Thursday, March 28, 2024

Phần 1: BẦY GIẺ XANH HUYÊN NÁO QUÁ

Samuel Langhorne Clemens – ông còn có bút hiệu là Mark Twain, là nhà văn Mỹ vừa là cây viết trào phúng châm chích phê phán xã hội đương thời.
Tác phẩm nổi tiếng của ông gồm

-The Adventures of Tom Sawyer(1876) cùng phụ bản,
-Adventures of Huckleberry Finn(1885)

hai cuốn này còn gọi là “the Great American Novel”.
Hai cuốn sách nổi tiếng kể trên kể lại cuộc đời trai trẻ của ông bên dòng Mississippi vĩ đại giữa thế kỷ 19.
vài tác phẩm khác :

-A Tramp Abroad (1880)
-The Stolen White Elephant (1882)
-Life on the Mississippi (1883)
-A Connecticut Yankee in King Arthur’s Court (1889)
-Merry Tales (1892)
-Personal Recollections of Joan of Arc (1896)
-How to Tell a Story and Other Essays (1897)
-A Dog’s Tale (1904)
-Is Shakespeare Dead? (1909)

MARK TWAIN (1835-1910)
MARK TWAIN (1835-1910)

Mark Twain lớn lên tại Hannibal , tiểu bang Missouri, bối cảnh cho hai cuốn sách của ông kể trên. Ông làm đủ nghề thợ lên khuôn làm báo sắp chữ , thợ in nhiều nơi cho đến sau này ông là hoa tiêu trưởng cho con thuyền trên sông Mississippi trước khi về miền tây làm cho tờ Orion với anh đầu

Thất bại về tìm vàng ông trở qua làm báo. Thời gian phóng viên , ông viết câu chuyện hài huớc khá nổi tiếng “The Celebrated Jumping Frog of Calareras County, ” làm toàn nước Mỹ chú ý đến ông.
Ông thành công nhiều về viết lách cùng diễn thuyết trước công chúng. Ông nhận nhiều lời khen cùng chỉ trích.

Dù Mark Twain kiếm nhiều tiền từ viết lách và diễn thuyết ,nhưng ông lại thất bại trong đầu tư.
Mark Twain dùng nhiều bút hiệu khác trước khi dùng “Mark Twain”. Ông ký bút hiệu Josh với cho các bài viết về trào phúng hay hý họa cho đến năm 1863. Có khi ông dùng bút hiệu “Thomas Jefferson Snodgrass” cho một loạt nhiều bức thư trào phúng

Tưởng cũng nên biết rằng danh hiệu Mark Twain để ghi nhớ thời ông làm việc trên tàu chạy trên sông Mississippi. Mark Twain hay Mark Two là “mức hai” ý nói độ sâu 2 fathom: (fathom là sải,đơn vị đo chiều sâu của nước, 1 fathom bằng 6 feet) độ sâu 12 feet tức 3.6 mét độ sâu an toàn cho con tàu trên sông đi được
*********
Sáng kiến là tay quay khởi động giúp con người đến thành công
A person with a new idea is a crank until the idea succeeds.
Mark Twain

BẦY GIẺ XANH HUYÊN NÁO QUÁ

Con giẻ xanh muốn tích trữ thức ăn vào cái lỗ nó khám phá trên nóc nhà hoang bằng cách tha hạt sồi bỏ vào lỗ đó. Bỏ mãi không đầy, nó cứ kiên gan làm mãi; nó lại kêu thêm rất nhiều đồng loại tới giải bày cho đến khi có một con đi quanh nhà tìm hiểu ra vấn đề. Tất cả mới hiểu ra cái ngốc nghếch của chúng vì cứ bỏ hạt sồi vào lỗ không đáy thì bỏ bao nhiêu cho vừa!

Mark Twain nhà văn châm biếm
Mark Twain nhà văn châm biếm

Bài này tác giả muốn ám chỉ sự bế tắc không đáng có của con người khi giải quyết một vấn đề khó khăn, phức tạp. Chung ta phải biết khám phá, tìm hiểu, suy xét , tìm phương pháp tối ưu giải quyết hơn là cứ khư khư cố chấp -kiên định – say mê-một cách mù quáng là thành công.

LÒAI VẬT biết nói với nhau, dỉ nhiên là vậy. Điều đương nhiên này ông bạn chẳng cần phải hỏi. Nhưng cho tôi giả dụ có người hiểu được tiếng chúng đấy! Tôi chẳng hiểu được, nhưng có một gã biết . Tôi tin gã ta biết. Tuy nhiên, gã nói riêng tôi rằng chỉ mình gã biết được tiếng chim thôi. Tuổi gã cở trung niên, gã làm nghề thợ mộc. Tâm hồn bình dị, sống cô đơn một xó xỉnh tại xứ California. Với núi rừng Qua bao nhiêu năm với núi rừng, gã quá quen thuộc với lối xóm là thú dữ với chim muông cho đến một lúc gã biết hết tất cả tiếng nói của chúng phát ra.

