nam Sudan đang hưởng quy chế TPS.
Chính quyền Trump nhiệm kỳ hai đã theo đuổi việc thu hẹp chương trình này bằng cách rút tư cách TPS của nhiều quốc gia. Các vụ kiện liên quan đến những thay đổi đối với Afghanistan, Miến Điện, Cameroon, Haiti, Honduras, Nepal, Nicaragua, Syria và Venezuela vẫn đang tiếp diễn.
Tháng trước, Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem tuyên bố bà đã hoàn tất rà soát tình hình tại Nam Sudan và quyết định chấm dứt quy chế TPS đối với quốc gia này kể từ ngày 5 tháng 1. Thông báo này đã dẫn đến vụ kiện do các cá nhân mang TPS và tổ chức African Communities Together nộp, cáo buộc bà Noem hành động sai luật vì động cơ phân biệt chủng tộc, không tham vấn đúng các cơ quan liên quan và không có cơ sở hợp lý cho quyết định.
Thẩm phán Kelly – người được bổ nhiệm dưới thời Tổng thống Biden, làm việc tại Boston – sẽ xem xét các lập luận này vào tháng tới. Tuy nhiên, phán quyết tạm thời hiện tại bảo đảm TPS vẫn còn hiệu lực, ngăn việc người thụ hưởng trở thành đối tượng bị trục xuất sớm nhất là vào thứ Ba tới.
Bên nguyên cho rằng nếu không có sự can thiệp ngay lập tức, họ sẽ phải chịu “tổn hại không thể khắc phục, thậm chí đe dọa đến tính mạng”.
Ngược lại, phía chính quyền Trump yêu cầu bác bỏ đề nghị, chỉ trích bên nguyên vì chờ hơn sáu tuần sau thông báo của Noem mới đệ đơn kiện, và khẳng định lệnh tạm dừng hành chính chỉ nên dùng để “đóng băng ngắn hạn” thủ tục pháp lý, chứ không phải ngăn chặn hành động của cơ quan hành pháp.
Tòa án đã bác bỏ lập luận này, cho rằng cách tiếp cận của chính phủ có thể dẫn đến việc một số người bị trục xuất ngay lập tức. Thẩm phán Kelly lưu ý thêm: nếu TPS hết hạn rồi sau đó mới được khôi phục, “bất kỳ khoảng trống nào trong tình trạng di trú đối với công dân Nam Sudan đều có thể khiến họ mất tư cách xin cứu trợ trong tương lai.”
Nguồn The Hill
