Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba cáo buộc cựu Tổng thống Barack Obama phạm tội “phản quốc”, cho rằng ông Obama đã dẫn đầu một âm mưu nhằm bịa đặt mối liên hệ giữa Trump với Nga để phá hoại chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016 – nhưng không đưa ra bằng chứng cụ thể.
Người phát ngôn của ông Obama đã bác bỏ cáo buộc của Trump, nói rằng “những cáo buộc kỳ quặc này là vô lý và là một nỗ lực yếu ớt để đánh lạc hướng dư luận.”
Mặc dù Trump thường xuyên chỉ trích Obama, nhưng kể từ khi quay trở lại Tòa Bạch Ốc vào tháng 1, ông chưa từng đưa ra cáo buộc hình sự trực diện như lần này đối với người tiền nhiệm bên Đảng Dân chủ.
Phát biểu tại Phòng Bầu Dục, Trump đã dựa vào phát ngôn của Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard hôm thứ Sáu, trong đó bà đe dọa sẽ đề nghị truy tố các quan chức thời Obama vì liên quan đến bản đánh giá tình báo về sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử năm 2016.
Bà Gabbard đã giải mật một số tài liệu và tuyên bố rằng các thông tin cho thấy “một âm mưu phản quốc” năm 2016 do các quan chức cấp cao trong chính quyền Obama thực hiện nhằm phá hoại Trump — một cáo buộc mà Đảng Dân chủ bác bỏ là sai sự thật và mang động cơ chính trị.
“Bằng chứng có đó, ông ấy có tội. Đây là phản quốc,” Trump nói hôm thứ Ba, dù không đưa ra bằng chứng nào cho cáo buộc. “Họ đã cố đánh cắp cuộc bầu cử, họ cố làm rối tung nó lên. Họ làm những việc mà không ai tưởng tượng nổi, ngay cả ở các quốc gia khác.”
Đánh giá của cộng đồng tình báo Hoa Kỳ
Một bản đánh giá của cộng đồng tình báo Hoa Kỳ công bố vào tháng 1/2017 kết luận rằng Nga đã sử dụng chiến dịch tuyên truyền qua mạng xã hội, tấn công mạng và các “nông trại bot” để gây tổn hại cho chiến dịch của Hillary Clinton và ủng hộ Trump. Đánh giá cũng cho rằng tác động thực tế của các hoạt động này có thể bị hạn chế và không có bằng chứng cho thấy Nga đã thay đổi kết quả bỏ phiếu.
Một báo cáo lưỡng đảng năm 2020 của Ủy ban Tình báo Thượng viện cũng xác định rằng Nga đã sử dụng các nhân vật chính trị của Đảng Cộng hòa như Paul Manafort, trang WikiLeaks và các phương tiện khác để tác động đến cuộc bầu cử nhằm giúp Trump.
“Không có gì trong tài liệu do Gabbard công bố tuần trước làm suy yếu kết luận được công nhận rộng rãi rằng Nga đã can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 nhưng không thành công trong việc thao túng lá phiếu,” người phát ngôn của Obama, ông Patrick Rodenbush, tuyên bố.
Trump chịu áp lực
Trump – vốn nổi tiếng với việc truyền bá các thuyết âm mưu sai lệch – đã nhiều lần gọi các đánh giá trên là “trò lừa bịp”. Gần đây, Trump còn chia sẻ trên mạng xã hội Truth Social một video giả cho thấy Obama bị bắt với còng tay trong Phòng Bầu Dục.
Ông Trump đang cố đánh lạc hướng sự chú ý khỏi các vấn đề khác sau khi chịu áp lực từ phe bảo thủ yêu cầu công khai thêm thông tin về Jeffrey Epstein – người đã tự sát vào năm 2019 khi đang chờ xét xử vì tội buôn bán tình dục.
Những người tin vào các thuyết âm mưu về Epstein đã kêu gọi Trump – người từng quen biết Epstein trong thập niên 1990 và đầu 2000 – tiết lộ hồ sơ điều tra liên quan.
