Monday, March 18, 2024

Thế giới bước vào giai đoạn “sống còn” bởi chất thải nhựa

CaliToday News – Ngày 16/5, Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) công bố một báo cáo, trong đó cảnh báo thế giới phải ngăn chặn nhựa dùng một lần và giảm thói quen tiêu dùng lãng phí này để giảm tình trạng ô nhiễm môi trường. LHQ cũng cho biết vài năm tới sẽ là giai đoạn đóng vai trò quan trọng.

Ô nhiễm nhựa là một tai họa ảnh hưởng đến mọi nơi trên thế giới, từ Bắc Cực , đến các đại dương và không khí chúng ta hít thở .

Nó thậm chí còn thay đổi hệ sinh thái. Các nhà khoa học gần đây đã tìm thấy đá làm từ nhựa trên một hòn đảo xa xôi của Brazil, và hiện có quá nhiều nhựa cuộn xoáy ở các vùng của Thái Bình Dương đến nỗi các cộng đồng sinh vật ven biển đang phát triển mạnh trên đó, mặc dù cách xa nhà dân hàng nghìn dặm.

Vài thập kỷ qua đã chứng kiến ​​mức độ sản xuất nhựa tăng vọt, đặc biệt là nhựa sử dụng một lần và các hệ thống quản lý chất thải không theo kịp. Thế giới đã tạo ra 139 triệu tấn chất thải nhựa sử dụng một lần vào năm 2021.

Sản xuất nhựa toàn cầu sẽ tăng gấp ba lần vào năm 2060 nếu không có hành động nào được thực hiện.

Ngày càng có nhiều lo ngại về các tác động của hạt vi nhựa (được tạo ra khi các sản phẩm nhựa phân hủy trong môi trường) được tìm thấy từ các vùng đáy biển sâu nhất cho đến những đỉnh núi cao như Everest. Trong cơ thể người, hạt vi nhựa được phát hiện trong máu, sữa mẹ và nhau thai.

Báo cáo của UNEP nhằm mục đích đưa ra mục tiêu cho các chính phủ và doanh nghiệp nhằm cắt giảm đáng kể mức độ ô nhiễm nhựa. Mục tiêu tập trung vào ba chiến lược chính: tái sử dụng, tái chế và vật liệu thay thế.

Báo cáo, việc tái sử dụng nhựa sẽ có tác động lớn nhất, khuyến nghị thúc đẩy các lựa chọn như chai có thể đổ đầy lại, chương trình ký gửi để khuyến khích mọi người trả lại sản phẩm nhựa và chương trình thu hồi bao bì. Báo cáo cho biết đây sẽ là “sự thay đổi thị trường mạnh mẽ nhất”, giảm 30% ô nhiễm nhựa vào năm 2040.

Báo cáo, việc tăng quy mô tái chế có thể giảm ô nhiễm nhựa thêm 20%. Chỉ có khoảng 9% nhựa được tái chế trên toàn cầu mỗi năm, phần còn lại ở bãi chôn lấp hoặc đốt.

Báo cáo cũng khuyến nghị ngừng trợ cấp nhiên liệu hóa thạch giúp giảm lượng sản xuất các sản phẩm nhựa mới rẻ tiền, điều này không khuyến khích tái chế và sử dụng các vật liệu thay thế. Nhiên liệu hóa thạch là nguyên liệu thô cho hầu hết các loại nhựa.

Báo cáo cho thấy việc sử dụng các vật liệu thay thế thích hợp cho các sản phẩm sử dụng một lần, chẳng hạn như gói giấy – bao gồm cả việc chuyển sang vật liệu có thể phân hủy dễ hơn – có thể giảm 17% ô nhiễm nhựa

Báo cáo của UNEP được đưa ra 2 tuần trước khi các nhà đàm phán từ gần 200 quốc gia sẽ nhóm họp tại Paris (Pháp) để tiến hành vòng đàm phán mới về một thỏa thuận mang tính ràng buộc pháp lý vào năm 2024 nhằm chấm dứt ô nhiễm nhựa. Báo cáo đề xuất kế hoạch dựa trên tái sử dụng, tái chế và đa dạng hóa nguyên liệu sử dụng để giúp giảm 80% ô nhiễm nhựa vào năm 2040 nói chung và giảm một nửa lượng sản xuất nhựa sử dụng một lần.

Báo cáo trên dẫn các nghiên cứu cho thấy nhựa có thể thải ra 19% lượng khí gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2040. Điều này sẽ ngăn cản thế giới đạt cam kết trong Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu về việc giới hạn mức tăng nhiệt toàn cầu ở 1,5 độ C so với thời tiền công nghiệp.

Giám đốc điều hành UNEP, bà Inger Andersen cho biết: “Cách chúng ta sản xuất, sử dụng và vứt bỏ đồ nhựa đang gây ô nhiễm các hệ sinh thái, đặt ra nhiều nguy cơ cho sức khỏe con người và gây bất ổn khí hậu”. Theo bà, lộ trình giảm ô nhiễm được nêu trong báo cáo trên “giảm đáng kể các nguy cơ này, thông qua một cách tiếp cận mới, theo đó giữ cho đồ nhựa ở ngoài hệ sinh thái, ngoài cơ thể và trong nền kinh tế”.

Năm 2020, khoảng 238 triệu m3 rác thải từ nhựa dùng một lần, như hộp đựng, đã được thải ra trên khắp thế giới. Khoảng một nửa số này không được quản lý, ví dụ được chôn trong môi trường hoặc được đốt. Nếu không có thay đổi lớn, UNEP dự báo lượng rác thải nhựa hằng năm sẽ lên tới 408m3 vào năm 2040, trong đó 380m3 là nhựa làm từ nhiên liệu hóa thạch. Như vậy, khoảng 227m3 nhựa sẽ đi ra môi trường.

Báo cáo ước tính với một loạt giải pháp “thay đổi hệ thống”, con số ô nhiễm trên sẽ giảm xuống còn 41m3. Tuy nhiên, UNEP nhấn mạnh việc này phải làm ngay, không còn thời gian để lãng phí.

Báo cáo nêu rõ: “3-5 năm tới là khung thời gian quan trọng để hành động nhằm đặt thế giới trên lộ trình hướng đến việc thực hiện kịch bản thay đổi hệ thống vào năm 2040”.

Tái sử dụng là biện pháp hiệu quả nhất, giúp giảm tới 30% ô nhiễm nhựa vào năm 2040, với việc đưa vào những thứ như chai nước tái sử dụng, hệ thống gửi lại hộp đựng và các loại máy tự động thu gom chai nhựa. Theo báo cáo, trong khi các chính phủ là người khởi xướng sự thay đổi này, người tiêu dùng sẽ phải “từ bỏ sự tiện lợi và tập quen với các sản phẩm trông ít bóng bẩy hơn”.

Báo cáo cho biết thêm tái chế đồ nhựa tốt hơn cũng giúp giảm 1/5 lượng rác thải nhựa, trong khi thay thế đồ nhựa bằng các sản phẩm khác như giấy hoặc nguyên liệu tổng hợp, có thể giúp giảm thêm 17%.

Nguồn cnn

BÀI VIẾT LIÊN QUAN
- Advertisment -

MỚI CẬP NHẬT

spot_img