Gã tên là Jim Baker. Dựa theo giải thích của Jim Baker, vài loại thú nào đó cũng có học. Chúng chỉ biết vài tiếng nói đơn giản, rất hiếm hoi mới biết được cách nói ẩn dụ hay văn vẻ. Cùng lúc này, vài giống khác thì kho tàng ngôn ngữ của chúng thật phong phú. Những con này biết cách ra lệnh chững chạc hay chuyên chở ý tưởng một cách mạch lạc. Thế là cái hậu của chúng huởng quá ư khấm khá. Chúng khoái chuyện này lắm. Chúng ý thức được cái tài của chúng và tận huởng cái thú “khoe khoang” này. Gã Baker nói thêm rằng, sau một thời gian theo dõi tận tường, kỹ lưỡng, gã đi đến kết luận, chỉ có giống giẻ xanh nói hay nhất trong tất cả chim muông, dã thú mà gã đã kinh qua.

Gã nói:

-Có nhiều điều để bàn về con giẻ xanh hơn tất cả loài nào. Giống này nó có nhiều tâm trạng và cảm giác khác hơn mấy loài khác. Bạn biết, giẻ xanh nói lên bằng ngôn ngữ trong bất cứ gì nó cảm nhận. Không phải ngôn ngữ thông thuờng đâu nhé! khi nó cáu lên thì nó sổ từng tràng bóng bẩy, ẩn dụ không thôi- đó là lý do bạn không bao giờ thấy giẻ xanh lúng túng trong một từ nào. Loài người chưa bao giờ được như nó. Loài người chỉ biết thịt nó thôi! Có một chuyện nữa: Ta vừa thấy một chuyện quá hay, không có thứ chim nào, ngay cả bò, hay con vật nào khác biết văn phạm hay như giẻ xanh cả. Có thể ông bạn cho rằng giống mèo cũng biết văn phạm đấy; thì mèo cũng biết đấy chứ–bạn thử nghe mấy con mèo động đực sau nhà hàng đêm ra sao? văn phạm của chúng thế nào? Nghe xong làm bạn cứng hàm không nói gì hơn. Người không biết thì bảo đó là tiếng ồn do bầy mèo đang giành giật nhau làm họ bực mình, nhưng chẳng phải vậy đâu! đó là thứ văn phạm “chết tiệt” mà chúng đang dùng. So với lúc này, ta chưa bao giờ nghe một con giẻ xanh nào dùng thứ văn phạm ghê tởm đó cả, chưa hề bao giờ. Nhưng nếu chúng mà làm vậy thì chúng biết rất là nhục nhả khi chúng làm như vậy, thì phải biết nhục nhả như loài người mà câm lại và cút xéo ngay thôi.

Ông bạn có thể gọi chú giẻ xanh là chim. Cũng được, vì trong chừng mực nào đó nó mang lông trên người, và không thuộc vào nhà thờ nào cả, tuy nhiên nó mang nhiều tính người hơn ông bạn đấy. Ta sẽ nói cho ông bạn lý do tại sao. Quà trời ban cho chim giẻ , kể cả bản năng , cảm giác cùng quyền lợi của chúng có đầy mặt đất. Loài chim giẻ không bao giờ sống theo nguyên tắc như ông dân biểu cả. Loài giẻ sẽ nói dối , sẽ ăn cắp, lừa gạt, sẽ phản bội; và khi đủ bốn thứ trong năm tội chim giẻ sẽ trở về như lời thề long trọng trước kia, tính linh thiêng của một bổn phận là thứ mà bạn không thể nhét vào đầu con giẻ nào được. Nào giờ đây, điều đáng nói hơn mọi thứ, là chim giẻ còn vượt hơn trên cả thề thốt như mấy ông tai to mặt bự chúng ta hay thề. Bạn nghĩ rằng loài mèo cũng biết thề thốt. Vâng, thì giống mèo cũng biết thề đấy ;nhưng bạn hãy cho giẻ xanh một chuyện nào trong quyền lực của chúng thì con mèo của bạn chạy đi đâu rồi. Đừng nói chuyện này với TA nhé! ta biết quá nhiều về chuyện này. Vẫn còn một chuyện khác: mắng nhiếc loài nào đây, mắng nhiếc cho đúng thì loài giẻ xanh này cũng giống bất cứ ai dù người hay thánh. Vâng, ngài ạ, giẻ ta cũng giống y người vì giẻ biết khóc, biết cười, biết nhục, biết lý luận và lên kế hoạch cũng như biết bàn bạc thảo luận. Giẻ ta cũng thích chuyện tầm phào cũng như bao chuyện tai tiếng trên đời, giẻ ta cũng biết thế nào là châm biếm, giẻ ta cũng biết khi nào là một tên ngốc y như bạn biết vậy mà còn biết rõ hơn bạn nữa cơ chứ. Nếu giẻ ta không phải là người thì tốt hơn hết là cứ là giẻ, vậy thôi.

Đinh Hoa Lư (Còn tiếp)

BÀI VIẾT LIÊN QUAN
- Advertisment -

MỚI CẬP NHẬT

spot_img