Khi được hỏi về Epstein tại Phòng Bầu Dục, Trump lập tức chuyển sang công kích Obama và Clinton:
“Cuộc săn phù thủy thực sự mà các anh nên nói tới là họ đã bắt quả tang Tổng thống Obama rõ ràng,” Trump nói.
Trump còn ám chỉ sẽ có hành động pháp lý đối với Obama và các quan chức cũ của ông, gọi cuộc điều tra về Nga là một hành vi phản quốc và cáo buộc cựu tổng thống “cầm đầu một cuộc đảo chính”.
“Sau những gì họ làm với tôi – đúng hay sai – thì cũng đã đến lúc phải phản công. Obama đã bị bắt quả tang trực tiếp,” Trump nói.
Phản ứng và bối cảnh
Dân biểu Dân chủ Jim Himes phản hồi trên X (Twitter): “Đây là lời nói dối. Nếu ông ấy nhầm lẫn, thì Tổng thống nên hỏi @SecRubio – người đã cùng dẫn dắt cuộc điều tra lưỡng đảng của Thượng viện và nhất trí kết luận rằng không có bằng chứng cho thấy cộng đồng tình báo có hành vi chính trị hóa trong cuộc bầu cử 2016.”
(Cựu Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio hiện là Ngoại trưởng trong chính quyền Trump.)
Kể từ khi quay lại cầm quyền, Trump liên tục cáo buộc các đối thủ chính trị đã lợi dụng bộ máy liên bang để chống lại ông và các đồng minh — bao gồm cả sự kiện bạo loạn ở Điện Capitol ngày 6/1/2021 và vụ ông mang theo tài liệu mật sau khi rời nhiệm sở.
Công kích các đời tổng thống trước
Obama từ lâu đã là mục tiêu công kích của Trump. Năm 2011, Trump từng cáo buộc ông Obama không sinh ra tại Mỹ, khiến Obama phải công bố giấy khai sinh.
Những tháng gần đây, Trump gần như không kiềm chế trong việc công kích hai người tiền nhiệm Dân chủ của mình – điều hiếm thấy trong lịch sử chính trị hiện đại.
Ông cũng từng phát động điều tra sau khi cáo buộc (không có bằng chứng) rằng Tổng thống Joe Biden và nhân viên đã dùng máy ký tự động (autopen) để ký các văn bản quan trọng thay cho tổng thống. Ông Biden bác bỏ và gọi cáo buộc đó là “vô lý”.
Thực hư cáo buộc của Gabbard
Cáo buộc của Gabbard rằng Obama âm mưu lật đổ chiến thắng của Trump bằng cách dựng nên thông tin tình báo về Nga bị phủ nhận bởi nhiều tài liệu – bao gồm một bản đánh giá của CIA theo lệnh Giám đốc Tình báo John Ratcliffe (của Trump), một báo cáo lưỡng đảng năm 2018 của Thượng viện, và chính các tài liệu Gabbard vừa giải mật.
Các tài liệu cho thấy Gabbard đã trộn lẫn hai kết luận tình báo khác nhau:
- Nga không cố gắng xâm nhập hệ thống bầu cử để thay đổi số phiếu.
- Nga có khả năng đã sử dụng các biện pháp mạng để tác động đến bối cảnh chính trị Mỹ bằng tuyên truyền và đánh cắp dữ liệu từ hệ thống của Đảng Dân chủ.
Bản đánh giá tình báo tháng 1/2017 do Obama ra lệnh thực hiện đã mở rộng kết luận thứ hai – rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin đã phê chuẩn các chiến dịch ảnh hưởng nhằm giúp Trump thắng cử.
Dù bản rà soát do Ratcliffe yêu cầu chỉ ra một số thiếu sót trong quy trình lập báo cáo, nhưng vẫn giữ nguyên kết luận và xác nhận “chất lượng và độ tin cậy” của báo cáo mật của CIA – tài liệu nền tảng cho bản đánh giá này.
Ny (Theo Reuters)
